27 Ιουλίου 2013 Μεταξύ Ελβετίας και «Μπάτε Χίλιοι Αλέστε...»
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 27/7/2013
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 27/7/2013
Ζούμε σε εποχή μεγάλων μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη, και εντός της Ευρώπης. Ζούμε πάνω στους δρόμους αυτών των ροών, οι οποίοι, ωστόσο, όπως όλοι οι δρόμοι ... κατασκευάζονται και ρυθμίζονται. Η εμπειρία δείχνει σοβαρές χώρες, και πλούσιες, να ασκούν, ήδη πολύ πριν από την κρίση, μεθοδική πολιτική σε αυτόν τον τομέα. Κι αυτό έχει σημασία για την εθνική κοινωνική συνοχή, τις ισορροπίες στις αγορές εργασίας, την ανάδυση ή αναβίωση διαφόρων ...ισμών, πόσω μάλλον σε μία χρεοκοπημένη χώρα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μεθοδικής πολιτικής σε αυτόν τον τομέα είναι η Ελβετία. Αρκεί μια ματιά στον τρόπο που διαχειρίζεται τις υποχρεώσεις της έναντι των κρατών-μελών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη ρύθμιση της απασχόλησης των Ευρωπαίων. «Ειδικό θέμα» θα πει κανείς, ενδεικτικό όμως, προσφερόμενο για συγκρίσεις περί ρυθμίσεων στις μεταναστευτικές ροές και στις αγορές εργασίας.
Ο πολίτης κράτους-μέλους του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και της Ευρωπαϊκής Ενωσης των «25» (της Ε.Ε. πριν από τη διεύρυνση του 2007 με Ρουμανία και Βουλγαρία) για να εργασθεί στην Ελβετία πέραν του τριμήνου ετησίως χρειάζεται, σημειωτέον, άδεια διαμονής, η οποία ταυτίζεται με την άδεια εργασίας, και προϋποθέτει για τη χορήγησή της σύμβαση εργασίας (ορισμένου χρόνου ή αορίστου) ή επιβεβαίωση από τον εργοδότη του. Άλλως δεν χωρεί άδεια διαμονής.
Στη Συμφωνία της 1ης Ιουνίου 2002 Ελβετίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ελεύθερη Κυκλοφορία των Προσώπων η Ελβετία είχε διατηρήσει το δικαίωμα να επιβάλει μονομερώς ποσοτικούς περιορισμούς στον αριθμό αδειών διαμονής/εργασίας που χορηγεί ετησίως σε πολίτες του ΕΕΧ και της Ε.Ε.. Για μία 12ετία, μέχρι τον Μάιο του 2014, έχει το δικαίωμα να περιορίζει μονομερώς τον αριθμό των αδειών διαμονής/εργασίας που χορηγεί ετησίως με ελάχιστο τον μέσο όρο των τριών προηγουμένων ετών συν 10%.
Ως αποτέλεσμα αυτού του δικαιώματος, αυτής της διαδικασίας και αυτής της ρήτρας, η ισχύουσα ποσόστωση έως τον Μάιο 2014 (στο τέλος της 12ετίας) ανέρχεται σε 2.180 άδειες διαμονής/εργασίας ετησίως για πολίτες οκτώ κρατών-μελών της «Διεύρυνσης» του 2005 (Τσεχίας, Εσθονίας, Ουγγαρίας, Λετονίας, Λιθουανίας, Πολωνίας, Σλοβακίας και Σλοβενίας) και 53.700 άδειες ετησίως για πολίτες των 15 «παλαιών» κρατών-μελών και 2 «νέων» μικρών (Κύπρος, Μάλτα). Συνολικά δηλαδή 55.880 άδειες διαμονής/εργασίας σε Ευρωπαίους.
Σε μία χώρα των 8 εκατομμυρίων κατοίκων και των 4,8 εκατομμυρίων απασχολουμένων, εκτός από το δικαίωμα και τη διαδικασία της ρύθμισης, είναι και τα μεγέθη ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, καθώς η ισχύουσα ποσόστωση ετήσιων αδειών διαμονής/εργασίας για απασχόληση Ευρωπαίων αλλοδαπών (25 κρατών-μελών της Ε.Ε. και 3 κρατών του ΕΕΧ) δεν υπερβαίνει σε ποσοστό το 1,2% της συνολικής απασχόλησης. Για δε τους πολίτες Βουλγαρίας και Ρουμανίας ισχύουν έως τον Μάιο του 2016 πρόσθετοι περιορισμοί: διακριτές άδειες διαμονής και εργασίας χορηγούμενες σχεδόν μόνον σε ειδικούς, στελέχη και επιστήμονες.
