28 Φεβρ. 2014 Κρίσιμες επιλογές για τα ασφαλιστικά του ΟΑΕΕ
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 28/2/2014
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 28/2/2014
Οταν σε ένα ταμείο του, ακόμη κατακερματισμένου και δυσλειτουργικού, ασφαλιστικού «συστήματος» της Ελλάδος, μόνον 55% των ασφαλισμένων πληρώνουν τακτικά τις εισφορές τους, και από τους υπόλοιπους που ανέρχονται σε σχεδόν 360.000 ένα μεγάλο μέρος στερείται την ιατροφαρμακευτική ασφάλισή του, τότε υπάρχει ένα πρόβλημα συστημικού χαρακτήρα, μείζον και επείγον. Παρά τις καλές προθέσεις η μέχρι σήμερα αναπαραγωγή του προβλήματος υποδηλώνει ότι οι συναρμόδιοι «δεν είναι ότι δεν βλέπουν τη λύση, δεν μπορούν καν να δούνε το πρόβλημα».
Μία όψη του προβλήματος είναι ότι η οικονομία εισήλθε σε μια φάση «εσωτερικής υποτίμησης», τις συνέπειες και τις συνεπαγωγές της οποίας δεν έχει αντιληφθεί επαρκώς. Η περίπτωση των ασφαλιστικών εισφορών του ΟΑΕΕ είναι χαρακτηριστική.
Το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που σήμερα καλούνται να καταβάλουν οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ έχει διαμορφωθεί από συστάσεώς του και προγενέστερα μέσω αλλεπαλλήλων «ανατιμήσεων» των 14 ασφαλιστικών κατηγοριών (που ακολουθούσαν τον εγχώριο πληθωρισμό, τον κατώτατο μισθό, κ.ο.κ.) βάσει των οποίων υπολογίζονται οι καταβλητέες εισφορές, «ανατιμήσεων» οι οποίες, ωστόσο, μετά τη συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 25% την περίοδο 2008-2013 και το εύρος της «εσωτερικής υποτίμησης» (σε αρκετό βαθμό μονομερούς) που έχει σημειωθεί την τελευταία τριετία, δεν ανταποκρίνεται στα ισχύοντα του κύκλου εργασιών και εισοδήματος βιοτεχνών, εμπόρων και ελευθέρων επαγγελματιών.
Γι' αυτό είναι αναγκαία η ρεαλιστική προσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών στα τρέχοντα οικονομικά δεδομένα της χώρας και των κλάδων ασφαλισμένων. Αυτό απαιτεί πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις, δεδομένου ότι στην περίπτωση του ΟΑΕΕ οι ασφαλιστικές εισφορές ορίζονται επί διοικητικά καθορισμένων και τεκμαρτών εισοδηματικών - ασφαλιστικών κατηγοριών, ενώ π.χ. στην περίπτωση των μισθωτών ορίζονται αναλογικά ως ποσοστό ονομαστικών μισθών, μέθοδος που δεν δημιουργεί ανάλογη δυσλειτουργία, όπως στην περίπτωση των ασφαλισμένων βιοτεχνών, εμπόρων και ελευθέρων επαγγελματιών.
Λογική προσωρινής «υποτίμησης» εξυπηρετεί και η εισαχθείσα το 2012 δυνατότητα των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ να μπορούν με αίτησή τους να επιλέξουν την κατάταξή τους στην αμέσως κατώτερη ή στη δεύτερη κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία κλάδου σύνταξης και να παραμείνουν σε αυτήν για χρονικό διάστημα ορισμένων ετών. Δεδομένου ότι η «εσωτερική υποτίμηση» δεν είναι προσωρινή, απαιτούνται οι καλύτερες δυνατές και βιώσιμες λύσεις, τόσο για το Ταμείο, όσο και για τους ασφαλισμένους πολίτες αυτής της επαγγελματικής κατηγορίας. Αφενός με παράταση της δυνατότητας ανακατάταξης σε χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία με επέκτασή της και πέραν των δύο ασφαλιστικών κατηγοριών, αφετέρου με συνολική, ψύχραιμη, επανεξέταση της διάρθρωσης και του ύψους των 14 ασφαλιστικών κατηγοριών του ΟΑΕΕ.
