Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2014

Αναλύσεις: Το πρόβλημα είναι οι κυβερνήσεις αυτοσκοπού

13 Δεκεμβρίου 2014  Το πρόβλημα είναι οι κυβερνήσεις αυτοσκοπού

Ημερησία  του Σαββάτου - Οικονομία, 13/12/2014

Γιατί καταρρέει ο δείκτης τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών; Γιατί απογειώνεται η απόδοση των δεκαετών ομολόγων του ελληνικού δημοσίου; Γιατί ξανανοίγει το spread έναντι του bund; Γιατί «το ελληνικό πρόβλημα» επανέρχεται στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου; Γιατί ξανακούγεται το ενδεχόμενο του Grexit; Πρόκειται για μια (νέα) διεθνή -μνημονιακή- συνωμοσία των δανειστών; Τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, που μπήκαν σε πρόγραμμα μνημονίων μετά από την Ελλάδα (Ιρλανδία και Πορτογαλία), έχουν ήδη βγει από αυτά. Θέλει η διεθνής συνωμοσία να κρατήσει σε μνημόνια ειδικά την Ελλάδα; Η επανεμφάνιση διεθνώς «του ελληνικού προβλήματος» οφείλεται στο ότι στην Ελληνική Δημοκρατία λήγει, τον Μάρτιο του 2015, η θητεία του Προέδρου της Δημοκρατίας; Το έχουμε ξαναπεί προ ετών. Και δυστυχώς ισχύει ακόμη. Δεν είναι ότι δεν βλέπουν τη λύση, δεν μπορούν καν να δούνε το πρόβλημα!

Πέντε χρόνια μετά τη χρεοκοπία και έξι χρόνια μετά την έναρξη κατάρρευσης της «ισχυρής» και «θωρακισμένης» ελληνικής οικονομίας, την καθηλώνουν σχεδόν οι ίδιοι και οι ίδιοι, με απολύτως τα ίδια και τα ίδια. Ακόμα δεν είναι σίγουροι για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό του 2008-2009. Μπορεί τα δημοσιονομικά ελλείμματα, μερικά (25 και 35) δισεκατομμυριάκια, να ήταν απλά ένα δημοσιολογιστικό, στατιστικό, κόλπο για να μας βάλουν στο μνημόνιο. Όπως και τα άλλα τόσα δισεκατομμυριάκια έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Οι παθογένειες της οικονομίας που οδήγησαν στη χρεοκοπία έχουν αναλυθεί εκτενώς σε αυτήν τη στήλη. Τα θεμελιώδη της οικονομίας και η προσαρμογή τους το 2010-2013 είναι λίγο πολύ γνωστά. Όμως, η Ελλάδα παραμένει μία ακραία περίπτωση έναντι των άλλων κρατών-μελών. Κι ενώ δεν είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, εμφανίζεται ως το κράτος-μέλος με τα μεγαλύτερα προβλήματα στην ευρωπαϊκή κρίση -και, ανεξαρτήτως αυτής, ως αυτοτελές πρόβλημα.

Το «ελληνικό πρόβλημα» γίνεται πλέον αντιληπτό ως πολιτικό και διεθνώς. Σε ένα βαθμό και εγχωρίως. Το «δεν είναι ότι δεν βλέπουν τη λύση, δεν μπορούν καν να δούνε το πρόβλημα», εξακολουθεί να ισχύει και οδηγεί σε συμπτώματα πολιτικών απόψεων, ένθεν κακείθεν, περί ανάγκης διαφόρων τύπων κυβερνήσεων: εθνικής συνεννόησης, εθνικής σωτηρίας, ειδικού σκοπού κ.ο.κ. Πρόκειται για ελλειπτικές διαγνώσεις του εγχώριου πολιτικού προβλήματος, του κυβερνητικού προβλήματος, του προβλήματος διακυβέρνησης.

Το «ελληνικό πρόβλημα», συμπτώματα και δείκτες του οποίου αυτές τις ημέρες είναι οι τιμές στο Χ.Α., οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων, τα spread, η συχνότητα αρνητικών διεθνών πρωτοσέλιδων για την Ελλάδα, είναι οι ιδιαίτερου τύπου κυβερνήσεις που είχαμε και έχουμε: οι κυβερνήσεις αυτοσκοπού, με τις πολιτ(ευτ)ικές επιλογές τους για αυτοσυντήρηση και, το πολύ - πολύ, εξυπηρέτηση της στενής πολιτ(ευτ)ικής πελατείας, ακόμη και σε συνθήκες χρεοκοπίας. Εκλογές, εκλογικό κύκλο, ευρωεκλογές κ.λπ. δεν έχει μόνον η Ελλάδα -αλλά και οι άλλες «μνημονιακές» χώρες που, ωστόσο, «βγήκαν» από τα προγράμματα. Οι εγχώριες κυβερνήσεις αυτοσκοπού ήταν και είναι οι καλύτεροι φίλοι των μνημονίων, ακόμη κι όταν δήλωναν και δηλώνουν «αντιμνημονιακές».