28 Μαίου 2016 Απλά, κλείνει η 10η αξιολόγηση
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 28/5/2016
Γύρω από την απόφαση του Eurogroup της 24/5/2016 να προχωρήσει η ολοκλήρωση της 1η αξιολόγησης του 3ου ελληνικού προγράμματος προσαρμογής η εικόνα δεν είναι ελπιδοφόρα, αλλά συνεχιζόμενης παρακμής. Από την μία κάτι σαν πανηγυρισμοί για «ιστορικές αποφάσεις», από την άλλη καταγγελίες για «υποθήκευση» και «ξεπούλημα». Είναι εικόνα μιας πολύπλευρης χρεοκοπίας που συνεχίζεται, και ενός δημοσίου διαλόγου αντιπαραθέσεων που στερείται και λόγου και λογικής.
Η ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος είναι ένα ακόμη βήμα, το 10ο, «αργά-αργά, βαριά-βαριά», προς την προσαρμογή και την σταθερότητα. Στο 1ο πρόγραμμα (2010-2011) είχαν ολοκληρωθεί 5 αξιολογήσεις, στο 2ο (2012-2014) είχαν ολοκληρωθεί 4 αξιολογήσεις, τώρα οι του 3ου ολοκληρώνουν την 1η. Το τρέχον πρόγραμμα υιοθετήθηκε για να αποφευχθεί, ακόμη μία φορά, το Grexit, όπως και τα δύο προηγούμενα, το 2010 και το 2012. Ως μέσο για να συνεχισθεί η, διακοπτόμενη και ανολοκλήρωτη, προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας στις συνθήκες της ζώνης του ευρώ.
Το τρέχον πρόγραμμα που ζητήθηκε και υιοθετήθηκε τον Ιούλιο- Αύγουστο 2015 προς αποφυγήν του Grexit και προς εξάλειψη της δυναμικής του δεν εγκαταλείφθηκε όπως το 2ο, συνεχίζεται. Η ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησής του είναι πρόοδος, ο κίνδυνος του Grexit ελαχιστοποιείται, η ολοκλήρωσή της συμβάλει σε αυτό. Ευρωζώνη και ΕΕ έχουν άλλα (δημοψήφισμα για Brexit, Ισπανικές εκλογές, κοκ) να ασχοληθούν έως το Φθινόπωρο. Μετά ακολουθεί η 2η αξιολόγηση του 3ου ελληνικού προγράμματος, η 11η όλων των προγραμμάτων.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι-δανειστές έχουν πλέον τη συνταγή τους. Αφήνουν τους εγχώριους διαχειριστές των μνημονίων να βράζουν στο αντιμνημονιακό ζουμί τους. Παράλληλα, η διαχείριση των αξιολογήσεων και η ανταπόδοση των δανεικών έχει αλλάξει άρδην. Κάθε αξιολόγηση ενημερώνει το πρόγραμμα, σε κάθε ενημέρωση η εξειδίκευση μέτρων/ενεργειών μεγαλώνει. Την αρχική αναγνώριση προθέσεων εφαρμογής διαδέχθηκαν τα προαπαιτούμενα νομοθέτησης και εφαρμογής για την εκταμίευση των δόσεων ... σε δόσεις.
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup προϋπέθετε, μεταξύ άλλων, και την νομοθέτηση πλείστων εκκρεμοτήτων του 1ου και του 2ου Μνημονίου, και του Αυτόματου Μηχανισμού Δημοσιονομικής Προσαρμογής Προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης. Που εισήχθη καθώς η ελληνική εμπειρία δείχνει ότι οι αξιολογήσεις «μακραίνουν» με την υποτιθέμενη «πολιτική διαπραγμάτευση».
Στο υπόλοιπο του 3ου Μνημονίου οι εταίροι μας δεν επιθυμούν ούτε άλλη «πολιτική διαπραγμάτευση» ούτε να πολυασχολούνται με τις συνεχιζόμενες αστοχίες της ατελούς και ασταθούς ελληνικής δημοσιονομικής προσαρμογής. Ιδιαίτερα στην Γαλλία και την Γερμανία έχουν το 2017 να ασχοληθούν με τις δικές τους πολιτικές εξελίξεις και τις εκλογικές διαδικασίες. Οπότε θέτουν την ελληνική δημοσιονομική προσαρμογή «στον αυτόματο».
