16 Μαΐου 2014 Το Ασφαλιστικό της Χρεοκοπίας
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 16/5/2014
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 16/5/2014
Οταν σε μερικές εβδομάδες η χώρα έρθει ξανά αντιμέτωπη με την καθημερινότητά της και με τις αναγκαίες -αλλά συστηματικά αναβαλλόμενες- μεταρρυθμίσεις και προσαρμογές, μεταξύ αυτών θα περιλαμβάνεται και η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού «συστήματός» της. Κι αυτό όχι ως ανάγκη που προκύπτει εξωγενώς λόγω υποχρέωσης έναντι της τριμερούς Ε.Ε. - ΕΚΤ - ΔΝΤ, αλλά ως προϋπόθεση που συνδέεται με τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας και την κοινωνική συνοχή.
Η ριζική ασφαλιστική μεταρρύθμιση για ενιαίο ασφαλιστικό σύστημα σε ένα ταμείο, είναι αναγκαία όχι μόνο γιατί, όπως έχουμε ήδη αναλύσει (βλ. την παρούσα στήλη «Η,» 29/3/2014) πρόκειται για «ασφαλιστικό που δεν παρέχει ασφάλεια», αλλά γιατί το ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να είναι πράγματι ενιαίο και ομοιογενές, ώστε και ασφάλεια να παρέχει, στην ώρα της, και την οικονομική δραστηριότητα των πολιτών-ασφαλισμένων να διευκολύνει, ως εφαλτήριο κοινωνικής και οικονομικής συνοχής και ανάπτυξης, και να μην είναι εμπόδιο σε αυτήν, όντας «σύστημα» ανισοτήτων και κατακερματισμών.
Το υφιστάμενο συνταξιοδοτικό ασφαλιστικό, παρά τις αλλαγές που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια, και συνεχίζει να υφίσταται, στις «συστημικές» του διαστάσεις, παραμένει ακόμη μέρος του παλαιού ασφαλιστικού συνταξιοδοτικού «συστήματος», το οποίο οδήγησε (και αυτό), και οδηγήθηκε, στην (ελεγχόμενη) χρεοκοπία. Όταν με το καλό γίνει ο λογιστικός έλεγχος και η «ακτινογραφία» του (απεχθούς, επαχθούς, ή όπως αλλιώς το προτιμάτε) δημόσιου ελληνικού χρέους, για το οποίο η Ελλάδα οδηγήθηκε στη χρεοκοπία του 2009-2012, τότε θα (πρέπει να) αναγνωρισθεί εκεί και μία ισχυρή ασφαλιστική συνταξιοδοτική συνιστώσα.
Πρόκειται για τη συνιστώσα της οικονομικά ανορθολογικής διαχείρισης των ασφαλιστικών επί δεκαετίες, όπου τα ασφαλιστικά ελλείμματα καλύπτονταν ετησίως μέσω του συνεχούς, και την τελευταία δεκαετία αυξανόμενου, δανεισμού του ελληνικού δημοσίου. Πρόκειται γι' αυτό το ασφαλιστικό που «αποκαλυπτόταν» προ δεκαετίας, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ελληνικής προεδρίας (του 2003) στην Ε.Ε., όταν η χώρα έπρεπε κάπως να περιγράφει το ασφαλιστικό της στους εν Ε.Ε. εταίρους καθώς η κοινοτική διαδικασία των εκτιμήσεων για τις δημοσιονομικές επιπτώσεις του ασφαλιστικού ετίθετο επί τάπητος.
Τότε, λοιπόν, η χώρα απλά διαπίστωνε και κοινοποιούσε την ύπαρξη 170 δημοσίων φορέων κοινωνικής ασφάλισης που εποπτευόταν από πέντε διαφορετικά υπουργεία, που δεν γνώριζαν πόσους ασφαλισμένους είχαν, η δε οικονομική τους διαχείριση υπήρχε κατ' ευφημισμόν, επιπλέον στερούνταν στοιχειωδών αναλογιστικών προβλέψεων, και ήταν έρμαια ανεύθυνων ηγεσιών και διοικήσεων. Και δεν υπήρχε κανένας ενδοιασμός γι' αυτά, πρυτάνευαν ρήσεις του τύπου «το κράτος εγγυάται την πληρωμή των συντάξεων» ή «έχετε δει κανένα κράτος να χρεοκοπεί;».
Ούτε λόγος βέβαια ή στοιχειώδης υποψία ότι η ελληνική κοινωνία και οικονομία, ήδη πριν καν γυρίσει ο αιώνας, ακριβώς για να είναι εναρμονισμένες με τον αιώνα που άφηναν πίσω τους, χρειαζόταν ένα και μοναδικό ασφαλιστικό ταμείο, ενιαίο και ομοιογενές, για όλους τους πολίτες. Ακόμη και σήμερα αυτή η ανάγκη δεν έχει γίνει κατανοητή και αποδεκτή.