28 Νοεμ 2009 Εταιρική Ευπραγία
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, σελ. 2, 28/11/2009
Τρείς εν εξελίξει διεθνείς κρίσεις ωθούν στην ποικιλόμορφη ανάδειξη του όρου της «αειφορίας» ή «βιωσιμότητας» ως διεξόδου και λύσης σε αυτές. Πρώτον, η περιβαλλοντική που δείχνει τα όρια ενός ορισμένου προτύπου οικονομικής μεγέθυνσης, δεύτερον, η χρηματοπιστωτική που (επι)βαρύνει την κρίση στις πραγματικές οικονομίες, τρίτον, στα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης, κι εκτός του χρηματοπιστωτικού τομέα, που αρκούνται σε ευκαιριακά / βραχυπρόθεσμα συμφέροντα στελεχών και μετόχων.
Οι έννοιες της «αειφορίας» και της «βιωσιμότητας», αν και συμπληρώνουν δεκαετίες παρουσίας σε κριτικές και δημοσίους διαλόγους, τώρα, με την σύμπτωση και ένταση των τριών διεθνούς /παγκόσμιας κλίμακας κρίσεων, εξελισσόμενες διεκδικούν την ηγεμονία κατ’ αρχήν στους λόγους, με ποικιλία μιγμάτων. Τα περιβαλλοντικά ζητήματα συνδυάζονται με ευρύτερα κοινωνικά και οικονομικά. Όμως δεν αρκεί όλα να βαφτίζονται απλά «αειφόρα», «βιώσιμα» και «πράσινα».
Ήδη από το 1987 η Επιτροπή Brundtland (από το όνομα της με τρείς θητείες Νορβηγής πρωθυπουργού του Εργατικού κόμματος της χώρας), υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, είχε ορίσει την «αειφόρο» ή «βιώσιμη» ανάπτυξη ως αυτήν «που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της παρούσας γενιάς χωρίς να απεμπολεί / θέτει σε κίνδυνο την δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύπτουν τις δικές τους ανάγκες». Όχι μόνον για φυσικούς πόρους αλλά και για το ανθρώπινο και κοινωνικό περιβάλλον.
Η ιστορική κρισιμότητα των τριών διεθνών κρίσεων έχει αποτέλεσμα να προσπερασθεί ταχύτατα η έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (από το Corporate Social Responsibility), που και στην χώρα μας άνθησε στην διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας. Οι λειτουργικοί ορισμοί της «βιώσιμης» ή «αειφόρου» εταιρείας, υπερβαίνοντας όσα μέχρι σήμερα γνωρίσαμε ως Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, αφορούν επιδόσεις και δείκτες για ευρύτερες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Η κρίση ως ευκαιρία σημαίνει ότι στην διεθνή / ευρωπαϊκή συζήτηση και πρακτική ως προς την εταιρική διακυβέρνηση της «αειφόρου» επιχείρησης, της συνδεόμενης με την «βιώσιμη» ανάπτυξη, οι ελληνικές επιχειρήσεις και τα στελέχη τους, αντί να «χάνονται στην μετάφραση» όρων και εργαλείων που απλά ψηλαφούν την ανάγκη νέων προσεγγίσεων και λύσεων, μπορούν να συμβάλλουν κι αυτές να βγεί το εγχώριο κάρο από την λάσπη, αξιοποιώντας τον συνδυασμό διεθνούς γνώσης και ελληνικής παράδοσης, με ρίζες ενδογενείς αλλά ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς.
Στα στελέχη των επιχειρήσεων που, δικαιολογημένα, μένουν ασυγκίνητα στις μεταφράσεις του Corporate Social Responsibility, και στην αναζήτηση απόδοσης του stakeholders, οι «αειφόρες» ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις, ας μιλούν, με λόγια και έργα, για την Εταιρική Ευπραγία, με την Αριστοτελική έννοια. Για τους θεματοφύλακες αυτής της Ευπραγίας και την επιχειρηματική αξία που στηρίζεται σε αξίες. Γιατί η «αειφόρος» εταιρική διακυβέρνηση δεν χωρεί να είναι, κατά την Όμηρική έννοια, «αφρήτωρ, αθέμιστος, ανέστιος».