Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Άρθρα - Αναλύσεις: Τα παράδοξα των συμβάσεων και η ΝΕΟΓΑΛ

27 Φεβρ. 2011  Τα παράδοξα των συμβάσεων και η ΝΕΟΓΑΛ

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - Οικονομία- Ελεύθερο Βήμα, Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Η υπόθεση της Ειδικής Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΕΣΣΕ) στη γαλακτοκομική βιομηχανία ΝΕΟΓΑΛ Α.Ε. είναι τρανό παράδειγμα προς αποφυγή.  Οχι ως προς την υπό σύναψη ΕΕΣΣΕ που ακυρώθηκε, αλλά ως προς όσα έγιναν έναντι της διοίκησης, των μετόχων, του σωματείου και των εργαζόμενων, «γι' αυτούς, χωρίς αυτούς», αναδεικνύοντας υπαρκτές παθογένειες του συστήματος εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων και διαμόρφωσης των μισθών σε επίπεδο επιχειρήσεων.

Προς αποφυγήν είναι ο (χωρίς να ληφθεί υπόψη η ουσία του ζητήματος και η θέση του ίδιου του σωματείου των εργαζομένων) ορυμαγδός «επιθέσεων» στους συντελεστές της επιχείρησης -διοίκηση, μέτοχοι, σωματείο, εργαζόμενοι- που «τόλμησαν» να συμπεριλάβουν τον εξορθολογισμό του μισθολογικού κόστους στα μέσα αντιμετώπισης του πρόσθετου, λόγω αύξησης του ΦΠΑ, κόστους πώλησης προϊόντων της επιχείρησης.

Επιτομή του προς αποφυγήν παραδείγματος είναι η εκδοθείσα γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΚΕΕΕ) που, ούτε λίγο ούτε πολύ, επέπληξε επιχείρηση, σωματείο και εργαζόμενους για τη χρηματοοικονομική υγεία της επιχείρησης και την επιθυμία τους να παραμείνει ανταγωνιστική, κάνοντας λόγο, πριν καν συναφθεί οποιαδήποτε ΕΕΣΣΕ, για κατάχρηση των ΕΕΣΣΕ, χωρίς εντέλει -πέρα από την χρηματοοικονομική αξιολόγηση- να κατανοήσει την ουσία της υπόθεσης.

Η γνωμοδότηση του ΣΚΕΕΕ δεν κατανόησε ότι οι όροι αμοιβής της εργασίας των απασχολούμενων στην επιχείρηση ακολουθούν ταυτόχρονα δύο διακριτές ΣΣΕ, μία που αφορά τις επιχειρήσεις παστερίωσης γάλακτος και μία που αφορά το προσωπικό των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων.

Η πρώτη χαρακτηρίζεται κλαδική, η δεύτερη είναι διακλαδική. Διοίκηση και σωματείο εργαζομένων της ΝΕΟΓΑΛ θέλησαν κατ' ουσίαν να εναρμονίσουν τις αμοιβές ορισμένων εργαζομένων με την κλαδική σύμβαση παστερίωσης γάλακτος.

Σχεδόν οι πάντες, και το ΣΚΕΕΕ, αγνόησαν τη διαφορά μεταξύ των δύο ΣΣΕ που οδηγεί σε πρόσθετο κόστος έως και 15%. Αγνόησαν ότι η πρώτη σύμβαση ισχύει και εφαρμόζεται για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις του γαλακτοκομικού κλάδου, τις οποίες ανταγωνίζεται επιτυχώς η ΝΕΟΓΑΛ στην αγορά, ενώ η δεύτερη αφορά εν γένει συνεταιριστικές οργανώσεις του πρωτογενούς τομέα, της μεταποίησης και του τριτογενούς τομέα (π.χ. συνεταιριστικά σουπερμάρκετ) ήτοι ένα ανομοιογενές μείγμα σχεδόν 6.200 οργανώσεων, κατά κανόνα σε υπολειτουργία και υπό χρεοκοπία, παρά τις ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις.

Στις φωτεινές εξαιρέσεις είναι και η ΝΕΟΓΑΛ ως υγιής «μεικτή» επιχείρηση -και συνεταιριστική και ιδιωτική- του αγροτοδιατροφικού τομέα, που συμπυκνώνει συνέργειες πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα στην ελληνική περιφέρεια, παρέχοντας 140 και πλέον άμεσες θέσεις εργασίας, και περισσότερες έμμεσες. Το 36% ανήκει στην Ενωση Γαλακτοκομικών Συνεταιρισμών Δράμας-Καβάλας, το 8% σε εργαζόμενους (σε αυτούς θα γινόταν, με τη συμφωνία τους, ο εξορθολογισμός των μισθών με προσαρμογή στην κλαδική σύμβαση) και το υπόλοιπο σε κτηνοτρόφους παραγωγούς της περιοχής.

Σε αυτή την υγιή επιχείρηση, διοίκηση, σωματείο, εργαζόμενοι και μέτοχοι, είχαν και έχουν δικαίωμα να τακτοποιούν την επιχειρησιακή πολιτική μισθών εφαρμόζοντας την κλαδική σύμβαση και επιλέγοντας να παραμείνουν με τους ζωντανούς και τους ανταγωνιστικούς, αλλά στο ΣΚΕΕΕ (κι όχι μόνο εκεί) δεν το κατάλαβαν...

Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, επιχειρησιακές και κλαδικές, για τους μισθούς και τις θέσεις εργασίας, είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Αφορά πλέον την διατήρηση και την ανάπτυξη της παραγωγικής βάσης που απέμεινε στην χώρα.

Οταν αντιμετωπίζονται με φορμαλισμούς, ιδεοληψίες και γενικεύσεις ερήμην των θέσεων των άμεσα ενδιαφερομένων είναι ένδειξη ότι από «λάθος διαγνώσεις, λάθος συνταγές» δεν πάσχει μόνον η τρόικα αλλά ενίοτε και οι υποτιθέμενοι αντίπαλοί της.