20 Δεκεμβρίου 2014 Μας βουλιάζει ακόμα το κρατι(κομματι)κό άχθος
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 20/12/2014
Το πολιτ(ευτ)ικό μας σύστημα κινείται πλέον σε γνώριμα πεδία: εκλογολογεί (άρχισε από πέρυσι τέτοια εποχή ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου 2014), θυσιολογεί προς τους έξω, σωτηριολογεί προς τους μέσα, κινδυνολογεί προς τους (πολιτ(ευτ)ικά) απέναντι. Και φέρνει τους πολίτες σε γνώριμα, προ διετίας, πεδία: και ο τελευταίος μικροκαταθέτης συζητά δημοσίως στα γκισέ των τραπεζών και στις δημόσιες συγκοινωνίες τις επιλογές του money market για να προστατεύσει τις μικροαποταμιεύσεις του!
Σε αυτήν την «ωραία ατμόσφαιρα» οι αμφιβολίες για την οικονομική ευστάθεια της χώρας είναι σοβαρές. Κυρίως γιατί η οικονομία, που «γύρισε στην ανάπτυξη», φλερτάρει με ένα μοναδικό για δεκαετίες φαινόμενο: μεγενθύνεται αθροίζοντας μικρότερο ΑΕΠ λόγω του φαινομένου του αντιπληθωρισμού. Στο παράδοξο της μεγέθυνσης με μείωση του ΑΕΠ συνοψίζεται η φύση του προβλήματος της ελληνικής οικονομίας («παγίδα χρέους») που βρίσκεται έξω και πέρα από το δημοκοπικό διαγωνιστικό δίπτυχο της εποχής «διώχνω τους δανειστές - σχίζω το Μνημόνιο», και όλα τα τρέχοντα συμπαρομαρτούντα του.
Ο αντιπληθωρισμός, εάν παραμείνει, μειώνει τα ονομαστικά δημόσια έσοδα, ενώ αυξάνει την ποσοστιαία επιβάρυνση από τους τόκους του δημοσίου χρέους, και το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ. Επιβαρύνοντας τους ιδιώτες στην εξυπηρέτηση των δανείων τους, δεν βοηθά στην ανάπτυξη, ούτε στην αντιμετώπιση της γενικής δυσπραγίας. Η μείωση του ονομαστικού ΑΕΠ συνεπάγεται μεταφορά πραγματικού εισοδήματος από εκείνους που πληρώνουν φόρους σε εκείνους που πληρώνονται από το Δημόσιο σε σταθερές τιμές: κι αυτό είναι ευεργετικό μεν για τους χαμηλοσυνταξιούχους, καταντά δε εξοργιστικό όταν αφορά τους τροφίμους του πελατειακού συστήματος και τους νομείς των «ευγενών» ταμείων και κλάδων.
Σε συνθήκες υψηλής και αυξανόμενης δανειακής επιβάρυνσης ελλοχεύει ο κίνδυνος της «αντιπληθωριστικής σπείρας»: η αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους επιφέρει πτωχεύσεις και ρευστοποιήσεις που, μειώνοντας την οικονομική δραστηριότητα, πιέζουν καθοδικά το επίπεδο των τιμών με αποτέλεσμα, δεδομένου ότι τα χρέη παραμένουν σε (σταθερά) ονομαστικά μεγέθη, νέες χρεοκοπίες όσων τα ονομαστικά εισοδήματα μειώνονται και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους- και ούτω καθ' εξής. Αυτή η διαδικασία είναι μπροστά μας ...
Ο αντιπληθωρισμός, σε συνδυασμό με το υπάρχον δανειακό άχθος, αυξάνουν συνεχώς την πραγματική επιβάρυνση της οικονομίας σε τοκοχρεολύσια και, απαντλώντας το σύνολο των διαθέσιμων πόρων, ουσιαστικά αποτρέπουν κάθε δυνατότητα επένδυσης, ενώ ο υπερχρεωμένος τομέας των «διεθνώς μη εμπορευσίμων», που είναι εκείνος που δεν μπορεί να αντλήσει κανένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα από τον αντιπληθωρισμό, ήταν είναι και παραμένει διογκωμένος σε μεγέθη πραγματικής κακοπλασίας, καλύπτοντας το 80% του ΑΕΠ.
