Σάββατο 21 Απριλίου 2012

Αναλύσεις: Οι μισθοί των νέων

21 Απρ. 2012  Οι μισθοί των νέων

Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 21/4/2012

Με το ν. 4046/2012 (δεύτερο Μνημόνιο), ενώ ο ελληνικός κατώτατος μισθός μειώθηκε κατά 22%, ο μισθός των νέων έως 25 ετών μειώθηκε ακόμη περισσότερο, κατά 32% (από 751,39 ευρώ σε 510,95 ευρώ). Η πάλαι ποτέ «γενιά των 700 ευρώ» έγινε «γενιά των 511 ευρώ». Η μισθολογική μείωση είναι ζήτημα, αλλά όχι το μοναδικό, και ίσως όχι το πρωτεύον. Νέο θέμα είναι η μισθολογική διαφοροποίηση και παλαιό ότι τα 700 ευρώ, που εν τω μεταξύ είχαν γίνει 751 ευρώ, ήταν
«θεωρητικές τιμές» για ολοένα λιγότερους, και δυσκολότερα εισερχόμενους, νέους στην κανονική αγορά εργασίας.

Η μείωση είναι μέρος του προβλήματος εάν δεν προσεγγισθούν αποτελεσματικά άλλες κρίσιμες, πλευρές. Η μισθολογική διαφοροποίηση των νέων συναντάται και στα «καλύτερα (ευρωπαϊκά) σπίτια», της α' κατηγορίας κατώτατων μισθών στην Ε.Ε. Στο Βέλγιο, που απέμεινε μοναδική στην Ε.Ε. χώρα όπου εργατικές και εργοδοτικές συνομοσπονδίες ορίζουν τον εθνικό κατώτατο μισθό, αυτός ισχύει για τους άνω των 21 ετών, ενώ στους νεότερους μειώνεται κατά 6% ανά έτος (94% στους 20 ετών έως το 70% στους 16 ετών). Στην Ολλανδία ο πλήρης κατώτατος μισθός αφορά τους άνω των 23 ετών, οι δε νεότεροι λαμβάνουν από το 85% οι 22 ετών, έως το 30% οι 15 ετών. Διαφοροποιήσεις ισχύουν και σε Ιρλανδία και Γαλλία.

Κρίσιμη πλευρά για το μισθό εισόδου των νέων στην αγορά εργασίας είναι η απασχόληση. Η ανεργία των νέων (15-24 ετών) είναι συγκριτικά υψηλότερη ήδη πριν από την κρίση και σήμερα περισσότερο. Το 2008-2011 η ανεργία των νέων αυξήθηκε στην Ε.Ε. από 15,8% σε 21,6% και στην Ευρωζώνη από 16% σε 20,9%. Στην Ελλάδα αυξήθηκε από 22,1% σε 45,8%. Ένας στους δύο νέους που μετέχουν στην αγορά εργασίας είναι άνεργος. Όμως, το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής νεολαίας είναι εκτός αγοράς εργασίας: στην εκπαίδευση ή οικονομικά ανενεργό (εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης, κατάρτισης).

Στην Ελλάδα το μερίδιο των ανέργων νέων στο συνολικό πληθυσμό αυξήθηκε από 6,7% το 2008 σε 10% το 2011, έναντι αντίστοιχης αύξησης από 6,9% σε 9% στην Ε.Ε. Αυτό δεν δικαιολογεί εφησυχασμό. Η Ελλάδα τείνει προς ριζικά κατακερματισμένη/μπλοκαρισμένη αγορά εργασίας σαν την ισπανική. Εκεί η ανεργία των νέων αυξήθηκε από 24,6% το 2008 σε 47,8% το 2011, αλλά την ίδια περίοδο το μερίδιο της ανεργίας των νέων αυξήθηκε από 11,7% σε 17,8%.

Στις χώρες των διαφοροποιημένων νεανικών μισθών η ανεργία των νέων και το μερίδιό της στο σύνολο ήταν, παρά την κρίση, συγκριτικά χαμηλότερη το 2011 (βλ. Βέλγιο ανεργία 20,5%, μερίδιο 7,3%, Ολλανδία ανεργία 7,6%, μερίδιο 6%). Αυτό συνδέεται μεν με τους διαφοροποιημένους μισθούς, οφείλεται δε, κυρίως, στον παραγωγικό-πλεονασματικό χαρακτήρα τους ως κρατών-μελών της Ευρωζώνης, που συνεπάγεται και πλεονασματική «παράγωγο ζήτηση» για απασχόληση. Και στις άλλες πλεονασματικές χώρες της Ευρωζώνης (Γερμανία, Αυστρία), που δεν έχουν ακόμη κατώτατο μισθό, η ανεργία και η ανεργία των νέων είναι, επίσης, παρά την κρίση, συγκριτικά χαμηλότερη.