19 Νοεμβρίου 2016 Επιχειρηματικότητα παραγωγής και εξαγωγών
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 19/11/2016
Δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις χάθηκαν από την έναρξη της οικονομικής συρρίκνωσης το 2008 και από την έναρξη της οικονομικής κατάρρευσης το 2009. Και συνεχίζουν να χάνονται. Το να χάνονται επιχειρήσεις είναι φαινόμενο που συμβαίνει και σε συνθήκες οικονομικής μεγέθυνσης και ανάπτυξης, αλλά το να χάνονται τόσες πολλές και το ισοζύγιο να παραμένει τόσο αρνητικό, είναι μία διαδικασία που συνδέεται ευθέως με την διαδικασία παραγωγικής κατάρρευσης.
Παραγωγικής κατάρρευσης που έλαβε χώρα τουλάχιστον την τελευταία δεκαπενταετία, ακόμη και όταν το 2000-2008 ο αριθμός των επιχειρήσεων αυξανόταν. Τότε ο αριθμός των επιχειρήσεων αυξανόταν, αλλά η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας και της χώρας συρρικνωνόταν. Γιατί συρρικνωνόταν οι επιχειρήσεις παραγωγής διεθνώς εμπορευσίμων αγαθών και υπηρεσιών. Και αυξανόταν οι επιχειρήσεις των διεθνώς μη εμπορευσίμων αγαθών και υπηρεσιών. Τώρα, εδώ και μία οκταετία και αυτός ο τομέας έχει καταρρεύσει.
Η παραγωγική ανασυγκρότηση κάθε άλλο παρά ισοδυναμεί με αναγέννηση των επιχειρήσεων που χάθηκαν στους κλάδους που συρρικνώθηκαν. Οι «ένδοξες» (ελέω ακατάσχετου δημοσίου και ιδιωτικού δανεισμού) εποχές του λιανικού εμπορίου, των κατασκευών, των προστατευμένων υπηρεσιών παρήλθαν ανεπιστρεπτί. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας και της ελληνικής οικονομίας εάν είναι να επιχειρηθεί και να προωθηθεί χρειάζεται, προϋποθέτει, επιχειρήσεις παραγωγής και εξαγωγών και όχι επιχειρήσεις εισαγωγών και κατανάλωσης.
Διαφέρουν ριζικά οι μεν από τις δε. Το ίδιο ισχύει ακόμη περισσότερο για την επιχειρηματικότητα. Χρειαζόμαστε ως κοινωνία και ως οικονομία επιχειρηματικότητα παραγωγής και εξαγωγών. Υφίσταται ήδη ένας «ηρωικός» πυρήνας, παλαιός και νέος. Αυτός πρέπει να ενισχυθεί και να πολλαπλασιασθεί. Για να γίνει αυτό ίσως πρέπει να ξαναπιάσουμε την συζήτηση για την επιχειρηματικότητα από την αρχή.
Ενώ η έννοια της επιχείρησης και του επιχειρηματία συναντώνται επί μακρόν ως κεντρικές έννοιες στην οικονομική θεωρία και ανάλυση, δεν ισχύει το ίδιο με την επιχειρηματικότητα, η οποία αν και εντοπίζεται στην κλασσική οικονομική ανάλυση δεν έχει την κεντρική σημασία που έχει λάβει τις τελευταίες δεκαετίες. Η έννοια της επιχειρηματικότητας άρχισε να αποκτά κεντρική σημασία τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, ξεκινώντας κυρίως από τις ΗΠΑ, ταυτόχρονα και παράλληλα με την ανάδυση της εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα.
Σύγχρονες γόνιμες απόψεις σχετικά με την έννοια της επιχειρηματικότητας έχουν τις αρχές και τις θεμελιώσεις τους σε κλασικούς συγγραφείς της πολιτικής οικονομίας όπως ο Turgot και ο Say. Γι αυτούς ο επιχειρηματίας είναι κάτι διαφορετικό από τον καπιταλιστή. Ο καπιταλιστής αναλαμβάνει κυρίως το ρίσκο της αβέβαιης έκβασης της επένδυσης και το κέρδος αυτής. Ο επιχειρηματίας αποκτά και οργανώνει παραγωγικούς συντελεστές για να δημιουργήσει αξία. Ή σε εξίσου κλασικούς συγγραφείς όπως ο Cantillon και ο Schumpeter, που θεωρούν ότι ο επιχειρηματίας είναι ένας καινοτόμος και με αυτήν την έννοια είναι ένα σχετικά εξαιρετικό άτομο που αλλάζει, δηλαδή μεταμορφώνει, την οικονομία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Η έννοια της επιχειρηματικότητας μπορεί να συνοψισθεί στην ανακάλυψη, τον εντοπισμό και την αξιοποίηση ευκαιριών και δυνατοτήτων για την παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 19/11/2016
Δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις χάθηκαν από την έναρξη της οικονομικής συρρίκνωσης το 2008 και από την έναρξη της οικονομικής κατάρρευσης το 2009. Και συνεχίζουν να χάνονται. Το να χάνονται επιχειρήσεις είναι φαινόμενο που συμβαίνει και σε συνθήκες οικονομικής μεγέθυνσης και ανάπτυξης, αλλά το να χάνονται τόσες πολλές και το ισοζύγιο να παραμένει τόσο αρνητικό, είναι μία διαδικασία που συνδέεται ευθέως με την διαδικασία παραγωγικής κατάρρευσης.