Εναπομένουσα επιλογή είναι μία ριζοσπαστική πολιτική εντός και εκτός της χώρας, με στόχο την μείωση των ονομαστικών μεγεθών των δαπανών και του χρέους, ιδιωτικού και δημόσιου, με ενέργειες όπως: α) απαλλαγή του δημόσιου τομέα από τις θηριώδεις πελατειακές επιβαρύνσεις, β) δραστική διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων -αλλά και των εξυπηρετούμενων, γ) διευθέτηση-απομείωση του εξωτερικού δημόσιου χρέους, και δ) ορθολογικοποίηση -προς την κατεύθυνση και της κοινωνικής δικαιοσύνης- της δαπάνης για συντάξεις.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 20/12/2014
Το πολιτ(ευτ)ικό μας σύστημα κινείται πλέον σε γνώριμα πεδία: εκλογολογεί (άρχισε από πέρυσι τέτοια εποχή ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου 2014), θυσιολογεί προς τους έξω, σωτηριολογεί προς τους μέσα, κινδυνολογεί προς τους (πολιτ(ευτ)ικά) απέναντι. Και φέρνει τους πολίτες σε γνώριμα, προ διετίας, πεδία: και ο τελευταίος μικροκαταθέτης συζητά δημοσίως στα γκισέ των τραπεζών και στις δημόσιες συγκοινωνίες τις επιλογές του money market για να προστατεύσει τις μικροαποταμιεύσεις του!
Σε αυτήν την «ωραία ατμόσφαιρα» οι αμφιβολίες για την οικονομική ευστάθεια της χώρας είναι σοβαρές. Κυρίως γιατί η οικονομία, που «γύρισε στην ανάπτυξη», φλερτάρει με ένα μοναδικό για δεκαετίες φαινόμενο: μεγενθύνεται αθροίζοντας μικρότερο ΑΕΠ λόγω του φαινομένου του αντιπληθωρισμού. Στο παράδοξο της μεγέθυνσης με μείωση του ΑΕΠ συνοψίζεται η φύση του προβλήματος της ελληνικής οικονομίας («παγίδα χρέους») που βρίσκεται έξω και πέρα από το δημοκοπικό διαγωνιστικό δίπτυχο της εποχής «διώχνω τους δανειστές - σχίζω το Μνημόνιο», και όλα τα τρέχοντα συμπαρομαρτούντα του.
Ο αντιπληθωρισμός, εάν παραμείνει, μειώνει τα ονομαστικά δημόσια έσοδα, ενώ αυξάνει την ποσοστιαία επιβάρυνση από τους τόκους του δημοσίου χρέους, και το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ. Επιβαρύνοντας τους ιδιώτες στην εξυπηρέτηση των δανείων τους, δεν βοηθά στην ανάπτυξη, ούτε στην αντιμετώπιση της γενικής δυσπραγίας. Η μείωση του ονομαστικού ΑΕΠ συνεπάγεται μεταφορά πραγματικού εισοδήματος από εκείνους που πληρώνουν φόρους σε εκείνους που πληρώνονται από το Δημόσιο σε σταθερές τιμές: κι αυτό είναι ευεργετικό μεν για τους χαμηλοσυνταξιούχους, καταντά δε εξοργιστικό όταν αφορά τους τροφίμους του πελατειακού συστήματος και τους νομείς των «ευγενών» ταμείων και κλάδων.
Σε συνθήκες υψηλής και αυξανόμενης δανειακής επιβάρυνσης ελλοχεύει ο κίνδυνος της «αντιπληθωριστικής σπείρας»: η αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους επιφέρει πτωχεύσεις και ρευστοποιήσεις που, μειώνοντας την οικονομική δραστηριότητα, πιέζουν καθοδικά το επίπεδο των τιμών με αποτέλεσμα, δεδομένου ότι τα χρέη παραμένουν σε (σταθερά) ονομαστικά μεγέθη, νέες χρεοκοπίες όσων τα ονομαστικά εισοδήματα μειώνονται και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους- και ούτω καθ' εξής. Αυτή η διαδικασία είναι μπροστά μας ...
Ο αντιπληθωρισμός, σε συνδυασμό με το υπάρχον δανειακό άχθος, αυξάνουν συνεχώς την πραγματική επιβάρυνση της οικονομίας σε τοκοχρεολύσια και, απαντλώντας το σύνολο των διαθέσιμων πόρων, ουσιαστικά αποτρέπουν κάθε δυνατότητα επένδυσης, ενώ ο υπερχρεωμένος τομέας των «διεθνώς μη εμπορευσίμων», που είναι εκείνος που δεν μπορεί να αντλήσει κανένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα από τον αντιπληθωρισμό, ήταν είναι και παραμένει διογκωμένος σε μεγέθη πραγματικής κακοπλασίας, καλύπτοντας το 80% του ΑΕΠ.
Εναπομένουσα επιλογή είναι μία ριζοσπαστική πολιτική εντός και εκτός της χώρας, με στόχο την μείωση των ονομαστικών μεγεθών των δαπανών και του χρέους, ιδιωτικού και δημόσιου, με ενέργειες όπως: α) απαλλαγή του δημόσιου τομέα από τις θηριώδεις πελατειακές επιβαρύνσεις, β) δραστική διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων -αλλά και των εξυπηρετούμενων, γ) διευθέτηση-απομείωση του εξωτερικού δημόσιου χρέους, και δ) ορθολογικοποίηση -προς την κατεύθυνση και της κοινωνικής δικαιοσύνης- της δαπάνης για συντάξεις.
