15 Οκτ. 2011 Οικονομία σε «απώλεια στήριξης»
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 15/10/2011
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 15/10/2011
«Δεν είναι ότι δεν βλέπουν τη λύση. Δεν μπορούν καν να δούνε το πρόβλημα» υπογραμμίζαμε πριν από 25 μήνες για την τότε ελληνική κυβέρνηση (βλ. Προδιαγεγραμμένη πορεία, «ΗτΣ», 5/9/2009). Δυστυχώς στο λεχθέν από τον G.K. Chesterton, συμπυκνώνονται τα κυρίαρχα (και πλειοψηφικά) λόγια και, κυρίως, έργα και της σημερινής κυβέρνησης, της συμπολίτευσης, της αντιπολίτευσης και πολλών κοινωνικών ομάδων.
Το πρόβλημα είναι η από διετίας οιονεί χρεοκοπία, η εν συνεχεία τεχνική χρεοκοπία και το έκτοτε «φλερτ» με την ανοικτή χρεοκοπία. Και η, παρ' όλα αυτά, συστηματική αποφυγή αναγνώρισης-αντιμετώπισης των ενδογενών αιτίων της. Η αποφυγή κατανόησης ότι η ελληνική οικονομία-κοινωνία, τουλάχιστον μετά την ένταξη στην Ευρωζώνη, λαθροβίωνε απλά υπερδανειζόμενη προς κάλυψη αυξανόμενων εγχώριων παραγωγικών και δημοσιονομικών ελλειμμάτων, νομίζοντας ότι «αναπτύσσεται», ενώ συρρίκνωνε την παραγωγική βάση και δραστηριότητά της.
Το πρόβλημα είναι ότι η ήδη τετραετής αρνητική οικονομική μεγέθυνση θεωρείται «ύφεση», ενώ αντικατοπτρίζει τη σταδιακή κατάρρευση συστοιχίας από «φούσκες» που θεωρήθηκαν «ανάπτυξη»: η κρατι(κομματι)κή σε δημόσιο, σε ευρύτερο δημόσιο, και με εκτενείς παραφυάδες σε ιδιωτικό (κατ' ουσίαν ιδιωτικοδημόσιο) τομέα, η καταναλωτική που (ανα)τροφοδότησε εμπορικές και εισαγωγικές δραστηριότητες δυσανάλογες της πραγματικής παραγωγικής -άρα και εισοδηματικής- ικανότητας της χώρας, η κατασκευαστική που επί δεκαετίες ήταν η κύρια συνιστώσα της παραοικονομίας, ή της παραεκπαίδευσης, ή της παρα-υγείας, κ.ο.κ.
Αν η τρέχουσα κατάρρευση ήταν απλά «ύφεση», και οι εν λόγω δραστηριότητες δεν ήταν «φούσκες», θα ήταν ανακτήσιμες. Αλλά δεν είναι, σε ορίζοντα δεκαετιών. Γι' αυτό επί σειρά ετών η στροφή σε θετική οικονομική μεγέθυνση δεν θα είναι εύκολη. Για τον άσωτο της μεταπολίτευσης ο μόσχος ο σιτευτός έχει ήδη σφαγεί, του έχει αποσταλεί κατά τη διάρκεια της ασωτίας, για δε την εν ΟΝΕ περίοδο (και «σύγκλισή») του το «να 'σαν τα νιάτα δύο φορές» είναι, προφανώς, αυταπάτη.
Το πρόβλημα είναι ότι η δημοσιονομική προσαρμογή μοιάζει σισύφεια. Επί διετία «προστατεύθηκε», έργω, η κρατι(κομματι)κή «φούσκα» και οι ισχυρές συνιστώσες της. Η προσαρμογή στηρίχθηκε, σε αυξανόμενο βαθμό, κυρίως σε οριζόντια και σε έκτακτα φορολογικά μέτρα. Τα έκτακτα φορολογικά δεν ήταν κάτι πρωτότυπο. Απλά ό,τι γινόταν στο μεταπολιτευτικό κύκλο με περιοδικότητα ετών για τις συστηματικές αστοχίες του προϋπολογισμού και την ακράτεια δαπανών (εξ ου και η γνωστή φορολογική νομοδιάρροια), τώρα στον ίδιο καμβά απλά «πύκνωσαν» με συχνότητα μέτρων ανά μήνα, δεκαπενθήμερο, εβδομάδα.
