Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013

Αναλύσεις: Κρατιστές που ταλαιπωρούν τους πολίτες

30 Νοεμ. 2013 Κρατιστές που ταλαιπωρούν τους πολίτες

Ημερησία  του Σαββάτου - Οικονομία, 30/11/2013

Χρόνια τώρα, πριν από την τεχνική χρεοκοπία του 2010 και έκτοτε, η ελληνική κοινωνία και πολιτική απέφυγε να αντιμετωπίσει ευθέως την παθογένεια που μοιάζει συστατικό στοιχείο της, και αφορά τον ρόλο του ελληνικού δημόσιου τομέα στην ευημερία των Ελλήνων πολιτών μέσω της παροχής δημοσίων αγαθών και υπηρεσιών.
 
Έχει την πρωτοκαθεδρία ο δικαιούχος πολίτης ή, εντέλει την πρωτοκαθεδρία έχει ο επιφορτισμένος δημόσιος, ή ο ιδιωτικοδημόσιος (που αφορά εκτενείς και βασικούς τομείς δημοσίων αγαθών - υγεία, παιδεία, κ.λπ.), πάροχος αυτών των δημοσίων αγαθών και υπηρεσιών;

Μπορεί αυτό το Δημόσιο με τους πόρους που διαθέτει να παρέχει στους πολίτες τις υπηρεσίες που οφείλει, βοηθώντας τους να αυξήσουν το βιοτικό τους επίπεδο και το αίσθημα ασφάλειάς τους, χωρίς καν να επιβάλλεται η αύξηση του ονομαστικού (ή ο περιορισμός του διαθεσίμου) εισοδήματός τους;
 
Το ζήτημα αναδεικνύεται υπό το βάρος αδήριτων οικονομικών περιορισμών που υφίστανται λόγω της χρεοκοπίας, δηλαδή του γεγονότος ότι το ελληνικό δημόσιο κατέστη αφερέγγυο να δύναται να δανείζεται στις διεθνείς αγορές ώστε να χρηματοδοτεί τα χρόνια ελλείμματά του, όπως είχε (καλο)μάθει στο παρελθόν. Αναδεικνύεται με δεδομένη την ασυμφωνία της ελληνικής κοινωνίας ως προς το θεμελιώδες ζήτημα εάν και ποιος πρέπει να πληρώνει φόρους, εάν και ποιες δημόσιες δαπάνες και παροχές πρέπει να χρηματοδοτούνται.
 
Το ζήτημα καθίσταται κρισιμότερο υπό το βάρος των αδήριτων εισοδηματικών περιορισμών που αντιμετωπίζουν οι πολίτες ερχόμενοι αντιμέτωποι με την ανεργία και την κοινωνική αποδιάρθρωση στο εσωτερικό της χώρας. Απολαμβάνουν οι Ελληνες πολίτες δημοσίων υπηρεσιών αναλόγως των φόρων που πληρώνουν (όσοι πληρώνουν και όσο πληρώνουν), αναλόγως των φόρων που εισπράττει το ελληνικό δημόσιο (όσους εισπράττει, όπως τους εισπράττει και από όσους τους εισπράττει);
 
Μία πλευρά της ευρύτατης ασυμφωνίας για τον εάν η φορολογία στην χώρα είναι υψηλή ή χαμηλή, και για το πώς αυτή κατανέμεται, έχει να κάνει με την χαμηλή κοινωνική ανταποδοτικότητα των φόρων και των δημοσίων δαπανών. Τα παραδείγματα πλείστα, με κορυφαίο, που πλέον αποτελεί κοινή παραδοχή, αυτό της αποτελεσματικότητας των αυξανόμενων κατά την περίοδο 2000-2009 κοινωνικών δαπανών, οι οποίες ωστόσο δεν απομείωναν ούτε τον κίνδυνο φτώχειας, ούτε την κατάσταση ένδειας των κοινωνικά περισσότερο αδυνάτων.
 
Δυστυχώς τα πράγματα είναι απλά. Το δημόσιο και το κοινωνικό συμφέρον δεν ταυτίζεται με το συμφέρον όσων έχουν επιφορτισθεί με το έργο της παραγωγής και της παροχής των δημοσίων αγαθών και υπηρεσιών. Αυτή η διακριτή κατηγορία συμφερόντων, η οποία δεν ταυτίζεται με το συμφέρον των πολιτών, μπορεί να ονομασθεί και να «χαρτογραφηθεί».
 
Είναι η κατηγορία των κρατιστών. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν επιφορτισθεί ή αναλάβει την παραγωγή και την παροχή των δημοσίων αγαθών, είναι στο Δημόσιο, αλλά, κυρίως είναι και στο Δημόσιο, ασκώντας από ετών εδραιωμένες ιδιωτικοδημόσιες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών, δηλαδή και για το δημόσιο αλλά και ιδιωτικά, και «ταλαιπωρούν» τους πολίτες υπό οποιαδήποτε ιδιότητα.