12 Ιουλίου 2014 Είναι ανακτήσιμες οι χαμένες θέσεις εργασίας;
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 12/7/2014
Είναι «καλό νέο» ότι το ποσοστό της ανεργίας το α' τετράμηνο του 2014 σταμάτησε να αυξάνεται και σταθεροποιήθηκε στο 27,3% (Ιανουάριος 2014: 27,2%, Φεβρουάριος - Μάρτιος - Απρίλιος: 27,3%), αν λάβουμε υπόψιν ότι την αντίστοιχη περυσινή περίοδο συνέχιζε αυξανόμενη (Ιανουάριος 2013: 26,9%, Απρίλιος 2013: 27,5%). Είναι «κακό νέο» η σταθεροποίηση του ποσοστού ανεργίας σε υψηλότατα ποσοστά και η μικρή μείωση του αριθμού των ανέργων στον βαθμό που συνδέονται αμφότερες με μείωση της απασχόλησης.
Άλλη όψη του βαθέως παραγωγικού προβλήματος στην ελληνική οικονομία, είναι το βαθύ διαρθρωτικό πρόβλημα στην ελληνική αγορά εργασίας. Η διάγνωση και η κατανόησή του προϋποθέτει να δει κανείς πέρα από τις μηνιαίες μικροδιακυμάνσεις απασχόλησης και ανεργίας. Αποτελεσματικές πολιτικές για την απασχόληση μπορούν να υπάρξουν μόνον εάν βασίζονται σε ορθή διάγνωση και σε κατανόηση του τι, και γιατί, συμβαίνει στην ελληνική αγορά εργασίας. Κατανόηση που παρά τη σχετική φιλολογία, δυστυχώς, ακόμη απουσιάζει.
Υψηλή ανεργία των νέων και συνεχής αύξηση του ποσοστού της μακροχρόνιας ανεργίας είναι δύο από τα συμπτώματα κατάρρευσης στην αγορά εργασίας την περίοδο 2008-2013, τα οποία υποδεικνύουν το «μπλοκάρισμά» της, και την καθιστούν αποκλίνουσα έναντι άλλων χωρών της Ε.Ε. Έχουμε αναφερθεί σε αυτά (βλ. ΗτΣ, 23/11/2013, 26/4/2014, 6/6/2014). Είναι διαδικασίες που καταλήγουν, και οι δύο, στην αργόσυρτη αλλά συνεχή αύξηση των οικονομικά ανενεργών σε παραγωγικές ηλικίες: οι μεν δεν κατορθώνουν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και στην απασχόληση, οι δε αποθαρρύνονται και αποχωρούν.
Την περίοδο 2008-2013 χάθηκαν ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας, δηλαδή το 1/5 αυτών, έχουμε αναφερθεί σε ποιους κλάδους (βλ. ΗτΣ, 21/9/2013). Πρόσθετο χαρακτηριστικό αυτών των εξελίξεων στην ελληνική αγορά εργασίας είναι ότι από την υψηλή ανεργία πλήττονται αναλογικά περισσότερο οι κατέχοντες μέση εκπαίδευση (ανεργία άνω του 31%), και κατά τι λιγότερο οι κατέχοντες βασική εκπαίδευση (29%), φαινόμενο που δεν παρατηρείται συνολικά στην Ε.Ε., ούτε σε άλλες χώρες του Νότου.
Επίσης το μεγαλύτερο μέρος των θέσεων εργασίας που χάθηκαν την περίοδο 2008-2013 αφορούσε επαγγέλματα μεσαίας ειδίκευσης, κυρίως ειδικευμένους τεχνίτες όπου η απασχόληση μειώθηκε κατά 46%, και υπαλλήλους γραφείου και χειριστές που μειώθηκε κατά 30%. Όχι ότι η κατάρρευση δεν έπληξε και τεχνολόγους ή διευθυντικά στελέχη, όπου οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν κατά 20%.
