17 Απρ. 2010 Η ελληνική Οδύσσεια αρχίζει
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 17/4/2010
Η ελληνική προσφυγή στον υπό σύσταση «ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης» για αναχρηματοδότηση του ελληνικού δημόσιου χρέους, με πλειοψηφική ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω συντονισμένου διμερή δανεισμού από τα μέλη της Ευρωζώνης και με χρηματοδότηση εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στα ανώτατα όρια της δικαιούμενης «ποσόστωσης», είναι λύση αναγκαία (αλλά όχι ικανή) για να αρχίσει η αντιμετώπιση αδιεξόδων μιας, τουλάχιστον, 35ετίας.
Τα spreads που δεν αποκλιμακώνονται είναι ένδειξη του αδιεξόδου, δεν είναι το αδιέξοδο. Η ταμειακή δυσχέρεια του Δημοσίου αντιμετωπίζεται μεν με ακριβότερο δανεισμό καθώς τα πανωτόκια για κάθε επιπλέον 100 μονάδες βάσης στην αναχρηματοδότηση του υφιστάμενου δημόσιου χρέους των +300 δισ. ευρώ προσθέτουν στο ετήσιο κόστος δανεισμού 500-550 εκατ. ευρώ. Οι +400 μονάδες βάσης είναι επιπλέον κόστος περί το 1% του (συρρικνούμενου) ΑΕΠ.
Σημαντικότερο ζήτημα των υψηλότατων spreads είναι ότι πρώτον η αναχρηματοδότηση του χρέους γίνεται για να καλύπτονται μισθοδοσίες, συντάξεις και καταναλωτικές δαπάνες του Δημοσίου, και όχι επενδύσεις, δεύτερον, προστίθεται και φρέσκο χρέος στο αναχρηματοδοτούμενο, τρίτον, η εικαζόμενη αδυναμία αναχρηματοδότησης-εξόφλησης χρεών την επόμενη τριετία ενισχύει την διαρροή κεφαλαίων από την χώρα επιτείνοντας την ταμειακή δυσχέρεια δημόσιου και ιδιωτικου τομέα και το επενδυτικό κλίμα.
Η ουσία είναι ότι με όρους 35ετίας (ή Μεταπολίτευσης) η κρατι(κομματι)κή «φούσκα» (με τους αυτονομημένους θύλακές της) δεν είναι βιώσιμη. Είτε «θα σκάσει» (διά της «χρεοκοπίας»), είτε θα πρέπει να «ξεφουσκώσει» σύντομα και μεθοδικά ώστε να μην συμπαρασύρει ό,τι παραγωγικό έχει απομείνει στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα. Η οικονομική πολιτική καλείται να επιτύχει (σε) ό,τι απέτυχε ή απέφυγε κατά την δεκαετία επιδίωξης σύγκλισης στα κριτήρια της ΟΝΕ και κατά την δεκαετία «ευδαιμονίας» εντός της ΟΝΕ.
Διάσωση, αναδιάρθρωση και προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας δεν μπορούν παρά να γίνουν με τη χώρα «εγκλωβισμένη στο ευρώ». Αξιοποιώντας μαθήματα της δεκαετίας 1990-2000 π.χ. της πολιτικής της «σκληρής δραχμής», που αρχικά όλοι «κατήγγειλαν» αλλά εν τέλει υιοθέτησαν, ώστε να μπορεί η χώρα να δανείζεται (τότε πάλι με κοινοτική διαδικασία - και με την στηριξή της τότε Ε.Κ.). Και μαθήματα του 2000-2010, των παραισθήσεων «σύγκλισης» όπου οι μισθοί απλά κυνηγούσαν και υπερκέραζαν τον εγχώριο πληθωρισμό, η μεγέθυνση στηριζόταν σε δανεική κατανάλωση και η παραγωγική υποχώρηση με την φθίνουσα ανταγωνιστικότητα συγκαλύπτονταν από την διογκούμενη κρατι(κομματι)κή «φούσκα».
Μετά την ήδη πολύμηνη ύφεση και τις αναταράξεις στην ελληνική οικονομία για το «πού πάμε» και το «πού θα φθάσει η κρίση» γίνεται σαφές ότι βρισκόμαστε στην αρχή μιας οδύσσειας ετών που απαιτεί μία «αναδυόμενη» στρατηγική ως προς το «από πού (και πώς) πάμε για την μείωση του δημόσιου χρέους και την (νέα) ανάπτυξη». Ισχύει κι εδώ το «μία τόσο μεγάλη κρίση δεν πρέπει να πάει χαμένη».