18 Ιουλ 2009 Η Πολιτική Ανταγωνισμού σε Σταυροδρόμι
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 18-7-2009
Από «θερινό τμήμα» της Βουλής άρχισε η περιπέτεια της πολιτικής ανταγωνισμού στην (μεταπολιτευτική) Ελλάδα, σε «θερινό» συνεχίζεται. Το 1977 «τρέχαμε» να αποκτήσουμε στοιχειώδες νομικό πλαίσιο «περί ελέγχου μονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού», ως μέρος του τότε «κοινοτικού κεκτημένου», για να «ευοδωθεί» η αίτηση ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ. Σήμερα, 32 χρόνια μετά, ήρθε στην Βουλή η 15η (ή 17η;) αναθεώρησή του.
Τα 30 άρθρα του νομοσχεδίου προωθούν προσαρμογές στο εξελισσόμενο «κοινοτικό κεκτημένο» και διορθώσεις «κακοτεχνιών» της αναθεώρησης του 2005 (π.χ. για «ανάληψη δεσμεύσεων» εκ μέρους των επιχειρήσεων), αλλά η αναθεώρηση κατέστη αναγκαία για να βελτιώσει ριζικά την πολιτική ανταγωνισμού, και για αυτό «αγγίζουν» την αποτελεσματικότητα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αναδιοργανώνοντας δομή και διαδικασίες. Όμως δεν απαντούν στο κύριο-κρίσιμο ζήτημα.
Νομικό πλαίσιο «περί ελέγχου μονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού» έχουμε, αλλά τα αποτελέσματά του δεν φαίνονται στις αγορές. Κοινός τόπος των αξιολογήσεων για τις συνθήκες ανταγωνισμού στην ελληνική οικονομία είναι η ισχνή λειτουργία του ανταγωνισμού, σε βάρος της ευημερίας των πολιτών, της οικονομικής ανάπτυξης, της υγιούς επιχειρηματικότητας. Και η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε και έχει την ευθύνη γι' αυτό.
Στα θέματα ανταγωνισμού η Ελλάδα δεν μοιάζει με «κανονική» ευρωπαϊκή χώρα, με μία «κανονική» Επιτροπή Ανταγωνισμού, διότι, όπως λέγεται όλο και συχνότερα, δεν υπάρχει «enforcement», επιβολή και εφαρμογή του (κοινοτικού) νόμου. Αν και τα τελευταία χρόνια η Επιτροπή «λειτουργεί περισσότερο», τα ορατά αποτελέσματα στις αγορές ακόμη λείπουν. Ή έχουμε ακόμη και αποφάσεις που ενισχύουν αντιανταγωνιστικά φαινόμενα.
Τώρα το νομοσχέδιο φθάνει να αντιμετωπίζει τα «στοιχειώδη», π.χ. να δίνονται εντός 10 ημερών τα απομαγνητοφωνημένα πρακτικά στα μέρη, τα «κρίσιμα ελλείποντα», π.χ. Γραφείο Νομικής Υποστήριξης με Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, τα «σκανδαλώδη», π.χ. με νέες διαδικασίες ώστε να μη «θάβονται» επι σειρά ετών οι καταγγελίες. Προ ημερών εισήχθη για εξέταση καταγγελία του 1998, για την οποία τα μέρη δεν είχαν πλέον ενδιαφέρον, εάν δε γινόταν έρευνα τα αναγκαίαν στοιχεία δεν θα υπήρχαν. Κι αυτό ενώ ο νόμος (από το 1995) προβλέπει «υποχρέωση έκδοσης αποφάσεων μέσα σε 6, ή το αργότερο 8, μήνες από την υποβολή καταγγελίας»!
Προβλέπει νέα δομή, σύνθεση, διαδικασίες και στελέχωση (έως 250 άτομα, το 2005 προβλέπονταν 200 αλλά πού ’ντα!) Η αναθεώρηση, εκτός από το ότι αγνοεί την απουσία/ανάγκη για Chief Economist στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, ως εάν να γίνεται πολιτική ανταγωνισμού χωρίς Οικονομικά (που απουσιάζουν από πλήθος αποφάσεων της Επιτροπής), στερείται ριζικών μέτρων Ανεξαρτησίας, Διαφάνειας και Λογοδοσίας της Επιτροπής, αναγκαίων για την (ραγδαία) βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της σε όφελος επιχειρήσεων, πολιτών και δημοσίου συμφέροντος.
