26 Φεβρ. 2011 Οι Νέοι Μεσογειακοί Αγώνες
Ημερησία του Σαββάτου-Οικονομία, 26/2/2011
Με ταχύτατους ρυθμούς συνε-χίζονται oι τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές προς περισσότερο πολυκεντρικό κόσμο. Το κέντρο βάρους μετακινείται ανατολικά και νότια. Αυτό που ο Immanuel Wallerstein αποκάλεσε «Δεύτερη Αραβική Εξέγερση» αναλύοντας την ανατροπή στην Τυνησία, και προβλέποντας, εγκύρως, την αποχώρηση του προέδρου της Αιγύπτου, αλλάζει περαιτέρω τις ιεραρχίες του σύγχρονου κόσμου.
Το τέλος του διπολικού κόσμου ακολουθήθηκε από την ανάδυση των BRIC (Brazil, Russia, India, China), που δεν ήταν προϊόν απλά διακρατικών διευθετήσεων. Αλλά πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών με τομές και επιτομές π.χ. την εκλογή του προέδρου Λούλα στη Βραζιλία, την ανάδυση του Πούτιν μέσα από τη ρωσική χρεοκοπία κ.ο.κ. Τώρα εκτυλίσσεται η ριζική ανατροπή του status quo στο Maghreb και στο Mashreq, δηλαδή δυτικά και ανατολικά της Αιγύπτου.
Πυροδότης (διά της αυτοπυρπόλησης) των ανατροπών στο Maghreb και στο Mashreq ήταν οι hittistes στην Τυνησία, οι shabab atileen της Αιγύπτου. Hittistes, στη γαλλοαραβική αργκό, είναι οι νέοι όρθιοι «αραχτοί» στον τοίχο, «αραχτοί» γιατί δεν έχουν (ακόμη κι αν έχουν εκπαιδευθεί) που να πάνε και τι να κάνουν. Shabab atileen είναι οι πολλοί χρονίως άνεργοι νέοι. Aυτοί υποχρέωσαν την οικονομική επιστήμη, τα οικονομικά της εργασίας, στη Δύση να επινοήσουν τον όρο «not in education, employment, or training» (NEETs) για να περιγραφεί η κατάστασή τους.
Πυροδότες της «Δεύτερης Αραβικής Εξέγερσης» (η Πρώτη ήταν το 1916 όταν πάλι άλλαζε ο κόσμος και η περιοχή) είναι οι άνεργοι νέοι. Τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) δείχνουν, στο Maghreb και στο Mashreq των ανατροπών, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των νέων διεθνώς, δηλαδή όσων μένουν στην αγορά εργασίας αναζητώντας εργασία, και εξίσου υψηλά ποσοστά νέων που υποχρεώνονται να απέχουν και από την «επίσημη ανεργία». Σε συνθήκες υψηλής και αυξανόμενης ανισότητας στη διανομή του εισοδήματος.
Οι (εκπαιδευμένοι) hittistes και shabab atileen δεν βρίσκονται μόνον τις νότιες ακτές της Μεσογείου. Άλλες εκδοχές των NEETs βρίσκονται στις πάλαι ποτέ ηγέτιδες οικονομικές δυνάμεις. Στις ΗΠΑ είναι οι νέοι «boomerang» που έφυγαν από το πατρικό για να σπουδάσουν και να εργασθούν, αλλά μετά τις σπουδές, μη βρίσκοντας εργασία, ξαναγυρίζουν στο πατρικό. Στην Ιαπωνία είναι οι «υπερεκπαιδευμένοι» freeters (εκ των freelance και arbeiter) που δεν έχουν πλέον ούτε σταθερή ούτε διά βίου εργασία, όπως οι γονείς τους.
Οι νέοι NEETs βρίσκονται και στις βόρειες ακτές της Μεσογείου, αν και μέχρι τώρα η ονοματολογία είχε περιορισθεί σε προγενέστερες/ηπιότερες εκδοχές συνδεδεμένες με την περίοδο της οικονομικής μεγέθυνσης και των τότε ορίων της νεανικής απασχόλησης. Στην Ισπανία ήταν οι mileuristas (εκ των 1.000 ευρώ), στην Ελλάδα η «γενιά των 700 ευρώ», στην Ιταλία οι «bamboccioni» του μακαρίτη Tommaso Padoa-Schioppa. Τώρα ακόμη κι αυτά μοιάζουν ένδοξο παρελθόν και χαμένος παράδεισος.
