- ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: στην ΙΩΑΝΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΗ
- 03/06/2019 15:20
Γιατί είναι κρίσιμη για την ελληνική οικονομία η αναστροφή του φαινομένου Brain Drain σε Brain Gain;
Είναι κρίσιμη γιατί η έξοδος των εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων με σπουδές, εκ των οποίων οι μισοί και πλέον και με μεταπτυχιακές, αλλά και με επαγγελματική εμπειρία, μας δείχνει ότι, για αυτούς, η Ελλάδα δεν είναι το καλύτερο μέρος για να εργαστούν, και, συνεπώς, για να ζήσουν. Αν το φαινόμενο συνεχισθεί τότε η Ελλάδα θα απολέσει και τις εναπομείνασες δυνατότητες να μετασχηματισθεί, σε κάτι που δεν ήταν αλλά πρέπει να γίνει: προορισμός σύγχρονων παραγωγικών άμεσων επενδύσεων, εγχώριων και ξένων. Όχι μόνο για λόγους διατήρησης της ευημερίας των πολιτών της και για λόγους εθνικής επιβίωσης. Στερούμενη την διαθεσιμότητα του κυριότερου εκ των κατάλληλων παραγωγικών συντελεστών για κάθε επένδυση υψηλής προστιθέμενης αξίας, που είναι το «ανθρώπινο κεφάλαιο», η κρισιμότητα γίνεται κοινωνική και εθνική. Ας μην αναφερθούμε στην αργόσυρτη μεν, μακρόσυρτη δε, δημογραφική παρακμή και τις συνέπειες της.
Ωστόσο οι Έλληνες του Brain Drain, συμπεριφερόμενοι ορθολογικά, διατηρούν των ανθρώπινο κεφάλαιό τους. Έχουν αρχίσει να δημιουργούν μια νέα αύξουσα, δυναμική και ποιοτικά αξιόλογη ελληνική διασπορά. Διατηρώντας, εκτός ορίων του ελλαδικού πελατειακού κράτους, ένα πολύ σημαντικό τμήμα από το ανθρώπινο κεφάλαιο του Ελληνισμού.
Μέρος του Brain Drain θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συνέπεια της διαδικασίας ευρωπαϊκής ενοποίησης. Το Brain Gain αφορά πρωτίστως τους Έλληνες, αλλά όχι μόνον τους Έλληνες: η Ελλάδα να γίνει ένα από τα καλύτερα μέρη στην Ευρώπη για να εργαστεί κανείς, να ζήσει κανείς, να επενδύσει και να κάνει επιχειρήσεις. Αλλά κινείται στον αντίποδα.
Εκ των πραγμάτων, πάντως, το δίλημμα έχει τεθεί στην ελληνική κοινωνία: ή θα παράγει και θα εξάγει προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, ή θα «εξάγει» το ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό της, για όσον καιρό και στον βαθμό που το διαθέτει.