17 Σεπτ. 2011 «Βουλιαχτική» Δημοκρατία
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 17/9/2011
Η πανταχόθεν, έξωθεν και έσωθεν, αναπαραγόμενη αίσθηση οικονομικής και κοινωνικής περιδίνησης, που καθιστά το «ελληνικό ζήτημα» καθημερινό διεθνές πρωτοσέλιδο και οδηγεί την εγχώρια διοίκηση σε αλλεπάλληλα οικονομικά (κυρίως φορολογικά) έκτακτα μέτρα συνδέεται με τη συστηματική άρνηση του εγχώριου πολιτ(ευτ)τικού συστήματος να συνειδητοποιήσει τις διαστάσεις της εγχώριας χρεοκοπίας και αναλόγως αυτών να πορευθεί.
Η μεταπολιτευτική Ελλάδα ζει τη δημοσιονομική - οικονομική χρεοκοπία της, που ενώ από διετίας τυγχάνει διεθνούς συνδιαχείρισης, οι εγχώριες κυριαρχούσες προσλαμβάνουσες πολιτ(ευτ)τικές παραστάσεις μένουν εκτός πραγματικότητας με ρητορικές σωτηριολογικής άρνησής της. Με τα «δεν θα χρεοκοπήσουμε», «δεν συζητούμε ούτε θέλουμε να γίνεται λόγος για χρεοκοπία», τη συνωμοσιολογία περί «αυτών που απεργάζονται την ελληνική χρεοκοπία».
Το ζήτημα δεν είναι εάν «θα χρεοκοπήσουμε». Είναι πώς θα βγούμε το συντομότερο, με το χαμηλότερο οικονομικό, κοινωνικό, εθνικό κόστος από την εξελισσόμενη εγχώρια χρεοκοπία. Η οποία σημειωτέον δεν έπεσε στον ελληνικό ουρανό το 2010. Η δυναμική της συνδέεται με ενδογενείς λαϊκισμούς και από την εποχή της «ισχυρής Ελλάδας» και της «θωρακισμένης οικονομίας». Διήλθαμε ήδη αρκετές φάσεις της χρεοκοπίας. Μέχρι το τέλος του 2009, όταν δεν είχαν αποκαλυφθεί τα τεχνάσματα της εγχώριας πολιτ(ευτ)ικής λογιστικής, ζήσαμε την περίοδο της κρυφής χρεοκοπίας.
Ακολούθησε η περίοδος της οιονεί χρεοκοπίας όταν, εν μέσω διεθνούς και ευρωπαϊκής τραπεζικής κρίσης και κρίσης δημόσιου χρέους, η Ελλάδα μετατράπηκε λόγω δυναμικής του δικού της χρέους και σαθρότητας της οικονομίας της σε αδύνατο κρίκο της Ευρωζώνης. Η τεχνική χρεοκοπία εκδηλώθηκε ανοικτά την Ανοιξη του 2010 όταν πλέον οι διεθνείς αγορές «έκλεισαν» για την Ελλάδα. Είχε προηγηθεί η οιονεί χρεοκοπία όταν η απογείωση του κόστους δανεισμού καθιστούσε (λόγω και «ληξιαρίου») το ανακυκλούμενο χρέος μη βιώσιμο. Η προσφυγή στον πρωτοφανή διεθνώς τριμερή Μηχανισμό Στήριξης της Ελλάδας (Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ) απέτρεψε την ανοικτή χρεοκοπία.
Η πρώτη αποτροπή (είτε λόγω ανεπαρκούς σχεδιασμού, είτε λόγω ανεπαρκούς εφαρμογής, αυτό είναι άλλη συζήτηση) δεν ήρκεσε, κι ακολούθησε η επιμήκυνση και η μείωση του επιτοκίου του πρώτου δανείου. Μη αρκούντος κι αυτού, ήλθε με την απόφαση της 21ης Ιουλίου του 2011 η δεύτερη ευκαιρία διάσωσης από την ανοικτή (και άτακτη) χρεοκοπία. Περιλαμβάνοντας μερικά από όσα ετίθεντο «κριτικά» στην εγχώρια αντιπαράθεση: «επιμήκυνση», (μικρή) «αναδιάρθρωση», «να πληρώσουν και οι τράπεζες».
Όμως σε όλη αυτήν την πορεία οι θεμελιώδεις αιτίες τις εγχώριας δημοσιονομικής και παραγωγικής - ανταγωνιστικής χρεοκοπίας αντιμετωπιζόταν ως έξωθεν επιβληθείσες. Ως εάν να μπορεί στο διηνεκές να συντηρείται ύψος (αναποτελεσματικών) δημοσίων δαπανών δυσανάλογο με τους φόρους που οι πολλοί δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πληρώνουν. Εισήλθαμε πλέον σε περίοδο που για την περιγραφή των πολιτικών αιτίων της εξελισσόμενης χρεοκοπίας ο όρος λαϊκισμός (και η αναζωπύρωσή του) δεν αρκεί. Δανειζόμενοι τον όρο «βουλιαχτής» από τον κλασσικό, και τόσο επίκαιρο, «Ζητιάνο» του Ανδρέα Καρκαβίτσα ας μιλούμε για τη «βουλιαχτική» δημοκρατία.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 17/9/2011
Η πανταχόθεν, έξωθεν και έσωθεν, αναπαραγόμενη αίσθηση οικονομικής και κοινωνικής περιδίνησης, που καθιστά το «ελληνικό ζήτημα» καθημερινό διεθνές πρωτοσέλιδο και οδηγεί την εγχώρια διοίκηση σε αλλεπάλληλα οικονομικά (κυρίως φορολογικά) έκτακτα μέτρα συνδέεται με τη συστηματική άρνηση του εγχώριου πολιτ(ευτ)τικού συστήματος να συνειδητοποιήσει τις διαστάσεις της εγχώριας χρεοκοπίας και αναλόγως αυτών να πορευθεί.
