18 Φεβρουαρίου 2017 Η υποκριτική και στείρα μεταπολίτευση
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 18/2/2017
Την 6η Φεβρουαρίου είχα την τύχη να παρακολουθήσω την εξαιρετική χορωδιακή παρουσίαση τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη από δέκα δημοτικές χορωδίες (της Κέρκυρας, της Λάρισας, της Κεφαλονιάς, της Κορίνθου, της Τρίπολης, της Χίου, της Φλώρινας, της Αγίας Παρασκευής, της Κηφισιάς, και της ενορίας Αγίου Παντελεήμονος οδού Αχαρνών) συνοδευόμενες από συμφωνική μαντολινάτα με κεφαλλονίτικες/επτανησιακές ρίζες. Εξ ου και ο τίτλος της εκδήλωσης «Όλη η Ελλάδα για τον Μίκη».
Στα τριάντα τρία τραγούδια του προγράμματος ήταν και το «τραγούδι της ξενιτιάς» σε στίχους του Ερρίκου Θαλασσινού από τη μουσικοθεατρική παράσταση «Όμορφη Πόλη» του 1962. (Τα 26 από τα 33 τραγούδια ήταν της μαγικής περιόδου 1960 - 1965). Από τα ωραιότερα τραγούδια για το φαινόμενο της μεταπολεμικής μαζικής μετανάστευσης των Ελλήνων. Καθιερώθηκε απ’ όταν πρωτοτραγουδήθηκε, επανήλθε στην μεταπολίτευση ως ένα από τα κλασσικά τραγούδια συναυλιών, πολιτικών εκδηλώσεων, συγκεντρώσεων, κ.ο.κ.
Υποθέτω ότι οι περισσότεροι κάτι καταλάβαιναν για το τι άκουγαν και το τι τραγουδούσαν. Η ξενιτιά στο τραγούδι του 1962 ήταν εντέλει το ευρύτατο φαινόμενο της μετανάστευσης σχεδόν 1,2 εκατομμυρίων Ελλήνων σε περίοδο δυόμισι δεκαετιών, από το 1950 έως το 1974, την μεταπολίτευση. Το μεγαλύτερο μέρος, σχεδόν το 55% του συνόλου μετανάστευσε τη δεκαετία του 1960. Πάνω από 8 στους 10 μετανάστες όλης της περιόδου ήταν ηλικίας 15 έως 44 ετών. Αυτό το φαινόμενο εξόρκιζαν τα χείλη των χιλιάδων που το τραγούδαγαν στις πολιτικές και στις κοινωνικές εκδηλώσεις μετά την μεταπολίτευση.
«Φεγγάρι μάγια μού ’κανες και περπατώ στα ξένα» έγραψε ο ποιητής, αλλά σε κάθε ιδεολογική εκδοχή της μεταπολίτευσης, όχι αδικαιολόγητα, η οικονομική και κοινωνική καχεξία του 1950 και του 1960 που οδηγούσε τους Έλληνες στη μαζική μετανάστευση συνδεόταν με τις συνέπειες της κατοχής του 1940 - 44, με τον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο του 1944 - 49, με τα αυταρχικά μετεμφυλιακά καθεστώτα, με την ξένη εξάρτηση, κ.ο.κ. Υποτίθεται ότι η μεταπολίτευση, σε όλες τις πολιτικές εκδοχές της και σε όλες τις φάσεις της, ήρθε και ήθελε να θέσει τέλος σε όλα αυτά και σε παράγωγα φαινόμενα για τους Έλληνες, όπως η μαζική μετανάστευση.
Κι όμως το πολύ όμορφο αυτό τραγούδι είναι ήδη από χρόνια πάλι επίκαιρο. Τα μεγέθη της μαζικής μετανάστευσης μισού εκατομμυρίου Ελλήνων σε μία πενταετία από το 2010 υπερβαίνουν τα μεγέθη της αντιστοίχου περιόδου της δεκαετίας του 1960. Μισόν αιώνα μετά έχουν αλλάξει πολλά, κι αυτήν τη φορά δεν προηγήθηκε ούτε κατοχή, ούτε εμφύλιος, κάθε άλλο: προηγήθηκε μεταπολίτευση, δημοκρατία και «ανάπτυξη».
Το 1950 και το 1960 οι νέοι έφευγαν λιγότερο μορφωμένοι και ανειδίκευτοι, από το 2010 φεύγουν πρώτα οι μορφωμένοι. Έχει αλλάξει και το σκηνικό: «ένα χελιδονάκι να πάει να χτίσει τη φωλιά στου κήπου την κορομηλιά δίπλα στο μπαλκονάκι» έλεγε ο ποιητής τότε. Αλλά την κορομηλιά την έφαγε η αντιπαροχή του 1950, του 1960 και του 1970, το μπαλκονάκι ο κλειστός ημιυπαίθριος του 1980, του 1990, του 2000. Μόνο μερικά πολιτικά ονόματα (πολιτικές οικογένειες) και πολιτικά ήθη έμειναν ίδια.
