20 Μαρτ 2010 Διαφάνεια στις Δημόσιες Δαπάνες
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 20/3/2010
Από τα «επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» που νομοθετήθηκαν και εφαρμόζονται, και από την έκθεση του Υπουργείου Οικονομικών προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συμμόρφωση με την απόφαση 6147/10 του Συμβουλίου Υπουργών της 16ης Φεβρουαρίου 2010, για την παρακολούθηση της εφαρμογής του Κρατικού Προϋπολογισμού απουσιάζει ένα μέτρο πολύ χαμηλού κόστους αλλά τεράστιου οικονομικού και ηθικού οφέλους.
Απουσιάζει, αδικαιολόγητα, η υλοποίηση της εξαγγελίας-απαίτησης του πρωθυπουργού για πλήρη διαφάνεια στις δημόσιες δαπάνες, για το «πού πάνε τα λεφτά». Σε μία περίοδο που το Δημόσιο, για να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες του, δανείζεται πολύ ακριβά, ενώ ταυτόχρονα φορολογεί με έμμεσους φόρους «οριζοντίως» τους πολίτες και περικόπτει δαπάνες και αμοιβές επίσης «οριζοντίως», πλήττοντας αδιακρίτως τα «χλωρά» και τα «ξερά», η διαφάνεια στις δημόσιες δαπάνες είναι «εκ των ων ουκ άνευ».
Η άμεση εφαρμογή συστήματος διαφάνειας επί των δαπανών του Προϋπολογισμού έχει ιδιαίτερη σημασία για την επιτυχία του ελληνικού Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης (και Ανασυγκρότησης), είναι δε πρακτικά εφικτή με την ηλεκτρονική καταχώριση και επεξεργασία στο γενικευμένο πληροφορικό σύστημα ΕΥΔΗΜΟΣ του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους των «Στοιχειωδών Ληψοδοσιών», στις οποίες αναλύεται κάθε Πίστωση του Προϋπολογισμού κατά τη διάρκεια της εκτέλεσής του.
Είναι αξιοσημείωτο ότι το σύστημα ΕΥΔΗΜΟΣ αναπτύχθηκε το 2003 ως εργαλείο ελέγχου της σπατάλης στον Οργανισμό Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου (ΟΠΑΔ) παρά το γεγονός ότι το εκεί «σύστημα της σπατάλης» «πολέμησε», και ακόμη «πολεμά», την πλήρη εφαρμογή του. Έκτοτε αναπτύχθηκε και λειτουργεί ως on line real time σύστημα στο ΓΛΚ από το 2004 αλλά ακόμη εκκρεμεί η πολιτική απόφαση ένταξης των 85 μονάδων παραγωγής δαπανών (και σπατάλης) και των 66 ελεγκτικών υπηρεσιών του Προϋπολογισμού.
Η άμεση και γενικευμένη εφαρμογή του συστήματος ΕΥΔΗΜΟΣ θα επιφέρει εξοικονόμηση δημοσίων δαπανών, διά της διαφάνειας με αποκάλυψη και αποτροπή της σπατάλης, σε ποσοστό του ΑΕΠ πολύ μεγαλύτερο των μειώσεων που επιχειρούνται π.χ. στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Θα καταργήσει δε, άρδην, την συστηματοποιημένη αδιαφάνεια όπου οι υπουργοί, η Βουλή και οι πολίτες πληροφορούνται το τι πράγματι έχει δαπανηθεί στην διάρκεια εκτέλεσης ενός Προϋπολογισμού με καθυστέρηση ενός και δύο ετών.
Η άμεση εφαρμογή της διαφάνειας στην παρακολούθηση των δημόσιων δαπανών με το σύστημα ΕΥΔΗΜΟΣ δεν αφορά μόνον την εφαρμογή του τρέχοντος (κρίσιμου) Προϋπολογισμού. Αποτελεί αναγκαία στρατηγική επιλογή η επέκτασή του στις ανεξερεύνητες «μαύρες τρύπες» του Προϋπολογισμού, τα Νοσοκομεία και την Αυτοδιοίκηση. Πρέπει δε να τεθεί ως στοιχειώδης προϋπόθεση λειτουργίας και του νέου διοικητικού χάρτη της χώρας. Ο «Καλλικράτης» χρειάζεται έναν «Εύδημο» δίπλα του για να μην γίνει μέρος της δημοσιονομικής κρίσης.
