19 Σεπ 2009, Κι άλλες Lehman;
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 19/9/2009
Στην επέτειο κατάρρευσης της Lehman Brothers στις ΗΠΑ, με ευρύτατες διεθνείς παρενέργειες μετά τις 14 Σεπτεμβρίου 2008, ο Joseph Stiglitz διαπίστωσε ότι με τον νυν τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης «στις ΗΠΑ και σε πολλές άλλες χώρες, οι “υπερβολικά μεγάλες για να καταρρεύσουν” τράπεζες έχουν γίνει ακόμα μεγαλύτερες». Η δε Επιτροπή της Βασιλείας για την Εποπτεία Τραπεζών προχωρά σε συστάσεις για μέτρα περιορισμού των αλυσιδωτών επιπτώσεων σε περίπτωση κατάρρευσης διεθνών τραπεζικών ομίλων.
Η πιθανότητα νέων Lehman προκαλεί ενέργειες να αποφευχθεί επανάληψη της χρηματοοικονομικής κρίσης, με την οποία, όπως δείχνει η σταθερή ατζέντα του G20, η παγκόσμια οικονομία «δεν έχει ξεμπερδέψει». Παρά τις μέχρι σήμερα πτωχεύσεις, τις εθνικοποιήσεις/ κρατικοποιήσεις, τα προγράμματα κρατικής στήριξης, την συζήτηση περί αποτελεσματικότερης εποπτείας και περιορισμού της αμοιβής των στελεχών που συνδέεται με βραχυπρόθεσμες αποδόσεις υψηλού ρίσκου, το διεθνές τραπεζικό σύστημα «πορεύεται» ακόμη σε δρόμο που παράγει Lehman Brothers.
Λίγα χρόνια πριν την κρίση, μετά το 2000-2003, αλλεπάλληλες εκθέσεις αποτύπωναν φιλόδοξα σχέδια ενός παγκόσμιου τραπεζικού – χρηματοπιστωτικού συστήματος βασισμένου σε «παγκόσμιους παίκτες», global banks, που με αλλεπάλληλες συγχωνεύσεις και εξαγορές θα «εμπλούτιζαν» τις παλαιές αγορές με νέα προϊόντα, «συγχωνεύοντας» όχι μόνον τράπεζες αλλά και όλα τα υφιστάμενα και τα νέα χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Λίγο πριν από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2007 όλα βάδιζαν «μια χαρά».
Δηλαδή σύμφωνα με τις εκθέσεις που υποστήριζαν την λογική των global banks ή και mega banks για την σύγχρονη παγκοσμιοποίηση, των «περιφερειακών παικτών» για ομάδες χωρών, των «εθνικών πρωταθλητών» κοκ. Τέτοια ήταν π.χ. η μελέτη της IBM με τίτλο «Banking 2015: Defining the Future of Banking» που κυκλοφόρησε τον Νοεμβριο 2005 σύμφωνα με την οποία το 2015 η διευρυνόμενη χρηματοπιστωτική βιομηχανία θα κυριαρχούνταν το 2015 από global mega banks.
Το σενάριο Banking 2015 δεν ήταν επινόηση, απλά συστηματοποιούσε ιδέες, επιθυμίες και σχέδια. Άλλωστε στους πρωτεργάτες των global mega banks ήταν ηγετικά στελέχη τραπεζών οι οποίες έγιναν «διάσημες» από τα πρώτα σταδια της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Όπως η (σήμερα τεμαχισμένη και αναλόγως κρατικοποιημένη) Fortis που ο τότε ηγέτης της, ο Jean Paul Votron, την ήθελε «πραγματικό global player».
Στην ίδια κατηγορία ανήκει και η (επίσης κρατικοποιημένη) Royal Bank of Scotland που υπό την ηγεσία του Fred Goodwin ανακοίνωνε στις 28 Φεβρουαρίου 2006 bonus 1 δις βρετανικών λιρών, μετά από 23 διεθνείς εξαγορές με τις οποίες έκανε την RBS «global player με τεράστιες και ευρείες δυνατότητες για συνεχή ανάπτυξη». Μετά ήρθε η κατάρρευση της Lehman Brothers και έναν μήνα μετά άρχισαν οι αλλεπάλληλες κρατικοποιήσεις / ενισχύσεις (η πρώτη κόστισε 37 δις λίρες) του βρετανικού δημοσίου προς την RBS για να σωθεί από την κατάρρευση.