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 18/2/2017
Την 6η Φεβρουαρίου είχα την τύχη να παρακολουθήσω την εξαιρετική χορωδιακή παρουσίαση τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη από δέκα δημοτικές χορωδίες (της Κέρκυρας, της Λάρισας, της Κεφαλονιάς, της Κορίνθου, της Τρίπολης, της Χίου, της Φλώρινας, της Αγίας Παρασκευής, της Κηφισιάς, και της ενορίας Αγίου Παντελεήμονος οδού Αχαρνών) συνοδευόμενες από συμφωνική μαντολινάτα με κεφαλλονίτικες/επτανησιακές ρίζες. Εξ ου και ο τίτλος της εκδήλωσης «Όλη η Ελλάδα για τον Μίκη».
Στα τριάντα τρία τραγούδια του προγράμματος ήταν και το «τραγούδι της ξενιτιάς» σε στίχους του Ερρίκου Θαλασσινού από τη μουσικοθεατρική παράσταση «Όμορφη Πόλη» του 1962. (Τα 26 από τα 33 τραγούδια ήταν της μαγικής περιόδου 1960 - 1965). Από τα ωραιότερα τραγούδια για το φαινόμενο της μεταπολεμικής μαζικής μετανάστευσης των Ελλήνων. Καθιερώθηκε απ’ όταν πρωτοτραγουδήθηκε, επανήλθε στην μεταπολίτευση ως ένα από τα κλασσικά τραγούδια συναυλιών, πολιτικών εκδηλώσεων, συγκεντρώσεων, κ.ο.κ.
Υποθέτω ότι οι περισσότεροι κάτι καταλάβαιναν για το τι άκουγαν και το τι τραγουδούσαν. Η ξενιτιά στο τραγούδι του 1962 ήταν εντέλει το ευρύτατο φαινόμενο της μετανάστευσης σχεδόν 1,2 εκατομμυρίων Ελλήνων σε περίοδο δυόμισι δεκαετιών, από το 1950 έως το 1974, την μεταπολίτευση. Το μεγαλύτερο μέρος, σχεδόν το 55% του συνόλου μετανάστευσε τη δεκαετία του 1960. Πάνω από 8 στους 10 μετανάστες όλης της περιόδου ήταν ηλικίας 15 έως 44 ετών. Αυτό το φαινόμενο εξόρκιζαν τα χείλη των χιλιάδων που το τραγούδαγαν στις πολιτικές και στις κοινωνικές εκδηλώσεις μετά την μεταπολίτευση.
«Φεγγάρι μάγια μού ’κανες και περπατώ στα ξένα» έγραψε ο ποιητής, αλλά σε κάθε ιδεολογική εκδοχή της μεταπολίτευσης, όχι αδικαιολόγητα, η οικονομική και κοινωνική καχεξία του 1950 και του 1960 που οδηγούσε τους Έλληνες στη μαζική μετανάστευση συνδεόταν με τις συνέπειες της κατοχής του 1940 - 44, με τον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο του 1944 - 49, με τα αυταρχικά μετεμφυλιακά καθεστώτα, με την ξένη εξάρτηση, κ.ο.κ. Υποτίθεται ότι η μεταπολίτευση, σε όλες τις πολιτικές εκδοχές της και σε όλες τις φάσεις της, ήρθε και ήθελε να θέσει τέλος σε όλα αυτά και σε παράγωγα φαινόμενα για τους Έλληνες, όπως η μαζική μετανάστευση.
Κι όμως το πολύ όμορφο αυτό τραγούδι είναι ήδη από χρόνια πάλι επίκαιρο. Τα μεγέθη της μαζικής μετανάστευσης μισού εκατομμυρίου Ελλήνων σε μία πενταετία από το 2010 υπερβαίνουν τα μεγέθη της αντιστοίχου περιόδου της δεκαετίας του 1960. Μισόν αιώνα μετά έχουν αλλάξει πολλά, κι αυτήν τη φορά δεν προηγήθηκε ούτε κατοχή, ούτε εμφύλιος, κάθε άλλο: προηγήθηκε μεταπολίτευση, δημοκρατία και «ανάπτυξη».
Το 1950 και το 1960 οι νέοι έφευγαν λιγότερο μορφωμένοι και ανειδίκευτοι, από το 2010 φεύγουν πρώτα οι μορφωμένοι. Έχει αλλάξει και το σκηνικό: «ένα χελιδονάκι να πάει να χτίσει τη φωλιά στου κήπου την κορομηλιά δίπλα στο μπαλκονάκι» έλεγε ο ποιητής τότε. Αλλά την κορομηλιά την έφαγε η αντιπαροχή του 1950, του 1960 και του 1970, το μπαλκονάκι ο κλειστός ημιυπαίθριος του 1980, του 1990, του 2000. Μόνο μερικά πολιτικά ονόματα (πολιτικές οικογένειες) και πολιτικά ήθη έμειναν ίδια.
