Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2015

Αναλύσεις: Κρίσιμες τομές για την παραγωγική ανόρθωση

21 Νοεμβρίου 2015  Κρίσιμες τομές για την παραγωγική ανόρθωση

Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία,  21 Νοεμβρίου 2015


Η παραγωγική ανόρθωση της χώρας, εάν επιχειρηθεί, για να καταστεί ως επιχείρημα βιώσιμη, προϋποθέτει θεμελιακές τομές στους εξωοικονομικούς θεσμούς της. Η παραγωγική ανόρθωση της χώρας δεν είναι δυνατόν να υπάρξει χωρίς την πνευματική ανόρθωσή της. Τέσσερις κρίσιμοι σύνδεσμοι αυτών των δύο όψεων της ανόρθωσης είναι το περιβάλλον, η έρευνα, η παιδεία, και η δικαιοσύνη. Η παραγωγή και, κυρίως, η αναπαραγωγή του ανορθωτικού κεφαλαίου της χώρας συναρτάται με τις επιδόσεις της σε αυτούς τους τομείς.

Η παραγωγική ανόρθωση και ανάπτυξη της Ελλάδας δεν είναι η ποσοτική μεγέθυνση με τον τρόπο που επιτελέσθηκε μέχρι σήμερα, δηλαδή ως καταστροφική υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της απαράμιλλης ελληνικής φύσης. Παραγωγική ανάπτυξη και κοινωνικός πλούτος σημαίνει προστασία, σεβασμός και αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος. Το ίδιο το περιβάλλον αποτελεί τμήμα του παραγωγικού κεφαλαίου της χώρας, ελάχιστα αξιοποιημένο έως σήμερα. Υπό το πρίσμα αυτό, μέτρο της επιτυχίας της αναπτυξιακής προσπάθειας είναι η περιφρούρηση και αναβάθμιση του περιβάλλοντος και της ελληνικής φύσης.

Η έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών αποτελεί στην Ελλάδα μία καχεκτική πτυχή του παραγωγικού και οικονομικού βίου, και αυτό εν πολλοίς αντανακλάται στον ισχνό και ασθενή παραγωγικό δυναμισμό της χώρας. Σε ένα πολιτικό εγχείρημα αναπτυξιακής πνοής πρέπει να αποτελούν τομέα προτεραιότητας. Όχι μόνο διότι τα προϊόντα τους αποτελούν εκ των πλέον σημαντικών εισροών στην παραγωγική διαδικασία, αλλά και διότι το υψηλό επιστημονικό επίπεδο μίας κοινωνίας αποτελεί αυταξία, υποδηλώνοντας, με την εφαρμογή του στην οικονομία, τον βαθμό της κοινωνικής προόδου που έχει επιτύχει.

Δεν νοείται, φυσικά, άνθηση του επιστημονικού και τεχνολογικού δυναμικού της χώρας εάν δεν αναδιοργανωθεί εκ βάθρων ο τομέας της Παιδείας. Πολλώ μάλλον διότι με τον τομέα αυτό δεν σχετίζονται μόνο οι κλάδοι της επιστημονικής και τεχνολογικής παραγωγής, αλλά πολύ περισσότερα ζητήματα τα οποία αφορούν την συλλογική μας ταυτότητα, τις αξίες μας και τον πολιτισμό μας. Στο πεδίο αυτό η κοινωνία μας αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη πρόκλησή της. Η μακροχρόνια έκβαση της μάχης για την ανόρθωση της χώρας, θα κριθεί, σε τελευταία ανάλυση, στον χώρο της Παιδείας, ο οποίος πέραν από την συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη, σχετίζεται με κάτι ακόμη πιο πρωταρχικό: η Παιδεία ως συνώνυμο του πολιτισμού και της συλλογικής μας ταυτότητας είναι κατά κύριο λόγο ο χώρος εκείνος που εμπεριέχει και καθορίζει τα δυναμικά στοιχεία που μπορούν να τροφοδοτήσουν την πνευματική και ηθική ανάταξη της κοινωνίας μας.

Θεμελιώδους και επείγουσας σημασίας είναι και η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. Το εκ πρώτης όψεως υψηλό κύρος της ελληνικής δικαιοσύνης, ως προς την ανεξαρτησία της και την ευθυδικία των αποφάσεών της, συνοδεύεται από εξαιρετικά αργούς ρυθμούς με τους οποίους επιτυγχάνεται η τελεσιδικία των υποθέσεων. Αυτό αποτελεί τροχοπέδη στην προσπάθεια επίτευξης ικανοποιητικών οικονομικών επιδόσεων, και ένα είδος «άρνησης δικαίου», ειδικά για τα ασθενέστερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα, εφ’ όσον η καθυστερημένη απονομή δικαιοσύνης συχνά συνεπάγεται κατ’ ουσίαν φαλκίδευση της δικαιοσύνης.