16 Φεβρ. 2013 Τα θέματα με τον κατώτατο μισθό
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 16/2/2013
Ενώ νομοθετικές παρεμβάσεις στο ύψος του ελληνικού κατώτατου μισθού έχουν γίνει πριν από ένα χρόνο (Ν.4046/12 και ΠΥΣ 6/2012), κι ενώ η αναμόρφωση του τρόπου καθορισμού του είναι έκτοτε νομοθεσία ως μέρος των Μνημονίων και των Επιστολών Προθέσεων, τα ζητήματα κείνται ατάκτως ερριμμένα, οι αρμόδιοι, και όχι μόνον αυτοί, αδυνατούν (ή δεν επιθυμούν;) να τα θέσουν με σαφήνεια και να λάβουν θέσεις επί αυτών.
Πρώτον: Να υπάρχει ή να μην υπάρχει κατώτατος μισθός στην αγορά εργασίας; Ήδη τα 21 από τα 28 (με την ένταξη της Κροατίας από 1.7.2013) κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν κατώτατο μισθό. Τα υπόλοιπα είτε έχουν εν μέρει, κλαδικούς, κατώτατους (Κύπρος, Γερμανία) ή έχουν αναπτυγμένα και ισχυρά συστήματα συλλογικών διαπραγματεύσεων (Δανία, Αυστρία, Φινλανδία) και παρόλα αυτά συζητούν την εισαγωγή του (Σουηδία).
Δεύτερον: Ποιος ορίζει τον κατώτατο μισθό; Στις 20 από τις 21 χώρες της Ε.Ε. των «28» ο κατώτατος μισθός ορίζεται με κρατικές-κυβερνητικές αποφάσεις ύστερα από ποικίλες διαδικασίες διαβουλεύσεων, αναλύσεων κ.λπ. με συνδικαλιστικές και εργοδοτικές ενώσεις. Η «εξαίρεση» είναι το Βέλγιο όπου τον ορίζουν εθνικές συνδικαλιστικές ενώσεις, όπως ήταν η Ελλάδα. Και τα δύο συστήματα στις παραλλαγές τους μπορούν να λειτουργούν αποτελεσματικά για την κοινωνία και την οικονομία.
Τρίτον: Ο καθοριζόμενος κατώτατος μισθός είναι «απλός» (ένα σταθερό ποσό) όπως στα περισσότερα νέα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και στις αγγλοσαξονικές χώρες, ή «σύνθετος» (ένα βασικό ποσό με παραμέτρους–επιδόματα, κ.λπ.) όπως στο Βέλγιο και στη λοιπή κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Η «Επιστολή Προθέσεων» έναντι των δανειστών περιλαμβάνει δέσμευση για «απλό» κατώτατο μισθό – αγγλοσαξονικού τύπου.
Τέταρτον, πόσο πρέπει να είναι ο μηνιαίος κατώτατος μισθός, που στην Ελλάδα επί του παρόντος, και μέχρι το 2016, είναι 586,08 ευρώ; Να είναι 1.801 ευρώ όπως στο Λουξεμβούργο ή 148 ευρώ όπως στην Βουλγαρία; Το πόσο πρέπει να λαμβάνει υπόψη δύο κατηγορίες παραγόντων: α) διεθνείς κανόνες και προδιαγραφές που ισχύουν, και υπό τη μορφή Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, β) την αδήριτη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα.
Απουσιάζουν και τα δύο από τη δημόσια συζήτηση, με το σπουδαιότερο, μία στοιχειώδης προσέγγιση του ζητήματος: γιατί μία χώρα που είναι σε χρεοκοπία με Πρόγραμμα ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ, και «τρόικα» πάνω από το στο κεφάλι της, όπως η Ιρλανδία, μπορεί να πληρώνει μηνιαίο κατώτατο μισθό 1.462 ευρώ, ενώ μία άλλη πληρώνει (σε δωδεκάμηνη βάση) τα 566 ευρώ όπως η Πορτογαλία, ή τα 684 ευρώ, όπως η Ελλάδα;
Πρέπει δηλαδή να κατανοηθεί ότι το τι επίπεδο μισθών (και κατώτατων) μπορεί να πληρώνει μία ανοικτή οικονομία και κοινωνία σε συνθήκες ατελούς νομισματικής ένωσης (όπως η Ευρωζώνη) περιορίζεται από το τι παράγει, και πώς, για τον τομέα διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών. Ότι δυστυχώς το Made in Greece (περι)ορίζει και του μισθούς. Εάν παράγεις όσο και όπως η Βουλγαρία θα «συγκλίνεις» σε κατώτατους Βουλγαρίας. Εάν παράγεις όσο και όπως η Ιρλανδία, η Γερμανία κ.ο.κ θα «συγκλίνεις» σε εκείνους τους κατώτατους.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 16/2/2013
Ενώ νομοθετικές παρεμβάσεις στο ύψος του ελληνικού κατώτατου μισθού έχουν γίνει πριν από ένα χρόνο (Ν.4046/12 και ΠΥΣ 6/2012), κι ενώ η αναμόρφωση του τρόπου καθορισμού του είναι έκτοτε νομοθεσία ως μέρος των Μνημονίων και των Επιστολών Προθέσεων, τα ζητήματα κείνται ατάκτως ερριμμένα, οι αρμόδιοι, και όχι μόνον αυτοί, αδυνατούν (ή δεν επιθυμούν;) να τα θέσουν με σαφήνεια και να λάβουν θέσεις επί αυτών.
