Αναλύσεις: Ουκ αν λάβοις...

20 Ιουν 2009 Ουκ αν λάβοις...

Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 20/6/2009

Η «αποκωδικοποίηση» του πολλαπλού ευρω-εκλογικού μηνύματος της 7ης Ιουνίου 2009 για την οικονομική πολιτική παλινδρομεί μεταξύ «business as usual» και «βλέποντας και κάνοντας». «Βλέποντας» τον πολιτ(ευτ)ικό-εκλογικό σχεδιασμό και τις (εκτροχιασμένες) δημοσιονομικές επιδόσεις, και «κάνοντας» σχέδια εκτάκτων φορολογικών μέτρων. Ομως, ούτως ή άλλως, η «σύλληψη» εξαντλείται στη διαχείριση της Μααστριχτικής μονομέρειας περί δημοσιονομικού ελλείμματος στο όριο του 3%.


Ενώ η εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μιλά για δημοσιονομικό έλλειμμα 5% το 2009, ο (εξωπραγματικός) στόχος του εγχώριου προϋπολογισμού είναι στο 3,7%. Από τεχνική άποψη, λαμβάνοντας υπόψη και τη δημοσιονομική αστοχία των προϋπολογισμών 2007 και 2008, ήτοι σε περιόδους ισχυρής μεγέθυνσης και όχι επιβράδυνσης και ύφεσης όπως το τρέχον 2009, είναι πιθανότερο το 5% της Επιτροπής και το «τουλάχιστον 6%» των προ ημερών εκτιμήσεων του ΔΝΤ.

Για τη σύνταξη του προσχεδίου προϋπολογισμού 2010, που αρχίζει, ας θυμηθούμε τις (εξωπραγματικές) υποθέσεις του προϋπολογισμού 2009 για μεγάλη αύξηση -σχεδόν διπλασιασμό- της τάσης μεταβολής (ελαστικότητας) των φορολογικών εσόδων (από 2007: 1,08 και 2008:1,45 σε 2009:2,25) και της τάσης μεταβολής (ελαστικότητας) του ΦΠΑ (από 2007:1,40 και 2008:1,08 σε 2009:1,82). Απεδείχθησαν «ασκήσεις επί χάρτου» όχι μόνον για (φορο)τεχνικούς λόγους. Θα επαναληφθούν στον προϋπολογισμό του 2010;

Το εάν η οικονομική πολιτική θα αναλάβει τώρα το «πολιτικό κόστος» της επιβολής νέων έκτακτων φόρων ή θα τους μεταθέσει στο φθινόπωρο είναι ήσσονος σημασίας. Το δημοσιονομικό αδιέξοδο της «νέας διακυβέρνησης» και το εμφανές «πολιτικό κόστος» δεν οφείλονται στο ότι χάνει συστηματικά τον μακροοικονομικό στόχο για δημοσιονομικό έλλειμμα στο 3%, αλλά, κυρίως, στο ότι δεν αξιοποιεί «για τους πολίτες» το υπόλοιπο 97% των δημοσιονομικών εσόδων - δαπανών.

Σημαντικότερο είναι ότι οι πολίτες (που δεν κάθονται στο τραπέζι του Ecofin), είτε διά της συμμετοχής, είτε, κυρίως, διά της αποχής τους στις ευρωεκλογές, δείχνουν να τους ενδιαφέρει περισσότερο από το 3% (ή έστω το 5%) του ελλείμματος στον προϋπολογισμό, που αποτελεί το σχεδόν μοναδικό κριτήριο ενδιαφέροντος και αρμοδιότητας του Ecofin, το τι γίνεται με το υπόλοιπο 97% (ή έστω 95%) που, ως πολίτες, καταβάλλουν, μέσω αμέσων και, κυρίως, εμμέσων φόρων, στο Δημόσιο.

Οι πολίτες πληρώνουν, όσα πληρώνουν, για δημόσια παιδεία, υγεία, κοινωνική προστασία, ασφάλεια, δικαιοσύνη κ.ο.κ. Αλλά, εντέλει, δεν τα (απο)λαμβάνουν. Οι δημόσιοι πόροι αναπαράγουν, κυρίως, μία ιδιοτελή «κρατικομματική φούσκα» της οποίας οι πρωταγωνιστές, στα τελευταία (παρακμιακά) στάδια της αυτιστικής αυτοσυντήρησής τους, «λυμαίνονται» την εναπομείνασα δημόσια περιουσία (αποθεματικά ταμείων - δομημένα ομόλογα, δημόσιες γαίες - Βατοπέδιο, συμβάσεις δημοσίων επιχειρήσεων - Siemens κ.λπ.). Η έλλειψη/κρίση εμπιστοσύνης δεν επηρεάζει μόνον τη ψηφοδοτική διάθεση των πολιτών αλλά και τη φοροδοτική.