13 Απρ. 2013 Οι εκρηκτικές διαστάσεις της ανεργίας
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 13/4/2013
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 13/4/2013
Ανέβηκε εκ νέου η ανεργία τον Ιανουάριο του 2013 στο 27,2%. Ανεβαίνει συνεχώς επί 56 μήνες, από τον Μάιο του 2008 όταν ήταν 7,3%. Αυτό είναι ένα μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα, που οξύνεται λόγω και των πιθανότατα ανοδικών τάσεων τους μήνες που ακολούθησαν από τον Ιανουάριο του 2013 μέχρι σήμερα. Υπάρχει όμως και ένα μεγαλύτερο πρόβλημα.
Τον Μάιο του 2008 από τους 398 χιλιάδες ανέργους, το 51,5% ήταν μακροχρόνιοι άνεργοι, δηλαδή 208 χιλιάδες οικονομικά ενεργοί πολίτες ήταν σε ανεργία για περισσότερους από 12 μήνες. Τον Ιανουάριο 2013 από του 1.349 χιλιάδες ανέργους, το 65,3% είναι μακροχρόνιοι άνεργοι. Αυτό σημαίνει ότι 881 χιλιάδες οικονομικά ενεργοί πολίτες είναι άνεργοι για περίοδο μεγαλύτερη των 12 μηνών, και ο μέσος χρόνος στη μακροχρόνια ανεργία συνεχίζει να επιμηκύνεται.
Μακροχρόνια ανεργία στην Ελλάδα σημαίνει αυξανόμενη αποκοπή από την αγορά εργασίας και απουσία κάλυψης από επίδομα ανεργίας. Μεγάλο μέρος των μακροχρονίως ανέργων ανήκει στο 1.330.000 πολιτών που ζουν σε νοικοκυριά χωρίς κανένα μέλος του σε εργασία. Οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις μακροχρόνιας ανεργίας αυτών των διαστάσεων είναι ανυπολόγιστες.
Γνωρίζουμε από τη διεθνή βιβλιογραφία ότι το ψυχολογικό κόστος από την παρατεταμένη ανεργία συγκρίνεται μόνον με αυτό της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου. Και ότι οι οικονομικές επιπτώσεις στους νέους που αναζητούν και δεν βρίσκουν εργασία, και στους έμπειρους εργαζομένους που χάνουν την εργασία τους και πλήττονται από μακροχρόνια ανεργία, διαρκούν σε όλη τους τη ζωή.
Ο αριθμός των 881 χιλιάδων μακροχρονίως ανέργων σημαίνει ποσοστό μακροχρόνιας ανεργίας 17,8% (το αντίστοιχο τον Μάιο 2008 ήταν 3,8%). Δηλαδή, ακόμη κι αν δεν μετρούσαμε στους ανέργους όσους είναι χωρίς εργασία για λιγότερο από ένα χρόνο, η ανεργία θα ήταν πάλι 17,8%, ψηλότερη από τα ποσοστά «κανονικής» ανεργίας της Ε.Ε. Αν η τάση διατηρηθεί, τότε στα στατιστικά στοιχεία των επόμενων μηνών σχεδόν ένας στους πέντε οικονομικά ενεργούς πολίτες, ναι 1 στους 5, θα είναι μακροχρόνια άνεργος. Αυτό μοιάζει με αγορά εργασίας «κλινικά νεκρή», που καθιστά αναγκαία τα μέτρα έκτακτης ανάγκης.
Η ανεργία στο 27,2% είναι μεγάλο πρόβλημα και η μακροχρόνια ανεργία στο 17,8% είναι μεγαλύτερο πρόβλημα. Όμως το μέγιστο πρόβλημα είναι η αυταπάτη τού να θεωρεί κανείς ότι μέχρι τον Μάιο του 2008 «πηγαίναμε καλά» και έπειτα ήρθαν τα προβλήματα. Ήρθαν γιατί πολύ πριν από τον Μάιο του 2008 δεν «πηγαίναμε καλά»: Οι θέσεις εργασίας που δημιουργούνταν δεν ήταν βιώσιμες. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών δεν πρόκειται να ανακτηθούν στους κλάδους και τις ειδικότητες που χάθηκαν. Ήταν μέρος του υπερδιογκωμένου τομέα των διεθνώς μη εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών, ο οποίος κατέρρευσε. Εξ ου και η τρέχουσα κατάρρευση της απασχόλησης, ως μέρος της διαρθρωτικής κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας. Οι δε υποτιθέμενες πολιτικές απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας της εποχής ήταν, όταν «πηγαίναμε καλά», σαθρές και ανύπαρκτες.
