7 Μαρτίου 2015 Τα πρωτεύοντα για την αγορά εργασίας
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 7/3/2015
Από ετών, καθώς η διαμόρφωση επιλογών, πολιτικής και ρυθμίσεων για την αγορά εργασίας είχε εκχωρηθεί, πριν από την χρεοκοπία, στην δάνεια «ευρωπαϊκή προοπτική» της χώρας, και μετά τη χρεοκοπία στη μνημόνιο-αντιμνημονιακή φιλολογία, για την πολιτική απασχόλησης εργασιακών σχέσεων και κοινωνικής ασφάλισης ισχύει το «αν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις, οποιοσδήποτε δρόμος θα σε οδηγήσει εκεί» (που είπε στον γάτο η Αλίκη -στη Χώρα των Θαυμάτων).
Αυτό ισχύει και σήμερα στη χώρα των ιδεολογημάτων χρεοκοπίας, ελλείψει κριτηρίων και προτεραιοτήτων. Ποιες είναι οι προτεραιότητες θα έπρεπε να προκύπτει από απλή ανάγνωση (και στοιχειώδη κατανόηση) των δεδομένων, όπως καταγράφονται από τη στοιχειώδη στατιστική της αγοράς εργασίας και της κοινωνικής ασφάλισης.
Στο τέλος του 2014 η Ελλάδα είχε 3,5 εκατ. απασχολούμενους και 1,2 εκατ. ανέργους, δηλαδή από το εργατικό δυναμικό ηλικίας 15 - 74 ετών ένας στους τέσσερεις είναι άνεργος. Και από τους ανέργους τρεις στους τέσσερεις είναι μακροχρόνια άνεργοι, δηλαδή άνω του έτους. Από το σύνολο αυτών των ανέργων, εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ είναι λιγότεροι από 0,9 εκατ. (858 χιλιάδες τον Δεκέμβριο 2014, 864 χιλιάδες τον Ιανουάριο 2015). Επίδομα ανεργίας λαμβάνουν περί τους 174 χιλιάδες τον Δεκέμβριο 2014 και 168 χιλιάδες τον Ιανουάριο 2015. Ελλείψει εναλλακτικής, πολλές δεκάδες χιλιάδες ανέργων απασχολούνται, κατά κανόνα περιστασιακά, στην εκτενή και επεκτεινόμενη παραοικονομία.
Στις αρχές του 2015 η Ελλάδα, δίπλα στα 3,5 εκατ. απασχολουμένων, έχει και 3,1 εκατ. συνταξιούχων. Σχεδόν 2,7 εκατ. συνταξιούχοι που λαμβάνουν τις συντάξεις τους και 0,4 εκατ. συνταξιούχοι σε αναμονή συνταξιοδοτικών αποφάσεων. Ενώ οι απασχολούμενοι από το 2008 έχουν μειωθεί κατά 1 εκατ. και το 2014 σταθεροποιήθηκαν στα 3,5 εκατ., οι συνταξιούχοι αυξάνονται σταθερά και συστηματικά, όχι μόνον λόγω γήρανσης του πληθυσμού, αλλά και λόγω, πρώτον, κινήτρων ενσωματωμένων στο ακόμη κατακερματισμένο ασφαλιστικό σύστημα και, δεύτερον, λόγω «φυγής στην ασφάλεια» έναντι των αδιεξόδων της απασχόλησης και της αγοράς εργασίας.
Η ανισορροπία απασχολουμένων - συνταξιούχων είναι πλέον δομική. Δεν περιγράφεται μόνον από τα συνολικά μεγέθη και τις τάσεις τους, αλλά και από τη σχέση μισθών και συντάξεων. Στα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία του ΙΚΑ (Ιούνιος 2014) ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης είναι 1.203,69 ευρώ (άνδρες 1.295,32 ευρώ, γυναίκες 1.087,47 ευρώ). Τον ίδιο μήνα η μέση σύνταξη γήρατος είναι 946,17 ευρώ (άνδρες 1.079,81 ευρώ, γυναίκες 788,71 ευρώ), ενώ τον Φεβρουάριο του 2015 είναι 958,77 ευρώ (σημειωτέον, προ των «μνημονιακών κρατήσεων» θα ήταν 1.077,77 ευρώ).
Οι συντάξεις μειώθηκαν λιγότερο από ότι οι μισθοί, οι οποίοι μετά τις μεγάλες μειώσεις του 2012 συνέχισαν να διολισθαίνουν υπό το βάρος αδιεξόδων στην πραγματική και παραγωγική οικονομία. Η δομική ανισορροπία είναι ακόμη μεγαλύτερη εάν ληφθεί υπόψιν ότι από τα 3,5 εκατ. των απασχολουμένων μόνον 1,5 εκατ. απασχολούνται ως μισθωτοί στις 210 χιλιάδες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, όπου το μεν 1/3 πληρώνεται με καθυστερήσεις μηνών, το δε 1/5 εργάζεται λιγότερες από είκοσι ώρες εβδομαδιαίως -όχι βέβαια λόγω επιλογής αλλά από αμοιβαία ανάγκη εργαζομένων και επιχειρήσεων.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 7/3/2015
Από ετών, καθώς η διαμόρφωση επιλογών, πολιτικής και ρυθμίσεων για την αγορά εργασίας είχε εκχωρηθεί, πριν από την χρεοκοπία, στην δάνεια «ευρωπαϊκή προοπτική» της χώρας, και μετά τη χρεοκοπία στη μνημόνιο-αντιμνημονιακή φιλολογία, για την πολιτική απασχόλησης εργασιακών σχέσεων και κοινωνικής ασφάλισης ισχύει το «αν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις, οποιοσδήποτε δρόμος θα σε οδηγήσει εκεί» (που είπε στον γάτο η Αλίκη -στη Χώρα των Θαυμάτων).
