28 Μαρτ 2010 Απελευθέρωση απολύσεων και η εργασιακή "άβυσσος"
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία- Οικονομία - Αναλύσεις, Κυριακή 28 Μαρτίου 2010
Η έγκριση του ελληνικού Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης από το Ecofin συνοδεύεται με συστάσεις «εκτεταμένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» και για «βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας». Στην εξειδίκευσή τους εξετάζεται εάν θα υιοθετηθεί σύσταση του ΟΟΣΑ, που μέχρι τώρα δεν είχε θέση στις ρεαλιστικές και ορθές συστάσεις της Επιτροπής περί αγοράς εργασίας, για «ευκολότερες και φθηνότερες απολύσεις».
Η σύσταση του ΟΟΣΑ είναι να μειωθεί/εξισωθεί η αποζημίωση απόλυσης των υπαλλήλων με την εξαιρετικά χαμηλότερη αποζημίωση των εργατοτεχνιτών. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι στις συγκριτικές αξιολογήσεις του ΟΟΣΑ το κόστος της απόλυσης (αποζημίωση) στην Ελλάδα κινείται κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ.
Η ασφάλεια έναντι της ανεργίας λόγω απόλυσης αποτελεί συστατικό στοιχείο του σύγχρονου (αλλά αμφισβητούμενου) κοινωνικού κράτους. Η συγκριτική ανάλυση δείχνει ότι χώρες με «αυστηρή» προστατευτική νομοθεσία έναντι των απολύσεων έχουν χαμηλά επιδόματα ανεργίας, και αντιστρόφως.
Η υποτιθέμενη «αυστηρή» ελληνική προστασία έναντι των απολύσεων, με κόστος απόλυσης (αποζημίωσης) κοντά στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, εκ πρώτης όψεως επιβεβαιώνει το φαινόμενο του προαναφερθέντος «συγκερασμού» (trade-off), αλλά σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ συνοδεύεται και από ακραία επίδοση χαμηλής (εξ)ασφάλισης έναντι της ανεργίας. Στην Ελλάδα μετά την απόλυση, αντί (αποτελεσματικού) κοινωνικού κράτους, υπάρχει «άβυσσος» αναποτελεσματικής λειτουργίας στις αγορές εργασίας.
Η «άβυσσος» προκύπτει αφενός λόγω της χαμηλότατης «γενναιοδωρίας» του επιδόματος ανεργίας που, παρά την εξαγγελθείσα αύξησή του στο 61% του κατώτατου μισθού, δεν υπερβαίνει το 40% του μέσου μισθού και παρέχεται για τη συντομότερη διάρκεια στον ΟΟΣΑ. Αφετέρου γιατί η πραγματική «ασφαλιστική κάλυψη» των ανέργων στην Ελλάδα είναι η χαμηλότερη, καθηλωμένη μεταξύ του 1/4 και του 1/6 των άλλων χωρών του ΟΟΣΑ και της Ενωσης.
Οχι τυχαία, παρά τις συστάσεις του ΟΟΣΑ για μείωση της αποζημίωσης απόλυσης των υπαλλήλων και σύγκλισής της με την πολύ χαμηλότερη των εργατοτεχνιτών (διαφοροποίηση που έρχεται από τον νόμο 2112 του 1920 και τον νόμο 3198 του 1955), επί σειρά ετών οι «εταίροι» της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΓΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΒ) κινούνται, αργά, προς την αντίθετη κατεύθυνση, αυξάνοντας σταδιακά την αποζημίωση των εργατοτεχνιτών.
Συνεπώς, ναι μεν η ελληνική αγορά εργασίας χρήζει μεταρρυθμίσεων για αποτελεσματικότητα ως προς τις ανάγκες εργαζομένων και επιχειρήσεων, αλλά οι λάθος διαγνώσεις και οι λάθος συνταγές, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης και ύφεσης, οδηγούν σε περισσότερες συγκρούσεις και προβλήματα απ' όσα επιδιώκουν να λύσουν.