Άρθρα: Η ρευστότητα και τα εισοδήματα: μπροστά στην επόμενη κρίση;

 

Η ρευστότητα και τα εισοδήματα: μπροστά στην επόμενη κρίση; (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Capital.gr, Άρθρα,  Τρίτη  14 Δεκεμβρίου 2021. 

 

Στη βάση των μεγάλων αποφάσεων της οικονομικής πολιτικής για την αντιμετώπιση των δύο διαδοχικών κρίσεων της παγκόσμιας οικονομίας, τη χρηματοπιστωτική του 2008-2009 και του Covid 19 σήμερα, προφανώς βρίσκονται κάποιες θεμελιακές αξιωματικές πεποιθήσεις. Κυριότερη, ίσως, από αυτές είναι μία απόφανση του Milton Friedman, που έλεγε πως "η νομισματική πολιτική είναι πιο δυνατή και αποτελεσματική από τη δημοσιονομική πολιτική”.

Υπό το φως, όμως, των όσων ξέρουμε, πλέον, αυτό το αξίωμα θα πρέπει να διατυπωθεί, μάλλον, με έναν διαφορετικό τρόπο. Θα πρέπει, δηλαδή, να ειπωθεί ότι "η νομισματική πολιτική είναι πιο επικίνδυνη και μπορεί να επιφέρει πολύ μεγαλύτερες καταστροφές από ό,τι η δημοσιονομική πολιτική” (βλ. Το αδιέξοδο της "ποσοτικής χαλάρωσης”). Αυτό τουλάχιστον δείχνει και η πρόσφατη αλλά και η παλαιότερη εμπειρία. 

 

Άρθρα: Απασχόληση: Η ελληνική απόκλιση

 

Απασχόληση: Η ελληνική απόκλιση, MoneyReview.gr, Απόψεις, Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2021. 

Οι ραγδαίες αλλαγές στον κόσμο της εργασίας γεννούν πλήθος ερωτημάτων και προκλήσεων. Στον ευρωπαϊκό διάλογο παίρνουν τη μορφή ερωτημάτων του είδους «οι νέες τάσεις στην απασχόληση θα ενισχύσουν ή θα διευρύνουν τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες; Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν σε εθνικό επίπεδο;». Πλήθος πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν σε εθνικό επίπεδο για την απασχόληση. Έχουμε, ήδη, καταθέσει στον δημόσιο διάλογο 35 ειδικές μελέτες για το Μέλλον της Εργασίας στην Ελλάδα.  

Άρθρα: Βιώσιμη ανάπτυξη: Η περιφέρεια του Ευρώ

Βιώσιμη ανάπτυξη: Η περιφέρεια του Ευρώ,  MoneyReview.gr, Απόψεις, Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2021 

Ένα ερώτημα που τίθεται συνεχώς και επανέρχεται σε όλες τις διευρύνσεις της Ε.Ε. και σε όλες τις κρίσεις είναι αν οι κεντρικές ευρωπαϊκές επιλογές είναι βιώσιμες «στις χώρες της περιφέρειας». Π.χ. «είναι η βιώσιμη ανάπτυξη μια επιλογή συμβατή με το πρόταγμα της ανταγωνιστικότητας, ιδιαίτερα στις χώρες της περιφέρειας;».

Μια χώρα της περιφέρειας, με την οικονομική και κοινωνική έννοια, μπορεί να αλλάξει τη θέση της, με άλματα ανάπτυξης και ανταγωνιστικό παραγωγικό μετασχηματισμό. Υπάρχουν και ευρωπαϊκά παραδείγματα.

Φιλοξενούμενα: Οι ευσεβείς πόθοι των κεντρικών τραπεζών δεν συνιστούν πολιτική αντιμετώπισης του πληθωρισμού

 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Οι ευσεβείς πόθοι των κεντρικών τραπεζών δεν συνιστούν πολιτική αντιμετώπισης του πληθωρισμού

Μιλούν στον Οικονομικό Ταχυδρόμο ο Κωνσταντίνος Γάτσιος καθηγητής, πρώην πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και ο Δημήτρης Α. Ιωάννου οικονομολόγος

Άρθρα: Σε δουλειά να βρισκόμαστε;

Σε δουλειά να βρισκόμαστε;  MoneyReview, Απόψεις, Δευτέρα 15 Νοέμβριου 2021

Δεν είναι εύκολο να προβλέψει κανείς το μέλλον. Για αυτό η καλύτερη εναλλακτική είναι να φροντίσει να το διαμορφώσει. Αρχίζοντας από τη συζήτηση και την κατανόηση των πραγμάτων. Και το τι θέλουν και πιστεύουν όσοι μπορεί να είναι δημιουργοί ή/και υποζύγια αυτού του μέλλοντος. 

