23 Ιαν. 2010 Λάθος Διαγνώσεις, Λάθος Συνταγές
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 23/1/2010
To επείγον της σύνταξης του Ελληνικού Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης 2010-2013 και η πρωτοκαθεδρία του δημοσιονομικού ζητήματος λόγω (και) των υφιστάμενων προτεραιοτήτων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ένωσης οδήγησαν το ΠΣΑ σε ελλειπτικές αναφορές για την πολιτική απασχόλησης και τις μεταρρυθμίσεις στις αγορές εργασίας ως μέσα εξόδου από την ύφεση και την κρίση το συντομότερο και με το χαμηλότερο δυνατό κοινωνικό κόστος.
Η κατανόηση ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μεν στο κέντρο του κόσμου των οικονομικών πολιτικών της, αλλά δεν είναι και το όλον της ευρωπαϊκής οικονομίας και πολιτικής, είναι χρήσιμη για την αποφυγή της δημοσιονομικής μονομέρειας. Άλλωστε το έκτακτο «Ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας» που υιοθετήθηκε πρό έτους από την Ένωση και τα κράτη-μέλη αναγνώριζε την ιδιαίτερη σημασία των πολιτικών απασχόλησης στις συνθήκες της κρίσης.
Όμως στο Ecofin «εκ φύσεως» δεν συζητούν πολύ για την απασχόληση. Αυτή έρχεται στα τραπέζι όταν διαφαίνεται ο κίνδυνος συνέχισης της ύφεσης και η πιθανότητα κοινωνικής κρίσης, και γι' αυτό μάλλον θα ξαναβρεθεί στην ατζέντα του. Το Ecofin ασχολείται με μία πλευρά της κρίσης και δεν υπάρχει λόγος η εγχώρια ατζέντα να υπερκαθορίζεται / ταυτίζεται αποκλειστικά με εκείνη του Ecofin. Υπάρχει και η πραγματική οικονομία και κοινωνία.
Το θετικό του αναθεωρημένου ΠΣΑ, και των στοιχείων Εθνικού Προγράμματος Μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνει, είναι ότι επιχειρεί στοιχειώδη περιγραφή των αναγκών για ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης αποφεύγοντας κοινοτυπίες των προηγούμενων ετών. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Το 2009-2010 η Ελλάδα βρίσκεται για πρώτη φορά σε ύφεση μετά από το 1993 με πρωτόγνωρες συνθήκες στις αγορές εργασίας, με μείωση απασχόλησης, άνοδο ανεργίας, απογείωση της αδήλωτης ανασφάλιστης εργασίας, κ.λπ.
Όμως το ότι στο ΠΣΑ αποφεύγονται οι κοινοτοπίες των τελευταίων ετών δεν σημαίνει ότι οι υποτιθέμενοι μηχανισμοί της πολιτικής απασχόλησης, που «καλύπτονταν» πίσω από τις επαναλαμβανόμενες κοινοτοπίες, έπαψαν να λειτουργούν όπως και πριν -με μηδενικά ή ισχνά αποτελέσματα, τα οποία εν μέσω των αναγκών της κρίσης απομειώνονται σε ισχνότερα. Οι «ελλειπτικές» αναφορές στην πολιτική απασχόλησης θα πρέπει να γίνουν σύντομα σχέδιο με αποτελέσματα ώστε να ανακοπεί ο καθοδικός κύκλος της ύφεσης.
Άλλως στην διάρκεια του δύσκολου 2010 αφενός υπό την «πίεση των αγορών», αφετέρου με διαδοχικές κρίσεις ως προς την εγχώρια διαχείριση της κρίσης, υπάρχει ο κίνδυνος λάθος διαγνώσεις να οδηγούν σε λάθος συνταγές σε περιοχές πολιτικής που είναι κρίσιμες για την κοινωνία και τους πολίτες, όπως η απασχόληση, αλλά αντιμετωπίζονται ως δευτερεύουσες στις ιεραρχήσεις του Ecofin.