Αυτή η μη (και αντι-) διαρθρωτική πολιτική τιμωρεί και καταστρέφει ό,τι παραγωγικό έχει απομείνει στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα οδηγώντας την οικονομία σε «απώλεια στήριξης». Στην αναγκαία ενδογενή προσπάθεια διάσωσης -αποφυγής της ανοικτής χρεοκοπίας περιορίζει τις δυνατότητες ανακαμπής-ανάκτησης πορείας, ώστε οικονομία και κοινωνία να στραφούν σε οριζόντια και ανοδική τροχιά. Κι αυτό για να μην «πειραχθεί» η παρασιτική διακομματική-πολύχρωμη κρατι(κομματι)κή «φούσκα». Εν τέλει ισχύει ότι «το χούι φεύγει τελευταίο».
Το πρόβλημα είναι η από διετίας οιονεί χρεοκοπία, η εν συνεχεία τεχνική χρεοκοπία και το έκτοτε «φλερτ» με την ανοικτή χρεοκοπία. Και η, παρ' όλα αυτά, συστηματική αποφυγή αναγνώρισης-αντιμετώπισης των ενδογενών αιτίων της. Η αποφυγή κατανόησης ότι η ελληνική οικονομία-κοινωνία, τουλάχιστον μετά την ένταξη στην Ευρωζώνη, λαθροβίωνε απλά υπερδανειζόμενη προς κάλυψη αυξανόμενων εγχώριων παραγωγικών και δημοσιονομικών ελλειμμάτων, νομίζοντας ότι «αναπτύσσεται», ενώ συρρίκνωνε την παραγωγική βάση και δραστηριότητά της.
Το πρόβλημα είναι ότι η ήδη τετραετής αρνητική οικονομική μεγέθυνση θεωρείται «ύφεση», ενώ αντικατοπτρίζει τη σταδιακή κατάρρευση συστοιχίας από «φούσκες» που θεωρήθηκαν «ανάπτυξη»: η κρατι(κομματι)κή σε δημόσιο, σε ευρύτερο δημόσιο, και με εκτενείς παραφυάδες σε ιδιωτικό (κατ' ουσίαν ιδιωτικοδημόσιο) τομέα, η καταναλωτική που (ανα)τροφοδότησε εμπορικές και εισαγωγικές δραστηριότητες δυσανάλογες της πραγματικής παραγωγικής -άρα και εισοδηματικής- ικανότητας της χώρας, η κατασκευαστική που επί δεκαετίες ήταν η κύρια συνιστώσα της παραοικονομίας, ή της παραεκπαίδευσης, ή της παρα-υγείας, κ.ο.κ.
Αν η τρέχουσα κατάρρευση ήταν απλά «ύφεση», και οι εν λόγω δραστηριότητες δεν ήταν «φούσκες», θα ήταν ανακτήσιμες. Αλλά δεν είναι, σε ορίζοντα δεκαετιών. Γι' αυτό επί σειρά ετών η στροφή σε θετική οικονομική μεγέθυνση δεν θα είναι εύκολη. Για τον άσωτο της μεταπολίτευσης ο μόσχος ο σιτευτός έχει ήδη σφαγεί, του έχει αποσταλεί κατά τη διάρκεια της ασωτίας, για δε την εν ΟΝΕ περίοδο (και «σύγκλισή») του το «να 'σαν τα νιάτα δύο φορές» είναι, προφανώς, αυταπάτη.
Το πρόβλημα είναι ότι η δημοσιονομική προσαρμογή μοιάζει σισύφεια. Επί διετία «προστατεύθηκε», έργω, η κρατι(κομματι)κή «φούσκα» και οι ισχυρές συνιστώσες της. Η προσαρμογή στηρίχθηκε, σε αυξανόμενο βαθμό, κυρίως σε οριζόντια και σε έκτακτα φορολογικά μέτρα. Τα έκτακτα φορολογικά δεν ήταν κάτι πρωτότυπο. Απλά ό,τι γινόταν στο μεταπολιτευτικό κύκλο με περιοδικότητα ετών για τις συστηματικές αστοχίες του προϋπολογισμού και την ακράτεια δαπανών (εξ ου και η γνωστή φορολογική νομοδιάρροια), τώρα στον ίδιο καμβά απλά «πύκνωσαν» με συχνότητα μέτρων ανά μήνα, δεκαπενθήμερο, εβδομάδα.
Αυτή η μη (και αντι-) διαρθρωτική πολιτική τιμωρεί και καταστρέφει ό,τι παραγωγικό έχει απομείνει στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα οδηγώντας την οικονομία σε «απώλεια στήριξης». Στην αναγκαία ενδογενή προσπάθεια διάσωσης -αποφυγής της ανοικτής χρεοκοπίας περιορίζει τις δυνατότητες ανακαμπής-ανάκτησης πορείας, ώστε οικονομία και κοινωνία να στραφούν σε οριζόντια και ανοδική τροχιά. Κι αυτό για να μην «πειραχθεί» η παρασιτική διακομματική-πολύχρωμη κρατι(κομματι)κή «φούσκα». Εν τέλει ισχύει ότι «το χούι φεύγει τελευταίο».