Αυτή η κατάρρευση της απασχόλησης δεν είναι αποτέλεσμα του ότι χάθηκαν κάποιες θέσεις εργασίας στις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Μεταξύ 2008-2013 χάθηκαν «αύτανδρες» πάνω από το 37% των επιχειρήσεων του 2008. Ενώ και αυτές που «επέζησαν» έχασαν, λιγότερες ή περισσότερες, θέσεις εργασίας. Πρόκειται για ένα ολόκληρο αντιπαραγωγικό μοντέλο που κατέρρευσε, κυρίως στους τομείς των διεθνώς μη εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά όχι αποκλειστικά σε αυτούς, όπου είχε προσανατολισθεί μεγάλο μέρος του εγχωρίου ανθρωπίνου κεφαλαίου. Κι αυτές οι θέσεις εργασίας με τις προηγούμενες ειδικότητες δεν είναι ανακτήσιμες εκεί που υπήρχαν.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 12/7/2014
Είναι «καλό νέο» ότι το ποσοστό της ανεργίας το α' τετράμηνο του 2014 σταμάτησε να αυξάνεται και σταθεροποιήθηκε στο 27,3% (Ιανουάριος 2014: 27,2%, Φεβρουάριος - Μάρτιος - Απρίλιος: 27,3%), αν λάβουμε υπόψιν ότι την αντίστοιχη περυσινή περίοδο συνέχιζε αυξανόμενη (Ιανουάριος 2013: 26,9%, Απρίλιος 2013: 27,5%). Είναι «κακό νέο» η σταθεροποίηση του ποσοστού ανεργίας σε υψηλότατα ποσοστά και η μικρή μείωση του αριθμού των ανέργων στον βαθμό που συνδέονται αμφότερες με μείωση της απασχόλησης.
Άλλη όψη του βαθέως παραγωγικού προβλήματος στην ελληνική οικονομία, είναι το βαθύ διαρθρωτικό πρόβλημα στην ελληνική αγορά εργασίας. Η διάγνωση και η κατανόησή του προϋποθέτει να δει κανείς πέρα από τις μηνιαίες μικροδιακυμάνσεις απασχόλησης και ανεργίας. Αποτελεσματικές πολιτικές για την απασχόληση μπορούν να υπάρξουν μόνον εάν βασίζονται σε ορθή διάγνωση και σε κατανόηση του τι, και γιατί, συμβαίνει στην ελληνική αγορά εργασίας. Κατανόηση που παρά τη σχετική φιλολογία, δυστυχώς, ακόμη απουσιάζει.
Υψηλή ανεργία των νέων και συνεχής αύξηση του ποσοστού της μακροχρόνιας ανεργίας είναι δύο από τα συμπτώματα κατάρρευσης στην αγορά εργασίας την περίοδο 2008-2013, τα οποία υποδεικνύουν το «μπλοκάρισμά» της, και την καθιστούν αποκλίνουσα έναντι άλλων χωρών της Ε.Ε. Έχουμε αναφερθεί σε αυτά (βλ. ΗτΣ, 23/11/2013, 26/4/2014, 6/6/2014). Είναι διαδικασίες που καταλήγουν, και οι δύο, στην αργόσυρτη αλλά συνεχή αύξηση των οικονομικά ανενεργών σε παραγωγικές ηλικίες: οι μεν δεν κατορθώνουν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και στην απασχόληση, οι δε αποθαρρύνονται και αποχωρούν.
Την περίοδο 2008-2013 χάθηκαν ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας, δηλαδή το 1/5 αυτών, έχουμε αναφερθεί σε ποιους κλάδους (βλ. ΗτΣ, 21/9/2013). Πρόσθετο χαρακτηριστικό αυτών των εξελίξεων στην ελληνική αγορά εργασίας είναι ότι από την υψηλή ανεργία πλήττονται αναλογικά περισσότερο οι κατέχοντες μέση εκπαίδευση (ανεργία άνω του 31%), και κατά τι λιγότερο οι κατέχοντες βασική εκπαίδευση (29%), φαινόμενο που δεν παρατηρείται συνολικά στην Ε.Ε., ούτε σε άλλες χώρες του Νότου.
Επίσης το μεγαλύτερο μέρος των θέσεων εργασίας που χάθηκαν την περίοδο 2008-2013 αφορούσε επαγγέλματα μεσαίας ειδίκευσης, κυρίως ειδικευμένους τεχνίτες όπου η απασχόληση μειώθηκε κατά 46%, και υπαλλήλους γραφείου και χειριστές που μειώθηκε κατά 30%. Όχι ότι η κατάρρευση δεν έπληξε και τεχνολόγους ή διευθυντικά στελέχη, όπου οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν κατά 20%.
Αυτή η κατάρρευση της απασχόλησης δεν είναι αποτέλεσμα του ότι χάθηκαν κάποιες θέσεις εργασίας στις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Μεταξύ 2008-2013 χάθηκαν «αύτανδρες» πάνω από το 37% των επιχειρήσεων του 2008. Ενώ και αυτές που «επέζησαν» έχασαν, λιγότερες ή περισσότερες, θέσεις εργασίας. Πρόκειται για ένα ολόκληρο αντιπαραγωγικό μοντέλο που κατέρρευσε, κυρίως στους τομείς των διεθνώς μη εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά όχι αποκλειστικά σε αυτούς, όπου είχε προσανατολισθεί μεγάλο μέρος του εγχωρίου ανθρωπίνου κεφαλαίου. Κι αυτές οι θέσεις εργασίας με τις προηγούμενες ειδικότητες δεν είναι ανακτήσιμες εκεί που υπήρχαν.
