29 Ιαν. 2011 Η ανάπτυξη κρίνεται (και) στην Περιφέρεια
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία 29/1/2011
Η ανάπτυξη έχει παντού μόνον φίλους, όλοι, εντός και εκτός της χώρας, εξαρτούν τα πάντα από αυτήν. Ομως δεν θα έρθει με επαναλήψεις πολιτικών κλισέ περί «αναπτυξιακού νόμου» και «απορρόφησης του ΕΣΠΑ» και κλισέ πολιτικές. Νέο επενδυτικό (όχι πια βαρύγδουπα τιτλοφορημένο «αναπτυξιακό») έχουμε, και ΕΣΠΑ με αυξανόμενη απορρόφηση, αλλά τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. «Αναπτυξιακές» επιδοτήσεις είχαμε τρεις δεκαετίες, όπως και «απορροφήσεις» τριών και πλέον ΚΠΣ.
Είναι αβάσιμη η προσμονή της επιστροφής στην υποτιθέμενη «ανάπτυξη» της προηγούμενης περιόδου. Η τρέχουσα «ύφεση» δεν είναι μία απλή κυκλική ύφεση. Είναι η κατάρρευση ενός αντιπαραγωγικού - παρασιτικού μοντέλου. Σε αυτό άλλωστε βρίσκεται η ουσία και η αιτία της οιονεί χρεοκοπίας. Κλισέ πολιτικές είναι τα, «μονταρισμένα» στην ιδιοτελή αυτοεξυπηρέτησή τους, παλαιά κρατικά-υπουργικά-διοικητικά εργαλεία που μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση.
Με τη νέα αρχιτεκτονική της διοικητικής δομής και των αρμοδιοτήτων, με τον «Καλλικράτη» επιχειρείται υπέρβαση της κλισέ πολιτικής. Κρίσιμα θέματα της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κρίνονται σε επίπεδο υπουργείων και νομοθετικού έργου, ώστε να υπάρχουν νέοι απλοί, λειτουργικοί και ορθοί κανόνες ρύθμισης της οικονομικής δραστηριότητας. Ομως εάν και σε ποιον βαθμό αυτή θα ανθίσει κρίνεται στους τόπους.
Για το στοίχημα, τη δυνατότητα, στροφής στη βιώσιμη ανάπτυξη αυτό που τώρα χρειάζεται η χώρα, για να αξιοποιήσει την επιδιωκόμενη ρύθμιση του άχθους του δημόσιου χρέους που της κληρονόμησε ο κύκλος της μεταπολίτευσης, είναι ένα εντοπισμένο παραγωγικό σχέδιο, τοποθετημένο στους τόπους και στον χρόνο, που να «κουμπώνει» σε κάθε περιφέρεια της χώρας, όχι μόνον μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά «επί χάρτου». Για ανάκτηση της παραγωγικής ικανότητας των τόπων και των ανθρώπων τους, περιφερειακή και κοινωνική συνοχή.
Η συγκριτική κατάσταση των περιφερειών της χώρας (βλ. π.χ. την πρόσφατη «5η Εκθεση για τη Συνοχή» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που βασίζεται σε στοιχεία πριν από την τρέχουσα κρίση) δείχνει περιφέρειες που εξέπεσαν στην κατάσταση περιφερειών κρατών μελών της «διεύρυνσης» της Ε.Ε., της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, δείχνει ανεπάρκειες, αναποτελεσματικότητα, χαμένες ευκαιρίες. Που δεν χωρούν πλέον τόσο για το ΕΣΠΑ όσο στον νέο κύκλο ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής 2014-2020.
Η στροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη κρίνεται στις περιφέρειες της χώρας, όλες τις περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένης της Μητροπολιτικής Αττικής όπου, σημειωτέον, η τρέχουσα κρίση είναι βαθύτερη. Αφού παρήλθε ο κύκλος, και ο απόηχος, των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, ήλθε η ώρα της αλήθειας. Δάνειες λύσεις «έξωθεν» και «άνωθεν» δεν υπάρχουν, παρά η στροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη, πιάνοντας από την αρχή αγροτική παραγωγή, μεταποίηση και υπηρεσίες, και τις συνέργειές τους, σε κάθε τόπο σε κάθε περιφέρεια.
