3 Μαΐου 2014 Από την κατάντη οικονομία στην ανάντη
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 3/5/2014
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 3/5/2014
Μετά από τέσσερα έτη προσαρμογών η συρρίκνωση των δύο ελλειμμάτων, στο πρωτογενές δημοσιονομικό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, ορίζει μία περιοχή προσωρινής ισορροπίας για την ελληνική οικονομία η οποία, ωστόσο, συνδέεται με ΑΕΠ περί τα 182 δισ. ευρώ (και εισόδημα περί τα 180 δισ.), απασχόληση μεταξύ 3,6 εκατ. και 3,9 εκατ. (συμπεριλαμβάνοντας τους συστηματικά υποαπασχολούμενους) και ανεργία περί το 27%.
Το θετικό σενάριο για την Ελλάδα είναι να σταματήσει στη διάρκεια του τρέχοντος έτους, η συρρίκνωση προϊόντος και εισοδήματος, και να ακολουθήσουν, με χρονική υστέρηση, η παύση της απώλειας θέσεων εργασίας και η μείωση της ανεργίας. Κρίσιμο είναι να σταματήσει η συρρίκνωση του προϊόντος της χώρας το οποίο από το 2008 μειώθηκε κατά 51 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 22%. Ακόμη και στη διάρκεια του 2013 μειώθηκε κατά 12 δισ. ευρώ, δηλαδή συρρικνωνόταν κατά 33 εκατομμύρια ευρώ κάθε ημέρα του έτους.
Είναι εξασφαλισμένο ότι η Ελλάδα θα σταθεροποιηθεί το 2014 σε ΑΕΠ περί τα 182 δισ. ευρώ, και από εκεί θα αρχίσει η σταθεροποίηση και η ανασυγκρότησή της; Όχι. Αιτία είναι το ότι η (αναγκαία και αναπόφευκτη) πρωτοφανής δημοσιονομική προσαρμογή της τετραετίας 2010-2013, η οποία περνά στη διεθνή βιβλιογραφία για το μέγεθός της, συνδέεται με δομή φορολογίας, και δομή περικοπής δαπανών, οι οποίες, ως έχουν, δεν διευκολύνουν τη σταθεροποίηση και ανασυγκρότηση του συρρικνωμένου εγχώριου τομέα παραγωγής διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών, ούτε με την ταχύτερη δυνατή μεταφορά πόρων προς αυτόν τον τομέα.
Είναι θετικό ότι πλέον σε επίσημα κείμενα (π.χ. της Τραπέζης της Ελλάδος ή στο λεγόμενο «αναπτυξιακό σχέδιο για την Ελλάδα 2021») «ανακαλύφθηκαν», εμφανίστηκαν, χρησιμοποιούνται οι πάντοτε θεμελιώδεις (αλλά για δεκαετία ή δεκαετίες αγνοούμενες ή ξεχασμένες) έννοιες και διακρίσεις για τη σημασία του τομέα των διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών.
Οι πολιτικές μεγάλης συρρίκνωσης του εγχώριου τομέα των διεθνώς εμπορευσίμων (από 25% του ΑΕΠ το 2000 στο 20% το 2009) δημιούργησαν συνθήκες διαρθρωτικής κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας και είναι η θεμελιώδης αιτία της συρρίκνωσης του ΑΕΠ και των θέσεων εργασίας στη χώρα κατά 1/5 τα έτη 2008-2013.
Είναι θετικό ότι η ανάγκη στροφής στην παραγωγή και στην εξωστρέφεια, στην παραγωγική συγκρότηση-ανασυγκρότηση, ακούγονται συχνότερα ένθεν κακείθεν. Όμως δεν συνιστούν ρητορική ικανή να εμπνεύσει πολίτες και παραγωγούς, είναι (ή φαίνεται) απλά ρητορική προσαρμοσμένη σε εκλογικές ανάγκες. Δεν συνοδεύεται δε από συνεκτικές προτάσεις και επιλογές πολιτικής που στηρίζουν σταθερά και συστηματικά την εγχώρια παραγωγή διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων και υπηρεσιών.
Η εγχώρια παραγωγή διεθνώς εμπορευσίμων προϊόντων προστιθέμενης αξίας και οι εξαγωγές τους, (που σε αξία είναι στην Ελλάδα σχεδόν το ένα δεύτερο από της Πορτογαλίας και σχεδόν το ένα τρίτο από της Ιρλανδίας), αν δεν στηριχθούν με έργο ώστε να αποδώσουν ραγδαία, τότε το θετικό σενάριο της Κομισιόν για επιστροφή σε μεγέθυνση 3% ετησίως το 2015-2018 ανατρέπεται.
