31 Αυγ. 2013 Τι συμβαίνει με την απασχόληση;
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 31/8/2013
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 31/8/2013
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, τον Μάιο του 2013 η ανεργία στην Ελλάδα συνέχισε την ανοδική τάση εξήντα συνεχών μηνών (με λίγες μικρές στάσεις, όπως τον Δεκέμβριο 2012), και πέντε συνεχών ετών, φθάνοντας το 27,6%. Καίτοι υπήρχε ελπίδα ότι τον Μάιο είτε δεν θα υπήρχε νέα αύξηση της ανεργίας, είτε η αύξηση θα ήταν πιο μικρή έναντι του προηγουμένου μηνός, εξαιτίας του θετικού πρόσημου στο ισοζύγιο προσλήψεων - απολύσεων, και καθώς τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2013 η συνολική απασχόληση είχε αυξηθεί, αυτό δεν συνέβη.
Η «μεγάλη εικόνα» για την απασχόληση και την ανεργία είναι ότι από το «υψηλό» απασχόλησης και το «χαμηλό» ανεργίας τον Μάιο του 2008 πλέον του ενός εκατομμυρίου οικονομικά ενεργοί πολίτες «μεταφέρθηκαν» από την απασχόληση στην ανεργία. Από τα 4,6 εκατομμύρια απασχολούμενους τον Μάιο (και τον Οκτώβριο) του 2008 έμειναν απασχολούμενοι τον Μάιο του 2013 κάτι λιγότεροι από 3,4 εκατομμύρια. Αναλόγως, οι 357 χιλιάδες άνεργοι του Μαΐου του 2008 έχουν πολλαπλασιασθεί τον Μάιο του 2013 στο «ιστορικό υψηλό» 1 εκατομμύριο 381 χιλιάδες.
Κρίσιμο ζήτημα για την οικονομία και την κοινωνία ήταν και είναι «να σπάσει» αυτή η συνεχής ανοδική τάση, και ο Μάιος του 2013 ήταν μια πρώτη ευκαιρία γι' αυτό. Παραδοσιακά (πριν από την κρίση και τη διαρθρωτική κατάρρευση της οικονομίας) στην ελληνική αγορά εργασίας, ο Μάιος ήταν μήνας που η ανεργία «γύριζε» προς τα κάτω, «μαζευόταν». Αυτό το φαινόμενο εξέλειπε τον Μάιο του 2010, όταν η ανεργία δεν μειώθηκε, αλλά ούτε και αυξήθηκε. Επίσης στον ετήσιο κύκλο η εποχική αύξηση της ανεργίας ερχόταν εκ νέου μετά τον Αύγουστο. Όμως από το 2010 το φαινόμενο επιτάθηκε, και μετά τον Αύγουστο - Σεπτέμβριο γίνονται μεγάλα άλματα της ανεργίας.
Κρίσιμο (και δύσκολο) ζήτημα πλέον είναι «να σπάσει» όχι μόνον η τάση αλλά και ο εποχικός κύκλος. Δεν «έσπασε» τον Μάιο του 2013 διότι καίτοι είχε προηγηθεί μικρή αύξηση της απασχόλησης και υπήρξε αύξηση των οικονομικά ενεργών που αναζητούσαν εργασία. Η συρρίκνωση των εισοδημάτων φέρνει στην αγορά εργασίας πολίτες που πριν (μπορούσαν και) επέλεγαν την αποχή. Οι επιδράσεις της κατάρρευσης είναι πλέον μεικτές και αντίρροπες. Εκτός από το δίπτυχο «απασχολούμενοι - άνεργοι» παίζει ρόλο και το τρίπτυχο «απασχολούμενοι - άνεργοι - οικονομικά ενεργοί και μη».
Η μεν υψηλή ανεργία αποθαρρύνει, και η μακροχρόνια ανεργία αποθαρρύνει περισσότερο, τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, η δε εισοδηματική ανάγκη και η συρρίκνωση λοιπών εισοδηματικών πηγών και κοινωνικών παροχών παρωθεί εκ νέου σε αναζήτηση εργασίας και εισοδήματος. Παρά την (αργόσυρτη) γήρανση του εργατικού δυναμικού και τα αλλεπάλληλα κύματα συνταξιοδοτήσεων (κυρίως στον δημόσιο τομέα), ο αριθμός των οικονομικά μη ενεργών συρρικνώθηκε από τα (πριν από την κρίση/κατάρρευση) 3,5 εκατομμύρια στα 3,3 εκατομμύρια τον Απρίλιο και τον Μάιο 2013. Η δε αδήλωτη εργασία «απογειώθηκε» και από κατηγορίες που πριν από την κατάρρευση «απείχαν» από την αγορά εργασίας.