Άρθρα: Εξωστρέφεια: πηγή νέων, πολλών και καλών θέσεων εργασίας

Εξωστρέφεια: πηγή νέων, πολλών και καλών θέσεων εργασίας, ΤΑ ΝΕΑ, Γνώμη,   σελ. 23,  Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2021.

Παρά τα θετικά βήματα στη ανάκαμψη της απασχόλησης κατά 1,9% το β’ τρίμηνο 2021 έναντι του 2020, και τη μείωση της ανεργίας (β’ τρίμηνο 2021:15,8% έναντι 2020:16,7%, 2019:16,9%), χρειάζονται να γίνουν άλματα, και αλλαγή πορείας, για την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης στην Ελλάδα.

Η διαδρομή για μια Ελλάδα παραγωγής και ευημερίας

Η διαδρομή για μια Ελλάδα παραγωγής και ευημερίας,  Γνώμες, Ειδικό Αφιέρωμα  Ελληνική Οικονομία,  Το ΒΗΜΑ της Κυριακής,  Ανάπτυξη, σελ. 34, Κυριακή  26 Σεπτεμβρίου 2021.  

H Ελλάδα πριν εξέλθει οριστικά από την κρίση του 2010-2019, η οποία είχε εξωγενείς αφορμές και ενδογενείς αιτίες, βρέθηκε στην παγκόσμια κρίση της πανδημίας. Η εμπειρία της διαδρομής 2000-2019 είναι εξαιρετικά χρήσιμη για την πορεία προς την υπέρβαση και των δύο αυτών κρίσεων και των συνεπειών τους.

Μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι αν το 2021 έχουμε επιστρέψει σε επιδόσεις και δείκτες του 2019; Αν δούμε δύο βασικούς δείκτες της Ελλάδας του 2019, πριν την κρίση της πανδημίας, σε σύγκριση με δύο δεκαετίες πριν, του 2000, η εικόνα είναι αποκαλυπτική.

Άρθρα: Τι να μάθουμε από τους Ισλανδούς «ψαράδες»

Τι να μάθουμε από τους Ισλανδούς «ψαράδες»,  Οικονομικός Ταχυδρόμος,  Απόψεις - Experts,  Τετάρτη  14 Ιουλίου 2021.    

Το ισλανδικό πείραμα της μείωσης του χρόνου εργασίας είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Και πρέπει να αξιοποιηθεί. Αλλά για να  αξιοποιηθεί, πρέπει να κατανοηθεί.

Book chapter: The divergent Greek labour market

The divergent Greek labour market, in Spanou K. (editor),  Crisis, Reform and the Way Forward in Greece: A Turbulent Decade,  pp.  191-207, Routledge, Oxon and New York, 2021.  

Άρθρα: Δικαίωμα Αποσύνδεσης: Λειτουργεί Καλύτερα με Οργάνωση και Συναίνεση

 

Δικαίωμα Αποσύνδεσης: Λειτουργεί Καλύτερα με Οργάνωση και Συναίνεση, (με  τον Γιώργο Ναθαναήλ), Οικονομικός Ταχυδρόμος, Απόψεις - Experts,  Παρασκευή 2 Ιουλίου 2021.

