24 Σεπτ. 2011 Το «κούρεμα» του δημόσιου τομέα
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 24/9/2011
Η περικοπή μισθών και απασχόλησης στο Δημόσιο δεν είναι νέο ζήτημα. Ήταν κεντρική γραμμή στη διαπραγμάτευση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2011-14 μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και τρόικας (Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ). Αλλά, ως συνήθως, δεν διαβάσθηκαν με προσοχή, ή καθόλου, τα επίσημα κείμενα της τριμερούς, που ελλείψει εγχώριων κειμένων πολιτικής συνοδευόντων τα (πολλά και προπολιτικά) λόγια και τα νομοθετικά έργα, είναι μοναδική πηγή ενημέρωσης και ανάλυσης.
Θεωρείται ως «κλειδί» της διαρθρωτικής δημοσιονομικής μεταρρύθμισης του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, που σημειωτέον η τριμερής προωθούσε για το 2011-2014, η κυβέρνηση ψήφισε για το 2011-2015, και τώρα, κατόπιν της «επαναδιαπραγμάτευσης» και της δημοσιονομικής αστοχίας, αναμορφώνεται «εμπροσθοβαρώς» για το 2011-2014. Αυτή η διαρθρωτική δημοσιονομική προσαρμογή, μέσω μείωσης δαπανών, επεδίωκε μείωση δημοσιονομικού κόστους της μισθοδοσίας κατά 0,8% του ΑΕΠ.
Η δημοσιονομική δαπάνη για μισθούς στην Ελλάδα (13% του ΑΕΠ το 2009) θεωρείται υπερβολική αφενός με κριτήριο το μέσο όρο στην Ευρωζώνη (10,5% του ΑΕΠ την περίοδο 1995-2009) και υψηλότερη από ό,τι θα μπορούσε να είναι, εάν η εξέλιξή της ακολουθούσε την πορεία του δυνητικού ΑΕΠ της χώρας ή εάν την περασμένη δεκαετία δεν συνδεόταν με πραγματική ανατίμηση και απώλεια ανταγωνιστικότητας της χώρας έναντι άλλων μελών της Ευρωζώνης.
Οι μακροοικονομικές αναλύσεις της τριμερούς θεωρούν ότι η δημόσια μισθολογική δαπάνη στην Ελλάδα πρέπει να επανέλθει στο 9-10% του ΑΕΠ, δηλαδή στα πριν από την είσοδο της χώρας στην Ευρωζώνη επίπεδα, και σε κάθε περίπτωση κάτω από των μέσο όρο των κρατών του ΟΟΣΑ (11% το 2009). Ο τρόπος επίτευξης είναι μείωση της δημόσιας απασχόλησης και μείωση του μέσου όρου των μισθών στο Δημόσιο, κι ο στόχος συμπεριελήφθη στο ψηφισθέν ΜΠΔΣ 2011-15.
Η μείωση της δημόσιας απασχόλησης θα απέδιδε μείωση της δημοσιονομικής δαπάνης τουλάχιστον κατά 0,3% του ΑΕΠ. Με μείωση κατά 20% έως το 2015 μέσω λήξης συμβάσεων εργασίας (0,2% του ΑΕΠ), οικειοθελών αποχωρήσεων-συνταξιοδοτήσεων (0,1% του ΑΕΠ) και απολύσεων (0,1% του ΑΕΠ) επιπλέον αυτών από κλείσιμο δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών. Το σχέδιο ήταν όχι μόνο μείωση της δημοσιονομικής μισθολογικής δαπάνης, ως ποσοστό του ΑΕΠ, κάτω του μέσου όρου στον ΟΟΣΑ, αλλά και ποσοστό δημόσιας απασχόλησης στο εργατικό δυναμικό μειωμένο κάτω του 14,4% (μέσος όρος ΟΟΣΑ το 2005).
