Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Αναλύσεις: Σε κινούμενη άμμο ...

Ημερησία  του Σαββάτου - Οικονομία, 2/4/2011

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24/25 Μαρτίου 2011), παρά τις θετικές επιλογές για τα ελληνικά ζητήματα, επιβεβαίωσε ότι η πλειοψηφία των πολιτικών ηγετών της Ε.Ε. και της ΟΝΕ επιχειρεί να αντιμετωπίσει με λάθος τρόπο τη λάθος κρίση. Θεωρείται ότι η κρίση είναι προϊόν μόνον ή κυρίως της δημοσιονομικής ανευθυνότητας και της απουσίας ανταγωνιστικότητας. Eτσι η (λάθος) απάντηση είναι δημοσιονομική λιτότητα παντού, λιτότητα για όλες τις περιοχές της Ευρωπαϊκής Eνωσης.

Η χρηματοπιστωτική και τραπεζική κρίση δεν θεωρείται πρωτεύουσα και παραγωγός -και προαγωγός- της δημοσιονομικής. Oμως ακριβώς επειδή αυτή είναι η βασική αιτία της κρίσης (και) στην Ε.Ε. ήδη συζητείται από την ΕΚΤ, και όχι μόνο, η ανάγκη ενός Μηχανισμού Στήριξης - Διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών ώστε να ανακοπεί ο φαύλος κύκλος μετατροπής της χρηματοπιστωτικής κρίσης σε κρίση δημόσιου χρέους και ο εγκλωβισμός της Ε.Ε. και της ΟΝΕ σε επιδεινούμενη, λόγω γενικευμένης δημοσιονομικής λιτότητας, οικονομική στασιμότητα.

Τα σημάδια του φαύλου κύκλου είναι εμφανή παντού. Κι εντός ΟΝΕ, στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία που αναγκάζονται να αναθεωρήσουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα προς τα πάνω (λόγω και τραπεζών) και τη μεγέθυνση προς τα κάτω, αλλά και εκτός ΟΝΕ, στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου ανάλογη αναθεώρηση καθίσταται αναγκαία. Αποτέλεσμα αυτών η ανεργία που απογειώνεται. Το πρόβλημα είναι ότι η δημοσιονομική πολιτική στις χώρες τις Ε.Ε. δεν επιτυγχάνει, μόνον κατ' εξαίρεση, να ανταποκριθεί στη διπλή πρόκληση.

Η πρόκληση είναι αφενός η επαναφορά της δημοσιονομικής πολιτικής σε βιώσιμη κατάσταση και ταυτόχρονα η στήριξη (και) της βραχυπρόθεσμης αναστροφής της ύφεσης και η στήριξη της απασχόλησης. Εν προκειμένω η δημοσιονομική πολιτική, η ύφεση και η ανεργία επιβαρύνονται από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Η χρηματοπιστωτικοποίηση της οικονομίας - και της Ε.Ε. και της ΟΝΕ- ανατροφοδοτεί την δημοσιονομική κρίση, τη στασιμότητα, την ύφεση, την ανεργία.

Η Ελλάδα είναι θύμα, όχι μόνο των δικών της λαθών, αλλά και της (ευρωπαϊκής) λάθος θεραπείας για λάθος κρίση. Παρά τη, μοναδικής κλίμακας διεθνώς, δημοσιονομική προσαρμογή αντιμετώπισε και η ίδια το φαύλο κύκλο της (αναγκαίας) δημοσιονομικής προσαρμογής και της επιδεινούμενης πραγματικής οικονομίας. Γιατί κρίσιμο στην αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής (ήταν και) είναι το ζήτημα της ποιότητας των δημοσίων δαπανών που περικόπτονται και της ποιότητας των φορολογικών εσόδων που επιβάλλονται.Οι αποτελεσματικότερες ελληνικές επιλογές προϋπέθεταν πληρέστερη κατανόηση της εγχώριας κρατι(κομματι)κής «φούσκας» και των «τροφίμων» της.

Ακόμη (ανα)ζητείται η ποσότητα δημοσίων δαπανών και χρεών, που καιρός για την ποιότητά τους. Επιπλέον, όπως «μας (το) εξέθεσαν» οι κοινοτικοί (βλ. πρώτη έκθεση για το Ελληνικό Πρόγραμμα Προσαρμογής, σελ. 13 παρ. 17, Μάιος 2010) «το μέγεθος της απαιτούμενης δημοσιονομικής προσαρμογής της περιόδου 2010-2013 υπερβαίνει μακράν την αναγκαία μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Αυτό ήταν πηγή παρεξηγήσεων με τις αρχές».