Κυριακή 21 Απριλίου 2013

Αναλύσεις: Η συρρίκνωση της απασχόλησης

20 Απρ. 2013  Η συρρίκνωση της απασχόλησης

Ημερησία  του Σαββάτου - Οικονομία, 20/4/2013

Ο δείκτης της ανεργίας στο 27,2% και το μερίδιο των μακροχρονίως (επί δώδεκα και πλέον μήνες) ανέργων στο 65,3% καθιστούν αναγκαία τα έκτακτα μέτρα για την απασχόληση. Ενας ακόμη δείκτης για την απασχόληση όχι μόνον επιβεβαιώνει την ανάγκη, αλλά την αναδεικνύει σε πρωταρχικής σημασίας πλευρά της οικονομικής πολιτικής. Είναι ο δείκτης του ποσοστού απασχόλησης (δηλαδή το τι μερίδιο του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας απασχολείται) και οι μεταβολές του.
 
Από την αρχή της κρίσης διεθνώς κατά το β' τρίμηνο 2008 έως το δ' τρίμηνο 2012 το ποσοστό απασχόλησης στην Ε.Ε. μειώθηκε από 65,9% σε 64,2% και στην Ευρωζώνη από 65,9% σε 63,6%. Στην Ελλάδα, όμως, από το 62%, ποσοστό ήδη χαμηλότερο των μέσων όρων Ε.Ε. και Ευρωζώνης, συρρικνώθηκε σε 50,4%. Πρόκειται για βαθμό συρρίκνωσης που δεν παρατηρείται σε κανένα άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης, και για επίπεδο που από τα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ είναι συγκρίσιμο μόνον με το ποσοστό απασχόλησης 49,7% στην Τουρκία (η οποία, όμως, το 2008 βρισκόταν στο 45,2%).
 
Η άνευ προηγουμένου συρρίκνωση της απασχόλησης στην Ελλάδα μεταξύ β' τριμήνου 2008 και δ' τριμήνου 2012 προήλθε και από την μεγάλη συρρίκνωση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών από 48,8% (Ε.Ε. 58,8%, Ευρωζώνη 58,4%) σε 41,3% (Ε.Ε. 58,7%, Ευρωζώνη 58,1%) και από τη μεγαλύτερη συρρίκνωση του ποσοστού απασχόλησης των ανδρών από 75,3% (Ε.Ε. 72,9%, Ευρωζώνη, 73,4%) σε 59,5% (Ε.Ε. 69,6%, Ευρωζώνη 69,1%). Εύρος συρρίκνωσης όπως το ελληνικό δεν παρατηρείται σε άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ.
 
Το ποσοστό απασχόλησης ανά ηλικιακή ομάδα δείχνει ακόμη μεγαλύτερες αποκλίσεις της ελληνικής απασχόλησης από τα επίπεδα και τις τάσεις στην αγορά εργασίας έναντι άλλων κρατών-μελών Ε.Ε., Ευρωζώνης και ΟΟΣΑ.
 
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ε.Ε. ανέλαβαν πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, καθώς την προαναφερθείσα περίοδο στην Ε.Ε. το ποσοστό απασχόλησης των νέων ηλικίας 15-24 μειώθηκε από 37,6% σε 32,7%. Στην Ελλάδα την ίδια περίοδο το ποσοστό απασχόλησης στους νέους ηλικίας 15-24 ετών συρρικνώθηκε από 23,9% σε 12,3%. Δηλαδή μόνον ένας στους δέκα νέους είναι πλέον σε κατάσταση απασχόλησης. Οι νέοι βρίσκονται εκτός απασχόλησης και εκτός αγοράς εργασίας.
 
Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα στον πληθυσμό ηλικίας 25-54 ετών το ποσοστό απασχόλησης μειώθηκε από 76,3% σε 62,8%. Στους ηλικίας 55-64 ετών μειώθηκε από 42,9% σε 36,2%. Το ζήτημα της απασχόλησης δεν αφορά πλέον μία ηλικιακή ομάδα, είναι συστημικό ζήτημα. Η αγορά εργασίας εμφανίζει άνευ προηγουμένου συρρίκνωση.
 
Η κατάρρευση των ποσοστών απασχόλησης είναι μία άλλη όψη της διαρθρωτικής κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας. Σε αυτές τις συνθήκες το μείζον -και δύσκολο- ζήτημα είναι πως η Ελλάδα θα αποκτήσει, μεταξύ πολλών άλλων, πολιτική απασχόλησης που προστατεύει θέσεις εργασίας εκεί που μπορεί και πρέπει να προστατευθούν (κυρίως στους τομείς διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών) και το ανθρώπινο δυναμικό της παρά την αναπόφευκτη απώλεια θέσεων εργασίας σε τομείς που κατέρρευσαν.