3 Ιαν. 2015 Μόνον η παραγωγική επανάσταση μας σώζει...
Ημερησία του Σαββάτου- Οικονομία, 3/1/2015
Τα θεμελιώδη της ελληνικής οικονομίας, ακόμη και μετά τις αναγκαίες προσαρμογές της περιόδου 2010-2014, υποδηλώνουν την αναπόφευκτη και συνεχιζόμενη οδύσσεια κοινωνίας και οικονομίας τα επόμενα χρόνια. Στα θεμελιώδη αυτά κρίνεται εάν η ελληνική κοινωνία και οικονομία επιθυμούν, και μπορούν, από την τρέχουσα ασταθέστατη και ευάλωτη ισορροπία, να κινηθούν αντίθετα στην υποβάθμισή τους στον διεθνή καταμερισμό της εργασίας και την εικόνα φθίνοντος έθνους, ώστε η τρέχουσα πορεία να αποδειχθεί οδύσσεια και όχι πορεία παρακμής.
Όπως γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα η ελληνική οικονομία εισέρχεται στο 2015 με τη δυσμενέστερη (μαζί με την Κύπρο) καθαρή διεθνή επενδυτική θέση (NIIP) στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη. Η NIIP μπορεί να θεωρηθεί ως ισολογισμός ενός έθνους με τον υπόλοιπο κόσμο σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, και η ισοτιμία και η ισχύς του στον σύγχρονο κόσμο, και στο πλαίσιο οικονομικών ενώσεων όπως η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη, συνδέεται και με αυτήν.
Η διεθνής επενδυτική θέση της χώρας μεταβάλλεται όχι μόνο από τις συναλλαγές (χρηματικές ροές) του ισοζυγίου χρηματοοικονομικών συναλλαγών, αλλά και από τις μεταβολές των τιμών αγοράς, με τις οποίες αποτιμώνται τα χρηματοοικονομικά μέσα που διαμορφώνουν το ύψος απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Η Ελλάδα λοιπόν εάν επιθυμεί να αφήσει την πορεία παρακμής και να στραφεί σε πορεία ανασυγκρότησης καλείται να επιτύχει και θετικές ροές αυξάνοντας ραγδαία την εγχώρια παραγωγή αξίας σε προϊόντα και υπηρεσίες και στηρίζοντας υγιώς την τιμή των περιουσιακών στοιχείων της.
Το «κλειδί» γι' αυτό είναι η εγχώρια παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας και η αυξανόμενη συμμετοχή σε «αλυσίδες αξίας» που λειτουργούν στο πλαίσιο του διεθνούς και εξελισσόμενου διεθνούς καταμερισμού της εργασίας, με εγχώρια παραγωγή που απευθύνεται τόσο σε «αλυσίδες» business to business όσο και σε business to consumers. Κι αυτό δεν είναι εύκολο, αλλά είναι η μόνη διέξοδος στην τρέχουσα παρακμή και στη συνεχιζόμενη υποβάθμιση.
Δεν είναι εύκολο διότι συνολικά, στο πλαίσιο των τεκτονικών αλλαγών που επιτελούνται στην παγκόσμια οικονομία, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες παρατηρείται μείωση των μεριδίων αγοράς σε εξαγωγές. Και αυτό αφορά χώρες όλων των κατηγοριών - τις μεγαλύτερες απώλειες είχαν η Ελλάδα, η Κροατία, η Κύπρος και η Φινλανδία. Τα μερίδια αυξήθηκαν μόνο σε ορισμένες οικονομίες της Ανατολικής Ε.Ε. (Βουλγαρία, Ρουμανία, Βαλτικές) που αντιστοιχούν στο 2,5% των εξαγωγών της Ε.Ε.
