1 Ιουν. 2013 Γιατί συρρικνώνεται το ΑΕΠ;
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 1/6/2013
Το πρωτεύον και ουσιαστικό ζήτημα σχετικά με τις αποκλίνουσες προβλέψεις για την συρρίκνωση του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2013-2014 μεταξύ ΟΟΣΑ, Τράπεζας της Ελλάδος και υπουργείου Οικονομικών, ενώ η μείωσή του ήδη κινείται, από την αρχή της διεθνούς και της ελληνικής κρίσης το 2008, μεταξύ του 1/5 και του 1/4, είναι γιατί στην Ελλάδα συρρικνώνεται τόσο πολύ το ΑΕΠ, κι επιπλέον πόσο ακόμα μπορεί να συρρικνωθεί.
Εχουμε υποστηρίξει, και σε αυτή τη στήλη, ότι η κρισιμότερη μεταβλητή η οποία επηρεάζει τα όρια της αύξησης ή συρρίκνωσης του ΑΕΠ, και είναι ο κύριος ερμηνευτικός παράγων του ελληνικού οικονομικού ζητήματος είναι η σύνθεση του ΑΕΠ μεταξύ αφενός του «τομέα διεθνώς εμπορευσίμων» (ΤΔΕ) αγαθών και υπηρεσιών, αφετέρου του «τομέα διεθνώς μη-εμπορευσίμων» (ΤΔΜΕ) αγαθών και υπηρεσιών.
Ο ΤΔΕ (πρωτογενής και δευτερογενής κλάδος πλην κατασκευών, συν εξαγώγιμες και υπηρεσίες «τεχνολογικής αιχμής») αποτελεί την ατμομηχανή της ανάπτυξης. Σε αντίθεση με τον τομέα των «διεθνώς μη-εμπορευσίμων» προϊόντων, (ΤΔΜΕ), είναι στον ΤΔΕ που ουσιαστικά παρατηρείται βελτίωση της παραγωγικότητας. Από τον ΤΔΕ προέρχεται η αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος μίας χώρας και οι διευρυμένοι επενδύσιμοι πόροι οι οποίοι καθιστούν εφικτή την ανάπτυξη.
Οσο υψηλότερη είναι η παραγωγικότητα σε μία οικονομία τόσο μικρότερο είναι το ποσοστό του ΤΔΕ στο σύνολο του ΑΕΠ. Ο ΤΔΕ ως προς το ΑΕΠ στην οικονομία των ΗΠΑ είναι 23% και στη Γερμανία 29%. Η Ελλάδα, με πολύ χαμηλότερη παραγωγικότητα, θα έπρεπε να είχε ποσοστό αισθητά μεγαλύτερο. Αυτή (έπρεπε να) ήταν άλλωστε και η ελπίδα της «σύγκλισης» της ελληνικής οικονομίας μέσω της εισόδου της στην ΟΝΕ: το ποσοστό των ΤΔΕ να ανέλθει από το 25% που ήταν το 2000 στο 35%-40% του ΑΕΠ ώστε η οικονομία να αποκτήσει την παραγωγική βάση που (ήδη) της έλειπε.
Ομως συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Το 25% του 2000, λαμβανομένου υπόψη του επιπέδου παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας, διεθνώς συγκρινόμενο, ήταν εξαιρετικά χαμηλό, στα όρια της διαρθρωτικής κατάρρευσης. Ομως συρρικνώθηκε το 2009 στο 19%-20% του ΑΕΠ, που όχι μόνο είναι εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό σε σχέση με το επίπεδο παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας, αλλά ίσως να είναι και το χαμηλότερο ποσοστό παγκοσμίως. Μόλις εξέλειπαν οι προσωρινοί παράγοντες ανισορροπίας (ο άκρατος ελληνικός δημόσιος και ιδιωτικός δανεισμός) η οικονομία δεν μπορούσε να στηριχθεί από έναν ΤΔΕ που είναι μόνο 19%-20% του ΑΕΠ. Συρρικνώνεται έως ότου ο ΤΔΕ ξαναγίνει τουλάχιστον 25% έως 30% του ΑΕΠ.
Αυτή η ανάλυση που ερμηνεύει γιατί η ελληνική οικονομία κινείται προς σημείο «ισορροπίας» στα επίπεδα ΑΕΠ μεταξύ 180 και 160 δισεκατομμυρίων ευρώ, ως αποτέλεσμα του «σιδηρού νόμου» της οικονομίας, που οδηγεί αναπότρεπτα τον ΤΔΕ με τον ΤΔΜΕ σε αντιστοιχία 1 προς 3 (δηλαδή 25/75 του ΑΕΠ), υπάρχει στο "Δημήτρης και Χρήστος Α. Ιωάννου Ο «Σιδηρούς Νόμος» της Οικονομίας", διαθέσιμο με κατάλληλη αναζήτηση στο διαδίκτυο.