Παραγωγικής κατάρρευσης που έλαβε χώρα τουλάχιστον την τελευταία δεκαπενταετία, ακόμη και όταν το 2000-2008 ο αριθμός των επιχειρήσεων αυξανόταν. Τότε ο αριθμός των επιχειρήσεων αυξανόταν, αλλά η παραγωγική δυνατότητα της οικονομίας και της χώρας συρρικνωνόταν. Γιατί συρρικνωνόταν οι επιχειρήσεις παραγωγής διεθνώς εμπορευσίμων αγαθών και υπηρεσιών. Και αυξανόταν οι επιχειρήσεις των διεθνώς μη εμπορευσίμων αγαθών και υπηρεσιών. Τώρα, εδώ και μία οκταετία και αυτός ο τομέας έχει καταρρεύσει.
Η παραγωγική ανασυγκρότηση κάθε άλλο παρά ισοδυναμεί με αναγέννηση των επιχειρήσεων που χάθηκαν στους κλάδους που συρρικνώθηκαν. Οι «ένδοξες» (ελέω ακατάσχετου δημοσίου και ιδιωτικού δανεισμού) εποχές του λιανικού εμπορίου, των κατασκευών, των προστατευμένων υπηρεσιών παρήλθαν ανεπιστρεπτί. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας και της ελληνικής οικονομίας εάν είναι να επιχειρηθεί και να προωθηθεί χρειάζεται, προϋποθέτει, επιχειρήσεις παραγωγής και εξαγωγών και όχι επιχειρήσεις εισαγωγών και κατανάλωσης.
Διαφέρουν ριζικά οι μεν από τις δε. Το ίδιο ισχύει ακόμη περισσότερο για την επιχειρηματικότητα. Χρειαζόμαστε ως κοινωνία και ως οικονομία επιχειρηματικότητα παραγωγής και εξαγωγών. Υφίσταται ήδη ένας «ηρωικός» πυρήνας, παλαιός και νέος. Αυτός πρέπει να ενισχυθεί και να πολλαπλασιασθεί. Για να γίνει αυτό ίσως πρέπει να ξαναπιάσουμε την συζήτηση για την επιχειρηματικότητα από την αρχή.
Ενώ η έννοια της επιχείρησης και του επιχειρηματία συναντώνται επί μακρόν ως κεντρικές έννοιες στην οικονομική θεωρία και ανάλυση, δεν ισχύει το ίδιο με την επιχειρηματικότητα, η οποία αν και εντοπίζεται στην κλασσική οικονομική ανάλυση δεν έχει την κεντρική σημασία που έχει λάβει τις τελευταίες δεκαετίες. Η έννοια της επιχειρηματικότητας άρχισε να αποκτά κεντρική σημασία τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, ξεκινώντας κυρίως από τις ΗΠΑ, ταυτόχρονα και παράλληλα με την ανάδυση της εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα.
Σύγχρονες γόνιμες απόψεις σχετικά με την έννοια της επιχειρηματικότητας έχουν τις αρχές και τις θεμελιώσεις τους σε κλασικούς συγγραφείς της πολιτικής οικονομίας όπως ο Turgot και ο Say. Γι αυτούς ο επιχειρηματίας είναι κάτι διαφορετικό από τον καπιταλιστή. Ο καπιταλιστής αναλαμβάνει κυρίως το ρίσκο της αβέβαιης έκβασης της επένδυσης και το κέρδος αυτής. Ο επιχειρηματίας αποκτά και οργανώνει παραγωγικούς συντελεστές για να δημιουργήσει αξία. Ή σε εξίσου κλασικούς συγγραφείς όπως ο Cantillon και ο Schumpeter, που θεωρούν ότι ο επιχειρηματίας είναι ένας καινοτόμος και με αυτήν την έννοια είναι ένα σχετικά εξαιρετικό άτομο που αλλάζει, δηλαδή μεταμορφώνει, την οικονομία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Η έννοια της επιχειρηματικότητας μπορεί να συνοψισθεί στην ανακάλυψη, τον εντοπισμό και την αξιοποίηση ευκαιριών και δυνατοτήτων για την παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
