13 Μαρτ. 2010 Πόσο μας Απειλεί το Χρέος
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 13/3/2010
Οι πολιτ(ευτ)ικές αντιπαραθέσεις για το εάν τα «επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» είναι «σκληρά» ή όχι, «δίκαια» ή όχι, «δικά μας» ή όχι, δεν φώτισαν την έκταση και το βάθος της εγχώριας δημοσιονομικής κρίσης, τους πραγματικούς περιορισμούς της χώρας, τη σημασία των διεθνών κινήσεων του πρωθυπουργού και τις δυνατότητες διεθνών και εθνικών λύσεων στην πολύπλευρη κρίση.
Το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης το 2009 υπερέβη τα 300 δισ. ευρώ (120% του ΑΕΠ) αυξημένο κατά 38 δισ. (15,7 % του ΑΕΠ) έναντι του 2008. Οι εκτιμήσεις για το 2010 το φέρουν στα 326 δισ. (πλέον του 133% του ΑΕΠ) αυξανόμενο περαιτέρω κατά 8,3 % του ΑΕΠ έναντι του 2009. Μόνον οι τόκοι εξυπηρέτησής του, όχι η εξόφλησή του, το 2009 υπερέβησαν τα 12 δισ., το δε 2010 θα φθάσουν τα 13 δισ. (πλέον του 5,3% του ΑΕΠ).
Η πληρωμή 12-13 δισ. τόκων ετησίως υπερβαίνει το σύνολο των ετήσιων εσόδων από φορολογία φυσικών προσώπων, αναλογεί στα 2/3 των εσόδων από ΦΠΑ, αντιστοιχεί δε σε πληρωμή αξίας ενός (επταετούς) Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ) κάθε δύο χρόνια. Αφορούν δανεισμό σε επιτόκια με σχετικά μικρή απόκλιση (spread) από τις αποδόσεις των αντίστοιχων γερμανικών ομολόγων. Αν ο δανεισμός (συνεχίσει να) γίνεται με επιτόκια διπλάσια των γερμανικών, τότε για τόκους χρειάζεται ένα ΚΠΣ ετησίως.
Γι' αυτό η Ελλάδα έπρεπε (και πρέπει) να θέτει στην Ένωση, και διεθνώς, το δικαίωμα δανεισμού της με «δίκαιο επιτόκιο». Ναι μεν δεν μπορεί να έχει το γερμανικό επιτόκιο, αλλά όχι και το διπλάσιο του γερμανικού, «κερδοσκοπικό» 6,2%-6,4% των τελευταίων μηνών. Αυτό είναι η ουσία της «πολιτικής στήριξης» που ζήτησε επιμόνως τις τελευταίες εβδομάδες και για την οποία η Ένωση και η ευρωζώνη ήταν «ανέτοιμες».
Η επιστροφή των spread σε «δίκαια» επίπεδα, ανάλογα ή κατώτερα των ιρλανδικών, είναι «εκ των ων ουκ άνευ» γιατί το 2010-2014 πρέπει να ανανεωθεί, σύμφωνα με το «ληξιάριο», πλέον του 50% του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης, μη συμπεριλαμβανομένου του νέου λόγω των ετήσιων δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Στην αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού θα συμβάλουν τα νέα εργαλεία «στήριξης» της Ένωσης και της ευρωζώνης, αλλά η βασική ευθύνη είναι εθνική.
Από Ενωση, ευρωζώνη ή τα κράτη-μέλη εταίρους δεν ζητήσαμε, ορθά, «οικονομικούς πόρους» γιατί απλά κανείς δεν θα έδινε. Σε καμμία σοβαρή χώρα ο υπουργός Οικονομικών δεν (δικαιούται να) αναλαμβάνει δημόσιο χρέος με μια υπογραφή του, όπως εδώ, παρέχει εγγύηση δημοσίου ή δανείζεται ερήμην της Βουλής, όπως εδώ. Ούτε διαχειρίζεται τον δημόσιο δανεισμό και την εκποίηση δημόσιας περιουσίας «κλείνοντας δουλειές» στην διάρκεια τακτικών breakfast με τοπικούς dealers διεθνών επενδυτικών τραπεζών.