Ο ιός έφερε την πανδημία, η πανδημία έφερε την φυσική και κοινωνική αποστασιοποίηση,  η αποστασιοποίηση έφερε την απομόνωση, η αποστασιοποίηση και η απομόνωση έφεραν  την εντατική τηλεργασία, και εκείνη  διάβρωσε τα  υφιστάμενα στεγανά  ανάμεσα στον εργασιακό και τον κοινωνικό/προσωπικό βίο –τα οποία η ψηφιακή εργασία είχε ήδη αμφισβητήσει.  Με τις  σε μαζική κλίμακα αλλαγές του τόπου και του τρόπου εργασίας, και οι  διαχωριστικές γραμμές του χρόνου εργασίας αμβλύνθηκαν και ο εργασιακός βίος έτσι έγινε «πορώδης»: οι εργαζόμενοι σε συνθήκες αποστασιοποίησης δεν ήξεραν αν εργάζονταν ενώ έπρεπε να ξεκουράζονται ή ξεκουράζονταν ενώ έπρεπε να εργάζονται. Η αποτελεσματική οργάνωση του χρόνου εργασίας  και της εργασίας από απόσταση έχει γίνει ένα ζήτημα  που απασχολεί εκατομμύρια εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Φιλοξενούμενα: Η απειλητική «σύνοδος» τριών ειδών πληθωρισμού

 

Η απειλητική «σύνοδος» τριών ειδών πληθωρισμού (Κωνσταντίνος Γάτσιος και Δημήτρης Α. Ιωάννου), Οικονομικός Ταχυδρόμος, Experts, Μέρος Α  και Β, 10 & 11 Ιουνίου 2021.

Μέρος Α: Η πορεία προς τη «σύνοδο»

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009 προκλήθηκε από μία ιδιαίτερη μορφή πληθωρισμού: η αύξηση των τιμών δεν αφορούσε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες αλλά μία συγκεκριμένη αγορά, εκείνη των ακινήτων. Από εκεί ξεπήδησαν διάφορα είδη στρεβλώσεων των βασικών οικονομικών μεγεθών, καθώς και μία διαθλαστική αντίληψη της πραγματικότητας από την πλευρά των οικονομικών υποκειμένων για τα αληθή μεγέθη της οικονομίας. (Ιδιαίτερα των ΗΠΑ, αλλά και εκείνης πολλών ευρωπαϊκών χωρών). Οι ιδιοκτήτες δεν αντιλαμβάνονταν πως η χρηματική αποτίμηση των ακινήτων τους ήταν πληθωριστική και για αυτό φαινομενική και πρόσκαιρη και, ως εκ τούτου, αισθάνονταν πλουσιότεροι από ό,τι πραγματικά ήταν, με αποτέλεσμα οι οικονομικές επιλογές τους να μην είναι ορθολογικές.

Άρθρα: "Πειραγμένος" εξευρωπαϊσμός

"Πειραγμένος" εξευρωπαϊσμός,  Ρυθμιστικό Δελτίο ΣΕΒ, Μαΐου 2021, σελ. 11 και  insider.gr, Τρίτη 15 Ιουνίου 2021. 

Για να γίνει η Ελλάδα σύγχρονη και παραγωγική οικονομία, με πολλές και καλές θέσεις εργασίας που βελτιώνουν την ευημερία εργαζομένων και πολιτών, προσελκύοντας παραγωγικές επενδύσεις εθνικές και ξένες, πρέπει, μεταξύ πολλών άλλων, να ακολουθεί και σύγχρονα πρότυπα ρύθμισης της αγοράς εργασίας, ευρωπαϊκά και διεθνή.     

Φιλοξενούμενα: Το χρέος το πληρώνουν όσοι δεν χρωστούν

 

Το χρέος το πληρώνουν όσοι δεν χρωστούν,  (των Κωνσταντίνου Γάτσιου και Δημήτριου Α. Ιωάννου), Το ΒΗΜΑ της Κυριακής, Ανάπτυξη, Γνώμη, 23 Μαΐου  2021.

Τα «μεγάλα έργα» του Χαρίλαου Τρικούπη δεν οδήγησαν στην οικονομική άνθηση της ελληνικής οικονομίας, αλλά στην πτώχευση του 1893. Τα «μεγάλα έργα» του (ύστερου) Ελευθέριου Βενιζέλου είχαν και αυτά ως απόληξη την πτώχευση του 1932. Και η εκτεταμένη δημιουργία υποδομών και τα «μεγάλα έργα» του 2004 δεν απέτρεψαν τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό του 2004-2009 και την πτώχευση του 2010.

ΕΛΛΑΔΑ 2.0: Παραγωγική δομή και κοινωνική συνοχή

 

ΕΛΛΑΔΑ 2.0: Παραγωγική δομή και κοινωνική συνοχή,  (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), INSIDER.GR, Οικονομία, Opinion, Δευτέρα  26 Απριλίου 2021.

Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Δηλαδή από το εάν θα οδηγήσει στην αναγκαία διεύρυνση – μεγέθυνση – ενίσχυση του τομέα των “διεθνώς εμπορεύσιμων” αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα, ενισχύοντας, πέρα από τους “παραδοσιακούς” κλάδους της ναυτιλίας και των ταξιδιωτικών υπηρεσιών και τους, εξαιρετικά καχεκτικούς σήμερα, κλάδους  εκείνων των προϊόντων και υπηρεσιών που έχουμε ονομάσει “αγαθά Baumol”, δηλαδή όσων παράγονται με διεθνώς ανταγωνιστικούς όρους  στην μεταποίηση  και  στους τομείς τεχνολογικής αιχμής. Προϋπόθεση για να συμβεί αυτό, όμως,   είναι να αναβαθμιστεί η συνθετότητα των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και η ελληνική συμμετοχή στις διεθνείς αλυσίδες παραγωγής αξίας. Στόχοι που αν επιτευχθούν θα επιφέρουν με την σειρά  τους ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και απομείωση της κοινωνικής δυσπραγίας, όχι μόνο μέσω την αύξησης του γενικού επιπέδου του εισοδήματος αλλά και λόγω του περιορισμού των εισοδηματικών ανισοτήτων που, νομοτελειακά, θα προκαλέσουν. 

Άρθρα: Μεταφορά πόρων στην παραγωγή και στην κοινωνική συνοχή

Μεταφορά πόρων στην παραγωγή και στην κοινωνική συνοχή,  Οικονομικός Ταχυδρόμος, Απόψεις, Τετάρτη 21 Απριλίου 2021.

Τα έθνη, οι κοινωνίες  και οι οικονομίες που θέλουν να  διατηρήσουν την ευημερία τους και την συνοχή τους, και να την βελτιώσουν, διατηρούν  ισορροπία υποχρεώσεων και δικαιωμάτων μεταξύ των γενεών, των κοινωνικών ομάδων και των πολιτών. Φροντίζουν το μέλλον τους επενδύοντας σε αυτό – σε όλους τους τομείς, με όλες τις μορφές των επενδύσεων. 

 

Φιλοξενούμενα: Διαγραφή χρέους πανδημίας : Αληθείς προτάσεις και ψευδείς απαντήσεις

 

Διαγραφή χρέους πανδημίας : Αληθείς προτάσεις και ψευδείς απαντήσεις,  (των Κωνσταντίνου Γάτσιου και Δημήτρη Α. Ιωάννου), ΤΟ ΒΗΜΑ της Κυριακής, Ανάπτυξη, Γνώμη, Κυριακή 11 Απριλίου 2021 και  tovima.gr,  Γνώμες, Τρίτη 13 Απριλίου 2021.

Όλοι θυμόμαστε ότι πριν το “whatever it takes” του Mario Draghi το 2012, πολλοί «έγκυροι» κύκλοι μέσα και γύρω από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μας ενημέρωναν υπεύθυνα, και σε αυστηρό ύφος, πως η οποιαδήποτε παρέμβαση της ΕΚΤ για στήριξη της αγοράς χρέους των χωρών της ευρωζώνης ήταν αδύνατη: πρώτον, διότι «δεν το επέτρεπαν οι κανονισμοί» και, δεύτερον, διότι, ακόμη και αν συνέβαινε, θα επέφερε φοβερές καταστροφές. Τα ίδια περίπου ακούστηκαν και πριν από την έναρξη της πολιτικής της πιστωτικής διευκόλυνσης το 2015.

Επίκαιρα Φιλοξενούμενα: «Πόλεμος της Ανεξαρτησίας» ή Εθνική Επανάσταση;

 

«Πόλεμος της Ανεξαρτησίας» ή Εθνική Επανάσταση;  

Δημήτρης Α. Ιωάννου, Athens Voice, 24 Μαρτίου 2018. 