Η μεταπολιτευτική Ελλάδα ζει τη δημοσιονομική - οικονομική χρεοκοπία της, που ενώ από διετίας τυγχάνει διεθνούς συνδιαχείρισης, οι εγχώριες κυριαρχούσες προσλαμβάνουσες πολιτ(ευτ)τικές παραστάσεις μένουν εκτός πραγματικότητας με ρητορικές σωτηριολογικής άρνησής της. Με τα «δεν θα χρεοκοπήσουμε», «δεν συζητούμε ούτε θέλουμε να γίνεται λόγος για χρεοκοπία», τη συνωμοσιολογία περί «αυτών που απεργάζονται την ελληνική χρεοκοπία».
Το ζήτημα δεν είναι εάν «θα χρεοκοπήσουμε». Είναι πώς θα βγούμε το συντομότερο, με το χαμηλότερο οικονομικό, κοινωνικό, εθνικό κόστος από την εξελισσόμενη εγχώρια χρεοκοπία. Η οποία σημειωτέον δεν έπεσε στον ελληνικό ουρανό το 2010. Η δυναμική της συνδέεται με ενδογενείς λαϊκισμούς και από την εποχή της «ισχυρής Ελλάδας» και της «θωρακισμένης οικονομίας». Διήλθαμε ήδη αρκετές φάσεις της χρεοκοπίας. Μέχρι το τέλος του 2009, όταν δεν είχαν αποκαλυφθεί τα τεχνάσματα της εγχώριας πολιτ(ευτ)ικής λογιστικής, ζήσαμε την περίοδο της κρυφής χρεοκοπίας.
Ακολούθησε η περίοδος της οιονεί χρεοκοπίας όταν, εν μέσω διεθνούς και ευρωπαϊκής τραπεζικής κρίσης και κρίσης δημόσιου χρέους, η Ελλάδα μετατράπηκε λόγω δυναμικής του δικού της χρέους και σαθρότητας της οικονομίας της σε αδύνατο κρίκο της Ευρωζώνης. Η τεχνική χρεοκοπία εκδηλώθηκε ανοικτά την Ανοιξη του 2010 όταν πλέον οι διεθνείς αγορές «έκλεισαν» για την Ελλάδα. Είχε προηγηθεί η οιονεί χρεοκοπία όταν η απογείωση του κόστους δανεισμού καθιστούσε (λόγω και «ληξιαρίου») το ανακυκλούμενο χρέος μη βιώσιμο. Η προσφυγή στον πρωτοφανή διεθνώς τριμερή Μηχανισμό Στήριξης της Ελλάδας (Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ) απέτρεψε την ανοικτή χρεοκοπία.
Η πρώτη αποτροπή (είτε λόγω ανεπαρκούς σχεδιασμού, είτε λόγω ανεπαρκούς εφαρμογής, αυτό είναι άλλη συζήτηση) δεν ήρκεσε, κι ακολούθησε η επιμήκυνση και η μείωση του επιτοκίου του πρώτου δανείου. Μη αρκούντος κι αυτού, ήλθε με την απόφαση της 21ης Ιουλίου του 2011 η δεύτερη ευκαιρία διάσωσης από την ανοικτή (και άτακτη) χρεοκοπία. Περιλαμβάνοντας μερικά από όσα ετίθεντο «κριτικά» στην εγχώρια αντιπαράθεση: «επιμήκυνση», (μικρή) «αναδιάρθρωση», «να πληρώσουν και οι τράπεζες».
Όμως σε όλη αυτήν την πορεία οι θεμελιώδεις αιτίες τις εγχώριας δημοσιονομικής και παραγωγικής - ανταγωνιστικής χρεοκοπίας αντιμετωπιζόταν ως έξωθεν επιβληθείσες. Ως εάν να μπορεί στο διηνεκές να συντηρείται ύψος (αναποτελεσματικών) δημοσίων δαπανών δυσανάλογο με τους φόρους που οι πολλοί δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πληρώνουν. Εισήλθαμε πλέον σε περίοδο που για την περιγραφή των πολιτικών αιτίων της εξελισσόμενης χρεοκοπίας ο όρος λαϊκισμός (και η αναζωπύρωσή του) δεν αρκεί. Δανειζόμενοι τον όρο «βουλιαχτής» από τον κλασσικό, και τόσο επίκαιρο, «Ζητιάνο» του Ανδρέα Καρκαβίτσα ας μιλούμε για τη «βουλιαχτική» δημοκρατία.