14 Δεκ. 2013 Ανασυγκρότηση και ανθρώπινο κεφάλαιο
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 14/12/2013
Ημερησία του Σαββάτου - Οικονομία, 14/12/2013
Η εξέλιξη των στοιχειωδών δεικτών που μήνα μήνα παρακολουθούμε τη δεινή κατάστασή τους, όπως της ανεργίας βάσει της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για τον Σεπτέμβριο 2013 στο 27,4% ή 1.376.463 άτομα) ή των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ (851.600 άτομα αναζητούντα εργασία και ακόμη 168.205 άτομα μη αναζητούντα εργασία τον Οκτώβριο 2013), υπογραμμίζει την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας. Είναι μία όψη ανθρώπινου κεφαλαίου που «καταστρέφεται».
Εάν και όταν αρθούμε πάνω από την επιφανειακή ευρωπαιοπληξία ετών και δεκαετιών που ελάμβανε, και λαμβάνει, τη μορφή είτε της «ευρωλατρείας» είτε της «ευρωμαχίας», και αρχίσουμε να εξετάζουμε τη χώρα με όρους πραγματικής οικονομίας, με όρους πραγματικών θεσμών και με όρους ανθρωπίνου κεφαλαίου, θα διαπιστώσουμε την τάση και τον κίνδυνο η Ελλάδα «να συγκλίνει» όχι με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον μέσο όρο αυτής και τις αναπτυγμένες κεντρικές και βόρειες περιοχές της, αλλά με τον βαλκανικό περίγυρό της.
Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, δεν έχουμε κάτι εναντίον του γεωγραφικού περίγυρου της χώρας. Ίσα ίσα που, έναντι αυτών, η γεωγραφία της Ελλάδας είναι στα πλεονεκτήματά της. Η ουσία του ζητήματος είναι ότι η Ελλάδα, ούσα σύμφωνα με τις διεθνείς ταξινομήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας χώρα «υψηλού εισοδήματος» (high income, στην κατηγορία αυτή υπάγονται χώρες με κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα άνω των 12.616 δολαρίων ΗΠΑ), κινδυνεύει «να συγκλίνει» με χώρες από τις οποίες περιστοιχίζεται και οι οποίες σύμφωνα με την ίδια ταξινόμηση είναι «άνω του μέσου εισοδήματος» (upper middle income, με κατά κεφαλήν εισόδημα από 4.086 έως 12.615 δολάρια ΗΠΑ). Με τη διαφορά ότι εκείνες «ανεβαίνουν» και η Ελλάδα «κατεβαίνει».
Στον πραγματικό κόσμο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, στον οποίο η Ελλάδα ανήκει, ήταν/είναι χώρα «υψηλού εισοδήματος», μαζί με την Κύπρο και το Ισραήλ. Το εάν θα παραμείνει τέτοια εξαρτάται από το εάν θα αποκτήσει/εφαρμόσει ένα σχέδιο εθνικής παραγωγικής ανασυγκρότησης που θα ανακόπτει τον υποβιβασμό της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας και παραγωγής, και θα την εντάσσει στις αναδιαμορφούμενες διεθνείς αλυσίδες παραγωγής αξίας και διανομής.
Ένα τέτοιο σχέδιο για την εθνική παραγωγική ανασυγκρότηση, για να είναι σχέδιο και να είναι βιώσιμο/εφαρμόσιμο, πρέπει να αφορά και να «ενσωματώνει» τους πολίτες αυτής της χώρας, να βασίζεται και να συνδέεται με το ανθρώπινο κεφάλαιό της. Το ανθρώπινο κεφάλαιο και η πολιτική γι' αυτό είναι κεντρική πλευρά των ενδογενών λύσεων στην οικονομική και κοινωνική κατάρρευση που αντιμετωπίζει η χώρα την τελευταία πενταετία ως αποτέλεσμα (και) των αφρόνων και λανθασμένων επιλογών της προηγούμενης περιόδου.
Η ανασυγκρότηση προϋποθέτει αναγνώριση του ανθρώπινου κεφαλαίου στην επιχείρηση και την παραγωγή, στην οικονομική αξία του συνόλου των εργασιακών δεξιοτήτων, στην κοινωνία και στην οικονομία ως ικανότητας του πληθυσμού να οδηγήσει και να ωθήσει στην οικονομική ανάπτυξη. Πολιτικές γι' αυτό υπάρχουν;
