20 Νοεμ. 2010 Ελληνοϊρλανδικά μαθήματα
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 20/11/2010
Τον Δεκέμβριο του 2009 Ελλάδα και Ιρλανδία ήταν οι «αδύνατοι κρίκοι» της ευρωζώνης για το αξιόχρεό τους. Παρά τις διαφορές μιας κοινής κρίσης (βλ. Μεταξύ δύο "Θαυμάτων" , ΗτΣ 12/12/2009, Οι διαφορές απο την Ιρλανδία , ΗτΣ 19/12/2009, Μαθήματα από την Ιρλανδία , ΗτΣ 24/12/2009) πέρυσι οι Ιρλανδοί απέφυγαν, προσωρινά, το μάτι του κυκλώνα με αποτελεσματικές περικοπές δημοσίων δαπανών, όπου π.χ. τα συνδικάτα δημοσίων υπαλλήλων «προσέφεραν» υψηλές περικοπές μισθών, διαφωνώντας μόνον στο πώς και το πόσο.
Το Δεκέμβριο του 2010, λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης θύμα της οποίας υπήρξε (και) η Ιρλανδία, παίρνει κι αυτή σειρά για τον μηχανισμό στήριξης. Όμως η ατελής (χωρίς αποτελεσματικές ρυθμίσεις) διάσωση του διεθνούς τραπεζικού συστήματος, οδηγεί σε μηχανισμούς στήριξης που πρώτο στόχο έχουν να σωθούν τα κράτη, για να σωθούν πρωτίστως οι δανείστριες τράπεζές τους. Σε ένα διεθνές και πολυμερές παίγνιο για το σε ποιον θα φορτωθεί η ζημιά, «ο μουντζούρης».
Στην ιρλανδική φάση της ευρωπαϊκής κρίσης γίνεται πλέον προφανές ότι η διαδικασία του μηχανισμού στήριξης κυριαρχείται από τη λογική να χορηγηθούν δάνεια στήριξης και προσαρμογής από τα κράτη του ευρωπαϊκού βορρά στα κράτη της ευρωπαϊκής περιφέρειας, ώστε αυτά να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους προς τις τράπεζες του βορρά ή να στηρίξουν τις τράπεζες τους, με σκοπό να μην πληγούν οι διεθνείς τράπεζες του βορρά και το τραπεζικό σύστημα συνολικά.
Στην ιρλανδική περίπτωση όπου η πραγματική παραγωγική οικονομία παραμένει ανταγωνιστική με διατηρούμενη εξωστρέφεια και πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο, με μέτρα τόσο επίκαιρα για μας (δραστική μείωση δημοσίων δαπανών, δυνατότητα εξαίρεσης επιχειρησιακών μισθών από τα κλαδικά κατώτατα όρια για επιχειρήσεις που επιδιώκουν να συντηρήσουν θέσεις εργασίας, ανταγωνιστικότητα, βιωσιμότητα) οι πιέσεις για την ένταξη στο μηχανισμό στήριξης συνοδεύονται από συστάσεις για αύξηση του ανταγωνιστικού συντελεστή (12%) εταιρικής φορολόγησης.
Οι Ιρλανδοί πέρυσι απέφυγαν το μάτι του κυκλώνα αξιοποιώντας την παράδοση και την εμπειρία τριμερούς διαλόγου, συμφωνιών και συνεννοήσεων που απέκτησαν ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν αποφάσισαν να αποφύγουν την τότε διαγραφόμενη χρεοκοπία της οικονομίας τους. Μειώνοντας δημόσιες δαπάνες και φόρους, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα, δίνοντας προτεραιότητα στην εξωστρέφεια και στο ανθρώπινο κεφάλαιό τους.
Πριν καν οδηγηθούν στις πρώτες τριμερείς εθνικές συμφωνίες, έσπευσαν στην άμεση διόρθωση των λαθών που είχαν προηγηθεί. Το 1983-84 είχαν αυξήσει τον ΦΠΑ ξενοδοχείων και εστιατορίων στο 23% και έσπευσαν, το 1985, να τον μειώσουν στο τότε ανταγωνιστικό 10%. Σημειωτέον, και παρήγορο, ότι και εδώ μόλις απεφεύχθη το ίδιο λάθος παρά τη σχετική πρόβλεψη του Μνημονίου. Στην Ιρλανδία λοιπόν, τότε, ακολούθησε σειρά επανορθώσεων λαθών, που απέδωσε. Τώρα οι πιέσεις για την ένταξη στον μηχανισμό στήριξης συνοδεύονται από προτάσεις για νέα λάθη.