Η έκφραση «πόλεμος της ανεξαρτησίας» είναι ο τρόπος με τον οποίο η νεότερη ιστοριογραφία χαρακτηρίζει τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στον ελλαδικό, κυρίως, χώρο, στην περίοδο 1821-1830. Τα γεγονότα αυτά, παλαιότερα, η ιστορική αφήγηση τα περιέγραφε με τον όρο «ελληνική επανάσταση», «παλιγγενεσία», «εθνεγερσία» κλπ, όπως άλλωστε συνεχίζει να τα αποκαλεί μέχρι σήμερα  και η κυρίαρχη εθνική λαϊκή αφήγηση. Η αντικατάσταση του όρου «εθνική επανάσταση» με τον όρο «πόλεμος της ανεξαρτησίας» υποδηλώνει σαφώς μία «αλλαγή υποδείγματος» δηλαδή μία διαφοροποίηση της οπτικής με την οποία αντιμετωπίζεται το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός αλλά και των αξιακών κριτηρίων με τα οποία κρίνεται. Τα ερωτήματα, λοιπόν, είναι αν η υιοθέτηση του νέου όρου πράγματι επιτυγχάνει πιο αντικειμενική προσέγγιση του ζητήματος, αν ευνοεί μία πιο ευρεία εποπτεία του και αν, ως εκ τούτου, επιτρέπει μία βαθύτερη κατανόησή του. Όσο και αν η κρίση πάνω στην ιστορία είναι υποκειμενική, και γι’ αυτό αενάως μεταλλασσόμενη, σκοπός παραμένει πάντα μία πιο δίκαιη πραγματεία του ιστορικού γεγονότος.

Άρθρα: «Όλοι, χωρίς εξαίρεσιν, έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα»

«Όλοι, χωρίς εξαίρεσιν, έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα», Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ, Άποψη,  σελ. 27, Σάββατο 20 Μαρτίου 2021 και kathimerini.gr, Κοινωνία, Άποψη, Κυριακή 21 Μαρτίου 2021.

«Παιδεία STEM για καινοτομία και ευημερία»  τιτλοφορείται η πρόσφατη έκθεση του ΣΕΒ. Αναλύει την ανάγκη μεταρρύθμισης περιεχομένου στην εκπαίδευση ώστε να λειτουργεί υπέρ της μάθησης, της δημιουργίας και ανάπτυξης του ανθρωπίνου κεφαλαίου των πολιτών της χώρας. Με σύγχρονη παιδεία  που περιλαμβάνει γνώσεις και ικανότητες STEM, που αναφέρονται στο αρκτικόλεξο  Science - επιστήμες,  Technology – τεχνολογία, Engineering – μηχανική,  και Mathematics  - μαθηματικά. 

Φιλοξενούμενα: Μύθοι και πραγματικότητες για τη διαγραφή χρέους

 Μύθοι και πραγματικότητες για τη διαγραφή χρέους, (Κωνσταντίνος Γάτσιος και Δημήτρης Α. Ιωάννου), Το ΒΗΜΑ της Κυριακής, Νέες Εποχές,  και tovima.gr,  Γνώμες, 13-14 Μαρτίου 2021.

Η συζήτηση που ξεκίνησε πρόσφατα για το χρέος της πανδημίας διεξάγεται με κακοφωνία και με παράλληλους μονολόγους. Πολλά συμβάλλουν σε αυτό. Για παράδειγμα: είναι τελείως άστοχο και άγονο να ερωτώνται κεντρικοί τραπεζίτες εάν «συμφωνούν» να διαγραφεί δημόσιο χρέος που κατακρατούν οι οργανισμοί τους. Οι τραπεζίτες έχουν μία δεδομένη εντολή εργασίας με προσδιορισμένα καθήκοντα. Αν δήλωναν ότι είναι υπέρ της διαγραφής στοιχείων ενεργητικού του οργανισμού του οποίου προΐστανται τότε θα έπρεπε να καθαιρεθούν αυτομάτως, ως επίορκοι. Συνεπώς, οι σχετικές απόψεις της κυρίας Λαγκάρντ δεν έχουν καθόλου τη σημασία που τους αποδίδουν οι δημοσιογράφοι.

Αναλύσεις: Οι προϋποθέσεις της καινοτομίας

Οι προϋποθέσεις της καινοτομίας, MoneyReview. gr, Απόψεις,  Πέμπτη 11 Μαρτίου 2021.