Πρώτον: Να υπάρχει ή να μην υπάρχει κατώτατος μισθός στην αγορά εργασίας; Ήδη τα 21 από τα 28 (με την ένταξη της Κροατίας από 1.7.2013) κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν κατώτατο μισθό. Τα υπόλοιπα είτε έχουν εν μέρει, κλαδικούς, κατώτατους (Κύπρος, Γερμανία) ή έχουν αναπτυγμένα και ισχυρά συστήματα συλλογικών διαπραγματεύσεων (Δανία, Αυστρία, Φινλανδία) και παρόλα αυτά συζητούν την εισαγωγή του (Σουηδία).
Δεύτερον: Ποιος ορίζει τον κατώτατο μισθό; Στις 20 από τις 21 χώρες της Ε.Ε. των «28» ο κατώτατος μισθός ορίζεται με κρατικές-κυβερνητικές αποφάσεις ύστερα από ποικίλες διαδικασίες διαβουλεύσεων, αναλύσεων κ.λπ. με συνδικαλιστικές και εργοδοτικές ενώσεις. Η «εξαίρεση» είναι το Βέλγιο όπου τον ορίζουν εθνικές συνδικαλιστικές ενώσεις, όπως ήταν η Ελλάδα. Και τα δύο συστήματα στις παραλλαγές τους μπορούν να λειτουργούν αποτελεσματικά για την κοινωνία και την οικονομία.
Τρίτον: Ο καθοριζόμενος κατώτατος μισθός είναι «απλός» (ένα σταθερό ποσό) όπως στα περισσότερα νέα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και στις αγγλοσαξονικές χώρες, ή «σύνθετος» (ένα βασικό ποσό με παραμέτρους–επιδόματα, κ.λπ.) όπως στο Βέλγιο και στη λοιπή κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Η «Επιστολή Προθέσεων» έναντι των δανειστών περιλαμβάνει δέσμευση για «απλό» κατώτατο μισθό – αγγλοσαξονικού τύπου.
Τέταρτον, πόσο πρέπει να είναι ο μηνιαίος κατώτατος μισθός, που στην Ελλάδα επί του παρόντος, και μέχρι το 2016, είναι 586,08 ευρώ; Να είναι 1.801 ευρώ όπως στο Λουξεμβούργο ή 148 ευρώ όπως στην Βουλγαρία; Το πόσο πρέπει να λαμβάνει υπόψη δύο κατηγορίες παραγόντων: α) διεθνείς κανόνες και προδιαγραφές που ισχύουν, και υπό τη μορφή Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, β) την αδήριτη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα.
Απουσιάζουν και τα δύο από τη δημόσια συζήτηση, με το σπουδαιότερο, μία στοιχειώδης προσέγγιση του ζητήματος: γιατί μία χώρα που είναι σε χρεοκοπία με Πρόγραμμα ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ, και «τρόικα» πάνω από το στο κεφάλι της, όπως η Ιρλανδία, μπορεί να πληρώνει μηνιαίο κατώτατο μισθό 1.462 ευρώ, ενώ μία άλλη πληρώνει (σε δωδεκάμηνη βάση) τα 566 ευρώ όπως η Πορτογαλία, ή τα 684 ευρώ, όπως η Ελλάδα;
Πρέπει δηλαδή να κατανοηθεί ότι το τι επίπεδο μισθών (και κατώτατων) μπορεί να πληρώνει μία ανοικτή οικονομία και κοινωνία σε συνθήκες ατελούς νομισματικής ένωσης (όπως η Ευρωζώνη) περιορίζεται από το τι παράγει, και πώς, για τον τομέα διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών. Ότι δυστυχώς το Made in Greece (περι)ορίζει και του μισθούς. Εάν παράγεις όσο και όπως η Βουλγαρία θα «συγκλίνεις» σε κατώτατους Βουλγαρίας. Εάν παράγεις όσο και όπως η Ιρλανδία, η Γερμανία κ.ο.κ θα «συγκλίνεις» σε εκείνους τους κατώτατους.
