25 Οκτ 2009 Δίκτυ Προστασίας για Ενοικιαζόμενους Εργαζόμενους
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - Οικονομία - Αναλύσεις, 25/10/2009
Το φαινόμενο της απασχόλησης σε «τριμερείς» (ή «τριγωνικές») σχέσεις εργασίας, όπου με άλλον εργοδότη συμβάλλεται ο εργαζόμενος και εν συνεχεία σε τρίτο εργοδότη-επιχείρηση απασχολείται εμφανίστηκε στις ευρωπαϊκές αγορές εργασίας τη δεκαετία του 1980.
Αρχισε όμως να επεκτείνεται τη δεκαετία του 1990 και έκτοτε εδραιώνεται σε επεκτεινόμενα τμήματα των αγορών εργασίας. Σήμερα, περισσότεροι από 3 εκατ. εργαζόμενοι στην Ε.Ε. ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία.
Στην Ελλάδα, όταν το φαινόμενο άρχισε να επεκτείνεται κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990, έγινε προσπάθεια αυτό να (επανα)ρυθμιστεί με τον Ν. 2956/2001.
Ακόμη και εάν σαν μερίδιο στο απόθεμα της απασχόλησης αφορά το 1-2% του εργατικού δυναμικού, η ταχεία επέκτασή του και η συγκέντρωσή του σε ορισμένες περιοχές της αγοράς εργασίας κάνει σήμερα αναγκαία τη βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου. Αφενός υπό το φως τής, μάλλον όχι θετικής, ελληνικής εμπειρίας, αλλά κυρίως της πολυετούς συζήτησης και αντιπαράθεσης που οδήγησε και στην υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2008/104/EC της 19ης Νοεμβρίου 2008, την οποία τα κράτη-μέλη πρέπει να εφαρμόσουν πλήρως έως το 2011.
Το φαινόμενο δεν είναι δυνατόν να «απαγορευθεί», και επειδή η «καταγγελία» του δεν αρκεί, πρέπει να ρυθμιστεί αποτελεσματικότερα, ώστε να μη συμβάλλει στον κατακερματισμό των αγορών εργασίας και στην αναπαραγωγή της άνισης μεταχείρισης μεταξύ εργαζομένων.
Η ευρωπαϊκή οδηγία 2008/ 104 παρέχει το μίνιμουμ προστασίας, που έγινε εφικτό να συναποδεχθούν τα 27 κράτη-μέλη, αλλά τα εθνικά συστήματα εργασιακών σχέσεων περιλαμβάνουν και αποτελεσματικότερες ρυθμίσεις. Τέτοιες αποτελεσματικότερες ρυθμίσεις χρειάζεται και η Ελλάδα. Οι βελτιώσεις αφορούν:
* Εύλογους περιορισμούς στην προσφυγή σε προσωρινή απασχόληση όταν υφίστανται συγκεκριμένοι οικονομοτεχνικοί λόγοι (που ορίζονται από την νομοθεσία π.χ. σε Γαλλία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Ισπανία, Λουξεμβούργο) και με όρια στην τοποθέτηση προσωρινώς απασχολουμένων σε συγκεκριμένη θέση εργασίας.
* Ισότητα μεταχείρισης όπως αυτή προβλέπεται από την Οδηγία (για μισθούς, διακρίσεις, πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες κ.λπ.) και, επιπλέον, αναγκαίες θετικές διακρίσεις. Στη Γαλλία οι προσωρινώς απασχολούμενοι δικαιούνται κατά την αποχώρησή τους επιπλέον αποζημίωση, που ανέρχεται στο 10% των συνολικών αποδοχών τους κατά το διάστημα του δανεισμού.
Στην Ισπανία οι εταιρείες προσωρινής απασχόλησης οφείλουν να διαθέτουν ποσό ίσο τουλάχιστον με το 1,5% των αποδοχών για την επαγγελματική επιμόρφωση των προσωρινώς απασχολουμένων, οι οποίοι «εξ ορισμού» δεν συνιστούν επιχειρησιακό κίνητρο για επένδυση στην εκπαίδευση και την κατάρτισή τους.
* Εκπροσώπηση, πληροφόρηση και συνδικαλιστικά δικαιώματα των απασχολουμένων με δανεισμό σε προσωρινή απασχόληση: πρέπει να έχουν φωνή, επικοινωνία, διαβούλευση και διαπραγμάτευση ανάλογη με αυτήν που ήδη ασκούν σε επίπεδο Ε.Ε. οι «αναγνωρισμένοι» εκπρόσωποι του χώρου των προσωρινά εργαζομένων, η Eurociett για τους εργοδότες και η Uni-Europa για τους εργαζόμενους. Με αυτό τον τρόπο θα εντοπίζονται και θα λύνονται υπαρκτά προβλήματα της αγοράς εργασίας.