Η μείωση του δημοσιονομικού μισθολογικού κόστους κατά 0,6% του ΑΕΠ βασιζόταν σε ενιαίο μισθολόγιο προσαρμοσμένο στα δεδομένα του ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με αναλύσεις της Τριμερούς η θετική μισθολογική διαφορά στο δημόσιο τομέα έναντι του ιδιωτικού ήταν, πριν από τις περικοπές του 2010, περί το 11%, εάν ληφθεί υπόψη η διαφορετική σύνθεση (εκπαίδευση, ηλικία, φύλο, επάγγελμα, κ.ο.κ) του ανθρώπινου δυναμικού μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Παραβλέποντας αυτά τα κρίσιμα χαρακτηριστικά η μισθολογική διαφορά ήταν 32%. Οι μισθολογικές περικοπές του 2010 την απομείωσαν, αλλά δεν την εξάλειψαν.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 24/9/2011
Θεωρείται ως «κλειδί» της διαρθρωτικής δημοσιονομικής μεταρρύθμισης του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, που σημειωτέον η τριμερής προωθούσε για το 2011-2014, η κυβέρνηση ψήφισε για το 2011-2015, και τώρα, κατόπιν της «επαναδιαπραγμάτευσης» και της δημοσιονομικής αστοχίας, αναμορφώνεται «εμπροσθοβαρώς» για το 2011-2014. Αυτή η διαρθρωτική δημοσιονομική προσαρμογή, μέσω μείωσης δαπανών, επεδίωκε μείωση δημοσιονομικού κόστους της μισθοδοσίας κατά 0,8% του ΑΕΠ.
Η δημοσιονομική δαπάνη για μισθούς στην Ελλάδα (13% του ΑΕΠ το 2009) θεωρείται υπερβολική αφενός με κριτήριο το μέσο όρο στην Ευρωζώνη (10,5% του ΑΕΠ την περίοδο 1995-2009) και υψηλότερη από ό,τι θα μπορούσε να είναι, εάν η εξέλιξή της ακολουθούσε την πορεία του δυνητικού ΑΕΠ της χώρας ή εάν την περασμένη δεκαετία δεν συνδεόταν με πραγματική ανατίμηση και απώλεια ανταγωνιστικότητας της χώρας έναντι άλλων μελών της Ευρωζώνης.
Οι μακροοικονομικές αναλύσεις της τριμερούς θεωρούν ότι η δημόσια μισθολογική δαπάνη στην Ελλάδα πρέπει να επανέλθει στο 9-10% του ΑΕΠ, δηλαδή στα πριν από την είσοδο της χώρας στην Ευρωζώνη επίπεδα, και σε κάθε περίπτωση κάτω από των μέσο όρο των κρατών του ΟΟΣΑ (11% το 2009). Ο τρόπος επίτευξης είναι μείωση της δημόσιας απασχόλησης και μείωση του μέσου όρου των μισθών στο Δημόσιο, κι ο στόχος συμπεριελήφθη στο ψηφισθέν ΜΠΔΣ 2011-15.
Η μείωση της δημόσιας απασχόλησης θα απέδιδε μείωση της δημοσιονομικής δαπάνης τουλάχιστον κατά 0,3% του ΑΕΠ. Με μείωση κατά 20% έως το 2015 μέσω λήξης συμβάσεων εργασίας (0,2% του ΑΕΠ), οικειοθελών αποχωρήσεων-συνταξιοδοτήσεων (0,1% του ΑΕΠ) και απολύσεων (0,1% του ΑΕΠ) επιπλέον αυτών από κλείσιμο δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών. Το σχέδιο ήταν όχι μόνο μείωση της δημοσιονομικής μισθολογικής δαπάνης, ως ποσοστό του ΑΕΠ, κάτω του μέσου όρου στον ΟΟΣΑ, αλλά και ποσοστό δημόσιας απασχόλησης στο εργατικό δυναμικό μειωμένο κάτω του 14,4% (μέσος όρος ΟΟΣΑ το 2005).
Η μείωση του δημοσιονομικού μισθολογικού κόστους κατά 0,6% του ΑΕΠ βασιζόταν σε ενιαίο μισθολόγιο προσαρμοσμένο στα δεδομένα του ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με αναλύσεις της Τριμερούς η θετική μισθολογική διαφορά στο δημόσιο τομέα έναντι του ιδιωτικού ήταν, πριν από τις περικοπές του 2010, περί το 11%, εάν ληφθεί υπόψη η διαφορετική σύνθεση (εκπαίδευση, ηλικία, φύλο, επάγγελμα, κ.ο.κ) του ανθρώπινου δυναμικού μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Παραβλέποντας αυτά τα κρίσιμα χαρακτηριστικά η μισθολογική διαφορά ήταν 32%. Οι μισθολογικές περικοπές του 2010 την απομείωσαν, αλλά δεν την εξάλειψαν.