Η καινοτόμος παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών ωθεί την  παγκόσμια οικονομική εξέλιξη και ευημερία. Μετακινεί, ταυτόχρονα, το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας. Το 1980 βρισκόταν  στην μέση του Ατλαντικού, μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Έκτοτε κινείται ανατολικά. Το 2008, εξαιτίας της ταχείας ανόδου της Κίνας και της Ανατολικής Ασίας στον διεθνή καταμερισμό της εργασίας, είχε μετατοπισθεί νότια της Σμύρνης.  Η υφιστάμενη τάση και πορεία το φέρνει το 2050 κάπου μεταξύ Ινδίας και Κίνας.

 

Αναλύσεις: Innovative Greeks: Ως σύγχρονοι Φιλικοί

Innovative Greeks: Ως σύγχρονοι Φιλικοί,  (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Απόψεις, MoneyReview.gr, Δευτέρα 1 Μαρτίου 2021.

Μπορούν οι Έλληνες του brain drain, που συμπεριφερόμενοι ορθολογικά, διατήρησαν το ανθρώπινο κεφάλαιό τους, και η νέα αύξουσα, και δυναμική, ελληνική διασπορά, να συμβάλουν στην λύση του ελληνικού παραγωγικού και εθνικού ζητήματος επιβίωσης, και πως; 

Υπάρχει ένα παράδειγμα που δείχνει ότι τρεις χιλιάδες επαναπατρισθέντες και τριακόσιες επιχειρήσεις αρκούν. Και μια γενιά αρκεί. 

Άρθρα: Το νέο σκληρό νόμισμα

Το νέο σκληρό νόμισμα, ΤΑ  ΝΕΑ,  Γνώμη, σελ. 21, Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2021.

Το νέο σκληρό νόμισμα  για να ευημερήσει η χώρα και οι πολίτες της  είναι αυτό που στην ευρωπαϊκή καθομιλουμένη ονομάζεται skills, στην ελληνική καθομιλουμένη αποκαλείται δεξιότητες, και στον Αριστοτέλη ορίζεται ως δύναμις (διακριτή της θεωρητικής γνώσης που όριζε  ως επιστήμη). 

Όπως το αξιόπιστο νόμισμα είναι υπόσχεση ανταμοιβής πιστοποιημένης αξίας, το ίδιο ισχύει και για το ανθρώπινο κεφάλαιο, τους τίτλους  παιδείας, τις ικανότητες, τις εργασιακές ικανότητες, τις δεξιότητες.  Το σύγχρονο σκληρό νόμισμα είναι το τι ξέρεις να κάνεις και η αναγνώρισή του στην αγορά εργασίας, στην οικονομία, την σύγχρονη κοινωνία.  Κατ’ αρχήν η δύναμις.  Και εν συνεχεία η επιστήμη. 

Φιλοξενούμενα: «Νέο» χρήμα και διαγραφή χρεών: οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

 

«Νέο» χρήμα και διαγραφή χρεών: οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος (των Κωνσταντίνου Γάτσιου και  Δημήτρη Α. Ιωάννου), Το ΒΗΜΑ της Κυριακής, Νέες Εποχές, Γνώμες, Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2021.

Όπως το χαλασμένο ρολόι δείχνει δύο φορές το εικοσιτετράωρο τη σωστή ώρα, έτσι και οι «100 οικονομολόγοι», πολλοί εκ των οποίων διαχρονικά ρέπουν προς εύκολες και αφελείς λύσεις για σύνθετα και δύσκολα προβλήματα, εκφράζουν αυτή τη φορά μία σωστή άποψη όταν ζητούν από την ΕΚΤ να διαγράψει το δημόσιο χρέος των χωρών-μελών της ευρωζώνης που διακρατεί. Η διαγραφή του χρέους που, λόγω της πανδημίας, επισωρεύεται στο παθητικό των χωρών-μελών, κυρίως δε εκείνων της Νότιας Ευρώπης, αργά ή γρήγορα θα καταστεί αναπόφευκτη. Το πιθανότερο, όμως, είναι ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί χωρίς να προηγηθούν σοβαρές μακροοικονομικές δυσχέρειες στην ευρωζώνη, εξαιτίας της αδυναμίας των πλέον χρεωμένων χωρών να εξυπηρετήσουν το χρέος το οποίο θα έχουν συσσωρεύσει.