Συνολικά για την Ε.Ε. μέρος της απώλειας μεσοπρόθεσμα δεν μπορεί να ανακτηθεί, καθώς είναι αποτέλεσμα της ανόδου των αναδυόμενων οικονομιών. Όμως τη χρονιά που πέρασε αρκετά κράτη-μέλη απέκτησαν κάποια μερίδια στον τομέα των υπηρεσιών, μετριάζοντας τη συνολική τάση μείωσης. Όταν, από την μία, πιέζονται τα μερίδια στις παγκόσμιες εξαγωγές οικονομιών όπως της Σουηδίας, της Φινλανδίας και του Βελγίου, και από την άλλη Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία καταφέρνουν να μειώνουν τις απώλειες και να επανέρχονται αυξητικά στις διεθνείς εξαγωγές, γίνεται εμφανές ότι αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα για να αντιμετωπίσει την παρακμή είναι μια παραγωγική επανάσταση.
Όπως γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα η ελληνική οικονομία εισέρχεται στο 2015 με τη δυσμενέστερη (μαζί με την Κύπρο) καθαρή διεθνή επενδυτική θέση (NIIP) στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη. Η NIIP μπορεί να θεωρηθεί ως ισολογισμός ενός έθνους με τον υπόλοιπο κόσμο σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, και η ισοτιμία και η ισχύς του στον σύγχρονο κόσμο, και στο πλαίσιο οικονομικών ενώσεων όπως η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη, συνδέεται και με αυτήν.
Η διεθνής επενδυτική θέση της χώρας μεταβάλλεται όχι μόνο από τις συναλλαγές (χρηματικές ροές) του ισοζυγίου χρηματοοικονομικών συναλλαγών, αλλά και από τις μεταβολές των τιμών αγοράς, με τις οποίες αποτιμώνται τα χρηματοοικονομικά μέσα που διαμορφώνουν το ύψος απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Η Ελλάδα λοιπόν εάν επιθυμεί να αφήσει την πορεία παρακμής και να στραφεί σε πορεία ανασυγκρότησης καλείται να επιτύχει και θετικές ροές αυξάνοντας ραγδαία την εγχώρια παραγωγή αξίας σε προϊόντα και υπηρεσίες και στηρίζοντας υγιώς την τιμή των περιουσιακών στοιχείων της.
Το «κλειδί» γι' αυτό είναι η εγχώρια παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας και η αυξανόμενη συμμετοχή σε «αλυσίδες αξίας» που λειτουργούν στο πλαίσιο του διεθνούς και εξελισσόμενου διεθνούς καταμερισμού της εργασίας, με εγχώρια παραγωγή που απευθύνεται τόσο σε «αλυσίδες» business to business όσο και σε business to consumers. Κι αυτό δεν είναι εύκολο, αλλά είναι η μόνη διέξοδος στην τρέχουσα παρακμή και στη συνεχιζόμενη υποβάθμιση.
Δεν είναι εύκολο διότι συνολικά, στο πλαίσιο των τεκτονικών αλλαγών που επιτελούνται στην παγκόσμια οικονομία, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες παρατηρείται μείωση των μεριδίων αγοράς σε εξαγωγές. Και αυτό αφορά χώρες όλων των κατηγοριών - τις μεγαλύτερες απώλειες είχαν η Ελλάδα, η Κροατία, η Κύπρος και η Φινλανδία. Τα μερίδια αυξήθηκαν μόνο σε ορισμένες οικονομίες της Ανατολικής Ε.Ε. (Βουλγαρία, Ρουμανία, Βαλτικές) που αντιστοιχούν στο 2,5% των εξαγωγών της Ε.Ε.
Συνολικά για την Ε.Ε. μέρος της απώλειας μεσοπρόθεσμα δεν μπορεί να ανακτηθεί, καθώς είναι αποτέλεσμα της ανόδου των αναδυόμενων οικονομιών. Όμως τη χρονιά που πέρασε αρκετά κράτη-μέλη απέκτησαν κάποια μερίδια στον τομέα των υπηρεσιών, μετριάζοντας τη συνολική τάση μείωσης. Όταν, από την μία, πιέζονται τα μερίδια στις παγκόσμιες εξαγωγές οικονομιών όπως της Σουηδίας, της Φινλανδίας και του Βελγίου, και από την άλλη Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία καταφέρνουν να μειώνουν τις απώλειες και να επανέρχονται αυξητικά στις διεθνείς εξαγωγές, γίνεται εμφανές ότι αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα για να αντιμετωπίσει την παρακμή είναι μια παραγωγική επανάσταση.