12/1/2013 «Σοβιετικές» μισθολογικές επιλογές
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 12/1/2013
Υστερα από αλλεπάλληλες αποτυχίες, κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας και σε συνθήκες δημοσιονομικής χρεοκοπίας, εισαγωγής κοινής λογικής και στοιχειώδους ελέγχου των μισθολογικών δαπανών του δημοσίου τομέα, στενού και ευρύτερου, η πολιτική μισθών στο Δημόσιο και ευρύτερα σε ΔΕΚΟ και ΝΠΙΔ εισήλθε εξ ανάγκης σε περίοδο «κεντρικού σχεδιασμού». Το εισαχθέν με τον νόμο 4024/2011 «ενιαίο μισθολόγιο» επεκτείνεται από 1.1.2013 και σε επιχειρήσεις-οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Οι περιπέτειες του λεγόμενου «ενιαίου μισθολογίου» στην Ελλάδα, ιδίως του κύκλου μετά τη μεταπολίτευση του 1974, συνιστούν μία ενδιαφέρουσα έως και σκανδαλιστική ιστορία. Φτιαχνόταν ένα «ενιαίο» μισθολόγιο σχεδόν κάθε δεκαετία (βλ. Ν. 1505/1984, Ν. 1586/1986, Ν. 2470/1997, Ν. 3205/ 2003). Η επίσης ενδιαφέρουσα προ-μεταπολιτευτική ιστορία του αρχίζει στην Ελλάδα του 1950 (βλ. Ν. 1811/1951 Υπαλληλικός Κώδικας). Αλλά τη 10ετία του 1980 οι «πειραματισμοί» επιτείνονται. Ωστόσο, δεν υπήρξε και δεν λειτούργησε «ενιαίο μισθολόγιο» έστω στην κεντρική διοίκηση.
Για να τηρηθεί η αρχή «ένα ενιαίο μισθολόγιο ανά 10ετία» ήρθε προς ψήφιση, υπό το βάρος της δημοσιονομικής χρεοκοπίας του 2009-2010, το νέο ενιαίο μισθολόγιο του Ν. 4024/2011, του οποίου η εφαρμογή είναι σε εξέλιξη και το οποίο από 1.1.2013 επεκτείνεται σε όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αιτία είναι η αποτυχία της εκεί εφαρμογής των προγενεστέρων μισθολογικών ρυθμίσεων και η ανάγκη του «μάζευε κι ας ειν' και ρώγες» στη συγκράτηση των ελλειμμάτων των επιχειρήσεων και οργανισμών του ευρύτερου δημοσίου τομέα μέσω του περιορισμού της μισθολογικής δαπάνης τους.
Και σε αυτόν τον τομέα οι εγχώριες δημόσιες πολιτικές «πιάστηκαν αδιάβαστες». Τα πρώτα δειλά -και αναποτελεσματικά- βήματα δημοσιονομικής προσαρμογής του 2009 και του 2010 δεν στράφηκαν κυρίως στην πλευρά των δαπανών, ούτε στον μισθολογικό εξορθολογισμό στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Προτίμησαν τους «συνήθεις» εύκολους στόχους. Κατ' ουσία η οικονομική πολιτική «σύρθηκε» στον περιορισμό του μισθολογικού κόστους του δημόσιου τομέα υπό την πίεση της τριμερούς Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ αλλά και της κοινής γνώμης.
Αυτό που έλειψε, και λείπει, από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής μισθών του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο και, τώρα, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, πέρα από τα διαρκώς υπερεπείγοντα δημοσιονομικά κίνητρα, ήταν και είναι η μεταρρυθμιστική λογική στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή, από αρμόδιους και συναρμόδιους υπουργούς και, κυρίως, διορισμένες διοικήσεις. Αυτό συνέβαλε στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό και στη συνεχή, συχνά ατελέσφορη, νομοθέτηση ρυθμίσεων για επίτευξη των μισθολογικών δημοσιονομικών στόχων.
Έτσι, από 1.1.2013 και το κεντρικό δημόσιο και το ευρύτερο δημόσιο είναι -και όσον αφορά την πολιτική μισθών- σε συνθήκες «κεντρικού σχεδιασμού», υπό το υπουργείο Οικονομικών/Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τα μισθολογικά, υπό το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για τα βαθμολογικά, και κοινές υπουργικές αποφάσεις να πρέπει να ρυθμίσουν εκ νέου σχεδόν «τα πάντα όλα».