Άρθρα: Οι αλλαγές που θα μείνουν

Οι αλλαγές που θα μείνουν, Τα ΝΕΑ, Γνώμη, σελ. 23, Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2021

Η παγκόσμια πανδημία Covid-19 επηρέασε δραματικά την κοινωνική ζωή, την οικονομία και την αγορά εργασίας το 2020. Μετά το τέλος της πανδημίας, διεθνώς και εγχωρίως, θα επιστρέψουμε, αργά ή γρήγορα, εκεί που είμασταν στα τέλη του 2019; Εκ πρώτης όψεως, ναι. Ίσως, όχι όμως, αν δούμε καλύτερα τις λεπτομέρειες.

Αναλύσεις: Τρίτο κύμα – ίδιο δίλημμα

 

Τρίτο κύμα – ίδιο δίλημμα, (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), moneyreview.gr, Απόψεις, &  kathimerini.gr, Οικονομία, Ανάλυση, Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2021

Κάθε νέα κυβερνητική απόφαση για την επιβολή περιοριστικών μέτρων (μη φαρμακευτικών, έως ότου εξασφαλισθούν αποτελεσματικά φαρμακευτικά) ή την διεύρυνση τους (lockdown), με σκοπό την αντιμετώπιση της επέκτασης της πανδημίας του Covid-19 στον πληθυσμό, όπως αυτά που ανακοινώθηκαν χθες για την Αττική, διεγείρει αντιδράσεις και αντιρρήσεις, κυριότερη από τις οποίες είναι αυτή που εκφράζεται με την επωδό «η κυβέρνηση στραγγαλίζει την οικονομία». 

Άρθρα: «Ο Πράσινος Κύκνος»

«Ο Πράσινος Κύκνος»,  Money Review,  Απόψεις, Κυριακή  31 Ιανουαρίου  2021.  

Ο Covid-19, η πανδημία και η κρίση που πυροδότησε ήταν ένας «Μαύρος Κύκνος», που εμφανίστηκε προ έτους σχεδόν. Ένα απρόσμενο, ανεξήγητο -προς το παρόν, γεγονός που προκαλεί  δυναμικές αλυσιδωτές  επιπτώσεις οικονομικές και κοινωνικές, στον πλανήτη ολόκληρο, μία νέα βαθιά οικονομική κρίση, επιταχυντής εξελίξεων.

Ένα επίκαιρο κείμενο της 7ης Μαϊου 2011: Ελλάδα του «'21» ή Ελλάδα του «'22»;

Ελλάδα του «'21» ή Ελλάδα του «'22» ; 

Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 7/5/2011

Μονότονα τα τελευταία 5-6 χρόνια, όταν ακόμη ήταν εδραίες οι αυταπάτες περί «θωρακισμένης οικονομίας», «βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας», «πραγματικής σύγκλισης σε Ε.Ε. και ΟΝΕ», γράφαμε ότι «τα πράγματα δεν είναι όσο άσχημα φαίνονται, αλλά πολύ χειρότερα». Οι θεμελιακοί οικονομικοί δείκτες (αυξανόμενα ελλείμματα εμπορικά και τρεχουσών συναλλαγών, συνεχής υποχώρηση των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ, ραγδαία συρρίκνωση παραγωγικής δυναμικότητας και δυνατότητας) προμήνυαν την χρεοκοπία.

Eκτός από τα θεμελιώδη οικονομικά ήταν και τα πρωταγωνιστικά «πρόσωπα», οι λόγοι και οι τρόποι τους. Η de facto «ελίτ» μιας ολόκληρης κοινωνίας μιας ολόκληρης περιόδου που αναπαρήγαγε σε μεταλλασσόμενες, ανά δεκαετία, παραλλαγές την μεταπολιτευτική πνευματική, πολιτ(ευτ)ική, παραγωγική κλεισούρα. Κλεισούρα που συνεχίζει στην τρέχουσα χρεοκοπία αποδίδοντας και τα συμπτώματά της και τις αιτίες της σε «εξωτερικούς» παράγοντες, σε «έξωθεν» παρεμβάσεις, αναμένοντας, ταυτόχρονα, και έξωθεν λύσεις.