Η 10η αξιολόγηση «κλείνει» ενώ η ελληνική οικονομία και κοινωνία κατ’ ουσίαν βαδίζει στο 9ο έτος της κρίσης - άρχισε το 2008 με την αρχή της κατάρρευσης του ΑΕΠ και την αρχή της ανόδου της ανεργίας. Κι ακόμη δεν υπάρχουν ούτε ψήγματα εθνικού και ενδογενούς σχεδίου ριζικών μέτρων βιώσιμης δημοσιονομικής προσαρμογής και, κυρίως, ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων παραγωγικής ανόρθωσης.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 28/5/2016
Γύρω από την απόφαση του Eurogroup της 24/5/2016 να προχωρήσει η ολοκλήρωση της 1η αξιολόγησης του 3ου ελληνικού προγράμματος προσαρμογής η εικόνα δεν είναι ελπιδοφόρα, αλλά συνεχιζόμενης παρακμής. Από την μία κάτι σαν πανηγυρισμοί για «ιστορικές αποφάσεις», από την άλλη καταγγελίες για «υποθήκευση» και «ξεπούλημα». Είναι εικόνα μιας πολύπλευρης χρεοκοπίας που συνεχίζεται, και ενός δημοσίου διαλόγου αντιπαραθέσεων που στερείται και λόγου και λογικής.
Η ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος είναι ένα ακόμη βήμα, το 10ο, «αργά-αργά, βαριά-βαριά», προς την προσαρμογή και την σταθερότητα. Στο 1ο πρόγραμμα (2010-2011) είχαν ολοκληρωθεί 5 αξιολογήσεις, στο 2ο (2012-2014) είχαν ολοκληρωθεί 4 αξιολογήσεις, τώρα οι του 3ου ολοκληρώνουν την 1η. Το τρέχον πρόγραμμα υιοθετήθηκε για να αποφευχθεί, ακόμη μία φορά, το Grexit, όπως και τα δύο προηγούμενα, το 2010 και το 2012. Ως μέσο για να συνεχισθεί η, διακοπτόμενη και ανολοκλήρωτη, προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας στις συνθήκες της ζώνης του ευρώ.
Το τρέχον πρόγραμμα που ζητήθηκε και υιοθετήθηκε τον Ιούλιο- Αύγουστο 2015 προς αποφυγήν του Grexit και προς εξάλειψη της δυναμικής του δεν εγκαταλείφθηκε όπως το 2ο, συνεχίζεται. Η ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησής του είναι πρόοδος, ο κίνδυνος του Grexit ελαχιστοποιείται, η ολοκλήρωσή της συμβάλει σε αυτό. Ευρωζώνη και ΕΕ έχουν άλλα (δημοψήφισμα για Brexit, Ισπανικές εκλογές, κοκ) να ασχοληθούν έως το Φθινόπωρο. Μετά ακολουθεί η 2η αξιολόγηση του 3ου ελληνικού προγράμματος, η 11η όλων των προγραμμάτων.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι-δανειστές έχουν πλέον τη συνταγή τους. Αφήνουν τους εγχώριους διαχειριστές των μνημονίων να βράζουν στο αντιμνημονιακό ζουμί τους. Παράλληλα, η διαχείριση των αξιολογήσεων και η ανταπόδοση των δανεικών έχει αλλάξει άρδην. Κάθε αξιολόγηση ενημερώνει το πρόγραμμα, σε κάθε ενημέρωση η εξειδίκευση μέτρων/ενεργειών μεγαλώνει. Την αρχική αναγνώριση προθέσεων εφαρμογής διαδέχθηκαν τα προαπαιτούμενα νομοθέτησης και εφαρμογής για την εκταμίευση των δόσεων ... σε δόσεις.
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup προϋπέθετε, μεταξύ άλλων, και την νομοθέτηση πλείστων εκκρεμοτήτων του 1ου και του 2ου Μνημονίου, και του Αυτόματου Μηχανισμού Δημοσιονομικής Προσαρμογής Προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης. Που εισήχθη καθώς η ελληνική εμπειρία δείχνει ότι οι αξιολογήσεις «μακραίνουν» με την υποτιθέμενη «πολιτική διαπραγμάτευση».
Στο υπόλοιπο του 3ου Μνημονίου οι εταίροι μας δεν επιθυμούν ούτε άλλη «πολιτική διαπραγμάτευση» ούτε να πολυασχολούνται με τις συνεχιζόμενες αστοχίες της ατελούς και ασταθούς ελληνικής δημοσιονομικής προσαρμογής. Ιδιαίτερα στην Γαλλία και την Γερμανία έχουν το 2017 να ασχοληθούν με τις δικές τους πολιτικές εξελίξεις και τις εκλογικές διαδικασίες. Οπότε θέτουν την ελληνική δημοσιονομική προσαρμογή «στον αυτόματο».
Η 10η αξιολόγηση «κλείνει» ενώ η ελληνική οικονομία και κοινωνία κατ’ ουσίαν βαδίζει στο 9ο έτος της κρίσης - άρχισε το 2008 με την αρχή της κατάρρευσης του ΑΕΠ και την αρχή της ανόδου της ανεργίας. Κι ακόμη δεν υπάρχουν ούτε ψήγματα εθνικού και ενδογενούς σχεδίου ριζικών μέτρων βιώσιμης δημοσιονομικής προσαρμογής και, κυρίως, ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων παραγωγικής ανόρθωσης.