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 12/1/2013
Υστερα από αλλεπάλληλες αποτυχίες, κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας και σε συνθήκες δημοσιονομικής χρεοκοπίας, εισαγωγής κοινής λογικής και στοιχειώδους ελέγχου των μισθολογικών δαπανών του δημοσίου τομέα, στενού και ευρύτερου, η πολιτική μισθών στο Δημόσιο και ευρύτερα σε ΔΕΚΟ και ΝΠΙΔ εισήλθε εξ ανάγκης σε περίοδο «κεντρικού σχεδιασμού». Το εισαχθέν με τον νόμο 4024/2011 «ενιαίο μισθολόγιο» επεκτείνεται από 1.1.2013 και σε επιχειρήσεις-οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Οι περιπέτειες του λεγόμενου «ενιαίου μισθολογίου» στην Ελλάδα, ιδίως του κύκλου μετά τη μεταπολίτευση του 1974, συνιστούν μία ενδιαφέρουσα έως και σκανδαλιστική ιστορία. Φτιαχνόταν ένα «ενιαίο» μισθολόγιο σχεδόν κάθε δεκαετία (βλ. Ν. 1505/1984, Ν. 1586/1986, Ν. 2470/1997, Ν. 3205/ 2003). Η επίσης ενδιαφέρουσα προ-μεταπολιτευτική ιστορία του αρχίζει στην Ελλάδα του 1950 (βλ. Ν. 1811/1951 Υπαλληλικός Κώδικας). Αλλά τη 10ετία του 1980 οι «πειραματισμοί» επιτείνονται. Ωστόσο, δεν υπήρξε και δεν λειτούργησε «ενιαίο μισθολόγιο» έστω στην κεντρική διοίκηση.
Για να τηρηθεί η αρχή «ένα ενιαίο μισθολόγιο ανά 10ετία» ήρθε προς ψήφιση, υπό το βάρος της δημοσιονομικής χρεοκοπίας του 2009-2010, το νέο ενιαίο μισθολόγιο του Ν. 4024/2011, του οποίου η εφαρμογή είναι σε εξέλιξη και το οποίο από 1.1.2013 επεκτείνεται σε όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αιτία είναι η αποτυχία της εκεί εφαρμογής των προγενεστέρων μισθολογικών ρυθμίσεων και η ανάγκη του «μάζευε κι ας ειν' και ρώγες» στη συγκράτηση των ελλειμμάτων των επιχειρήσεων και οργανισμών του ευρύτερου δημοσίου τομέα μέσω του περιορισμού της μισθολογικής δαπάνης τους.
Και σε αυτόν τον τομέα οι εγχώριες δημόσιες πολιτικές «πιάστηκαν αδιάβαστες». Τα πρώτα δειλά -και αναποτελεσματικά- βήματα δημοσιονομικής προσαρμογής του 2009 και του 2010 δεν στράφηκαν κυρίως στην πλευρά των δαπανών, ούτε στον μισθολογικό εξορθολογισμό στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Προτίμησαν τους «συνήθεις» εύκολους στόχους. Κατ' ουσία η οικονομική πολιτική «σύρθηκε» στον περιορισμό του μισθολογικού κόστους του δημόσιου τομέα υπό την πίεση της τριμερούς Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ αλλά και της κοινής γνώμης.
Αυτό που έλειψε, και λείπει, από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής μισθών του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο και, τώρα, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, πέρα από τα διαρκώς υπερεπείγοντα δημοσιονομικά κίνητρα, ήταν και είναι η μεταρρυθμιστική λογική στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή, από αρμόδιους και συναρμόδιους υπουργούς και, κυρίως, διορισμένες διοικήσεις. Αυτό συνέβαλε στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό και στη συνεχή, συχνά ατελέσφορη, νομοθέτηση ρυθμίσεων για επίτευξη των μισθολογικών δημοσιονομικών στόχων.
Έτσι, από 1.1.2013 και το κεντρικό δημόσιο και το ευρύτερο δημόσιο είναι -και όσον αφορά την πολιτική μισθών- σε συνθήκες «κεντρικού σχεδιασμού», υπό το υπουργείο Οικονομικών/Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τα μισθολογικά, υπό το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για τα βαθμολογικά, και κοινές υπουργικές αποφάσεις να πρέπει να ρυθμίσουν εκ νέου σχεδόν «τα πάντα όλα».
