Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011

Αναλύσεις: Οι προϋπολογισμοί της χρεοκοπίας

3  Δεκ. 2011  Οι προϋπολογισμοί της χρεοκοπίας

Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία,  3/12/2011

Φέτος οι «ημέρες του προϋπολογισμού» έρχονται, λόγω του φλέρτ με την ανοικτή χρεοκοπία, αρκετά νωρίτερα από τα συνήθη. Η κοινοβουλευτική συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού (έτους 2012) θα ολοκληρωθεί ανήμερα του Αγίου Νικολάου κι όχι, όπως συνέβαινε, παραμονές Χριστουγέννων. Αναμένεται δε, λόγω διακομματικής κυβέρνησης, να λάβει ψήφους σημαντικά περισσότερες από εκείνες του πλειοψηφούντος κόμματος. Ωστόσο, άνευ απροόπτου, δεν αναμένονται άλλες αλλαγές στην επαναλαμβανόμενη επί δεκαετίες, καθιερωμένη, τελετουργία.

Η καθιερωμένη τελετουργία της υποτιθέμενης συζήτησης του κρατικού προϋπολογισμού είναι μία
από τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες η χώρα οδηγήθηκε στην τρέχουσα χρεοκοπία. Επί σειρά δεκαετιών άλλος προϋπολογισμός ψηφιζόταν, άλλος εφαρμοζόταν, και εν τέλει άλλος εγκρινόταν απολογιστικά. Την δε παρελθούσα δεκαετία, καθώς η Ε.Ε. είχε «έννομο συμφέρον» να επιβεβαιώνει, διά της Ευρωστατιστικής, τα δημοσιονομικά στοιχεία, και αυτά τα επιβεβαιωνόμενα απείχαν των ψηφισθέντων ως απολογιστικών στη Βουλή.

Η καθιερωμένη τελετουργία είναι μόνον εν μέρει αποτυπωμένη στα πρακτικά της Βουλής και στο τηλεοπτικό αρχείο των συζητήσεων. Και οι δύο αυτές αποτυπώσεις δεν καταγράφουν ότι, κατά κανόνα, ήταν μια συζήτηση «στο κενό». Όχι επειδή οι εν σειρά αγορεύοντες απευθύνονται, κατά κανόνα, μόνον στην απέναντι του βήματος των ομιλητών κάμερα, και στον επόμενο, αναμένοντα τη σειρά του, από τον μακρύ κατάλογο των ομιλητών.

Ήταν μια συζήτηση «στο κενό» ούτε μόνον γιατί ουδέποτε κάτι τροποποιήθηκε επί του νομοσχεδίου ως αποτέλεσμα των συζητήσεων, ούτε μόνον γιατί ελάχιστοι, μετρημένοι στα δάκτυλα, της εκάστοτε κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, πήραν την υπόθεση τοις μετρητοίς και, κατά καιρούς, απετόλμησαν να καταψηφίσουν κάποιες δαπάνες του προϋπολογισμού.

Ήταν μια συζήτηση «στο κενό» γιατί ουδέποτε κατέστη αντικείμενο κοινοβουλευτικού ενδιαφέροντος το πώς καλύπτεται το ετησίως παραγόμενο κενό στα δημόσια οικονομικά που αθροιζόταν στο δημόσιο χρέος, κτίζοντας την τρέχουσα χρεοκοπία.

Στην καθιερωμένη τελετουργία η διαχείριση του δημόσιου χρέους δεν έχρηζε ενδιαφέροντος καθόσον ούτε για την ίδια την παραγωγή του υπήρχε ουσιαστικό ενδιαφέρον. Η τελετουργία χαρακτηρίζεται επί σειρά δεκαετιών, από εξωφρενική, μάλλον πλειοψηφική, αδιαφορία για τα ετησίως αναπαραγόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα και τη συνεχή σώρευση δημόσιου χρέους. Η μήτρα των αντιπαραθέσεων περί τον Προϋπολογισμό συνοψίζεται, ανεξαρτήτως κόμματος και χρώματος, ρόλων συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, σε επιχειρήματα υπέρ λιγότερων φόρων (όλοι είναι «φορομπηκτικοί») και περισσοτέρων κρατικών δαπανών (όλοι είναι «λιτότητας» και «αντιαναπτυξιακοί»).

Αν θέλει κανείς να διαπιστώσει ανάγλυφα το πώς η Ελλάδα οδηγήθηκε, μέσα από κοινοβουλευτικές και δημοκρατικές διαδικασίες, στην τρέχουσα χρεοκοπία, δεν έχει παρά να ανατρέξει τα πρακτικά της Βουλής για την ψήφιση των κρατικών προϋπολογισμών. Και στις συστηματικές ετήσιες αποκλίσεις μεταξύ κρατικών προϋπολογισμών και απολογισμών, οι οποίες ανήκαν σε υποδεέστερη κατηγορία από άποψη κοινοβουλευτικού και πολιτικού ενδιαφέροντος. Η καθιερωμένη τελετουργία δεκατριών βουλευτικών περιόδων της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας παρέβλεψε το καθήκον της εξέτασης και του ελέγχου της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών και του δημόσιου χρέους.