Αυτό ισχύει και σήμερα στη χώρα των ιδεολογημάτων χρεοκοπίας, ελλείψει κριτηρίων και προτεραιοτήτων. Ποιες είναι οι προτεραιότητες θα έπρεπε να προκύπτει από απλή ανάγνωση (και στοιχειώδη κατανόηση) των δεδομένων, όπως καταγράφονται από τη στοιχειώδη στατιστική της αγοράς εργασίας και της κοινωνικής ασφάλισης.
Στο τέλος του 2014 η Ελλάδα είχε 3,5 εκατ. απασχολούμενους και 1,2 εκατ. ανέργους, δηλαδή από το εργατικό δυναμικό ηλικίας 15 - 74 ετών ένας στους τέσσερεις είναι άνεργος. Και από τους ανέργους τρεις στους τέσσερεις είναι μακροχρόνια άνεργοι, δηλαδή άνω του έτους. Από το σύνολο αυτών των ανέργων, εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ είναι λιγότεροι από 0,9 εκατ. (858 χιλιάδες τον Δεκέμβριο 2014, 864 χιλιάδες τον Ιανουάριο 2015). Επίδομα ανεργίας λαμβάνουν περί τους 174 χιλιάδες τον Δεκέμβριο 2014 και 168 χιλιάδες τον Ιανουάριο 2015. Ελλείψει εναλλακτικής, πολλές δεκάδες χιλιάδες ανέργων απασχολούνται, κατά κανόνα περιστασιακά, στην εκτενή και επεκτεινόμενη παραοικονομία.
Στις αρχές του 2015 η Ελλάδα, δίπλα στα 3,5 εκατ. απασχολουμένων, έχει και 3,1 εκατ. συνταξιούχων. Σχεδόν 2,7 εκατ. συνταξιούχοι που λαμβάνουν τις συντάξεις τους και 0,4 εκατ. συνταξιούχοι σε αναμονή συνταξιοδοτικών αποφάσεων. Ενώ οι απασχολούμενοι από το 2008 έχουν μειωθεί κατά 1 εκατ. και το 2014 σταθεροποιήθηκαν στα 3,5 εκατ., οι συνταξιούχοι αυξάνονται σταθερά και συστηματικά, όχι μόνον λόγω γήρανσης του πληθυσμού, αλλά και λόγω, πρώτον, κινήτρων ενσωματωμένων στο ακόμη κατακερματισμένο ασφαλιστικό σύστημα και, δεύτερον, λόγω «φυγής στην ασφάλεια» έναντι των αδιεξόδων της απασχόλησης και της αγοράς εργασίας.
Η ανισορροπία απασχολουμένων - συνταξιούχων είναι πλέον δομική. Δεν περιγράφεται μόνον από τα συνολικά μεγέθη και τις τάσεις τους, αλλά και από τη σχέση μισθών και συντάξεων. Στα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία του ΙΚΑ (Ιούνιος 2014) ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης είναι 1.203,69 ευρώ (άνδρες 1.295,32 ευρώ, γυναίκες 1.087,47 ευρώ). Τον ίδιο μήνα η μέση σύνταξη γήρατος είναι 946,17 ευρώ (άνδρες 1.079,81 ευρώ, γυναίκες 788,71 ευρώ), ενώ τον Φεβρουάριο του 2015 είναι 958,77 ευρώ (σημειωτέον, προ των «μνημονιακών κρατήσεων» θα ήταν 1.077,77 ευρώ).
Οι συντάξεις μειώθηκαν λιγότερο από ότι οι μισθοί, οι οποίοι μετά τις μεγάλες μειώσεις του 2012 συνέχισαν να διολισθαίνουν υπό το βάρος αδιεξόδων στην πραγματική και παραγωγική οικονομία. Η δομική ανισορροπία είναι ακόμη μεγαλύτερη εάν ληφθεί υπόψιν ότι από τα 3,5 εκατ. των απασχολουμένων μόνον 1,5 εκατ. απασχολούνται ως μισθωτοί στις 210 χιλιάδες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, όπου το μεν 1/3 πληρώνεται με καθυστερήσεις μηνών, το δε 1/5 εργάζεται λιγότερες από είκοσι ώρες εβδομαδιαίως -όχι βέβαια λόγω επιλογής αλλά από αμοιβαία ανάγκη εργαζομένων και επιχειρήσεων.