Δύο χρόνια τώρα ενώ αποκαλύπτεται σταδιακά το εύρος, το βάθος και η δυναμική χρεοκοπίας οικονομίας και κοινωνίας, όχι μόνο ως εσωτερικό-εθνικό ζήτημα, αλλά ως «ελληνικό ζήτημα» που γίνεται πρωτοσέλιδο διεθνώς, αμέτρητες χιλιάδες απόψεις διατυπώνονται για τα συγκυριακά τρέχοντα, τα εκάστοτε «μέτρα», τα «σπρέντ», τα «μνημόνια», την «ανάπτυξη» ως εάν αυτή η κρίση να είναι όπως τόσες άλλες κατά την τελευταία εικοσαετία, με αντεγκλήσεις στο κοινοβούλιο, στα τηλεπαράθυρα, στον εκλογικό κύκλο, κ.ο.κ.

Όμως ατυχώς για την παρούσα γενιά, και κυρίως για τις επόμενες, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς γίνονται εξαιρετικά πεζά αναδεικνύοντας πρωταρχικές αβεβαιότητες: Γονείς που πριν ανησυχούσαν τι θα γίνουν τα παιδιά τους όταν μεγαλώσουν, τώρα βρίσκονται να ανησυχούν πως θα συνεχίσουν να μεγαλώνουν οι ίδιοι χωρίς δουλειά. Γονείς που απευθύνονταν στα γνωστά κυκλώματα προς εξασφάλιση δουλειάς στα παιδιά τους, τώρα αναγκάζονται να απευθύνονται εκεί για ίδιον λογαριασμό.

Είναι πλέον εμφανές ότι «τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο φαίνονται αλλά είναι πολύ χειρότερα». Όχι λόγω της επιδείνωσης των υλικών συνθηκών διαβίωσης για ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού. Δεν ζει η Ελλάδα χειρότερα από πολλές άλλες κοινωνίες της (διευρυμένης) Ευρώπης. Ζει όμως το απότομο τέλος μιας πολυετούς αυταπάτης. Ένα κενό προσανατολισμού για το που βαδίζει η Ελλάδα. Μία απώθηση του σοβαρότατου ενδεχόμενου η βιώσιμη έξοδος από αυτήν την κρίση να είναι υπόθεση δεκαετίας.

Μία κρίση δεκαετίας από την οποία η Ελλάδα, συμβολικά, μπορεί να εξέλθει είτε ως η Ελλάδα του 2021 (200ή επέτειος από το 1821), είτε ως η Ελλάδα του 2022 (100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή). Και προϋπόθεση του ενός, ή για την αποφυγή του ετέρου, είναι αυτό που ο Παναγιώτης Κονδύλης, το 1992 μαζί με άλλα προφητικά, είχε χαρακτηρίσει «ακμαία εθνική οντότητα ως conditio sine qua non» μιλώντας, τότε, για την ανάγκη η Ελλάδα να μπει «στον επίπονο και τραχύ δρόμο της εσωτερικής ανόρθωσης» κόντρα «στην επίμονη και ιδιοτελή παραγνώριση της αδήριτης σχέσης που υφίσταται ανάμεσα σε απόδοση και απόλαυση».

Φιλοξενούμενα: Η διεθνής οικονομία μπροστά στο άγνωστο

 

Η διεθνής οικονομία μπροστά στο άγνωστο, 

(Κωνσταντίνος Γάτσιος, Δημήτρης Α. Ιωάννου),  

Ανάπτυξη - Οικονομικός Ταχυδρόμος, ΤΟ ΒΗΜΑ

της Κυριακής, 27-29 Δεκεμβρίου 2020,  tovima.gr,  Γνώμες, 1 Ιανουαρίου 2021. 

Ο κόσμος που γνώριζαν οι οικονομολόγοι μέχρι την κρίση του 2008-2009 χαρακτηριζόταν, μεταξύ πολλών άλλων, και από μία βασική οικονομική σχέση: ότι ο πληθωρισμός κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από εκείνη των επιτοκίων – χαμηλά επιτόκια, υψηλός πληθωρισμός, και το αντίθετο. 

Όμως, αυτός ο κόσμος έχει πάψει πλέον να υπάρχει.